Page 116 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

บทที่ 5
การวิเคราะหเพื่อนําไปสูขอเสนอแนะในการนําผลการวิจัยไปใชและ

ขอเสนอเชิงนโยบาย

ในบทนี้ผูวิจัยไดวิเคราะหแบบแผนรายไดและการใชจายของเกษตรกรผูปลูกขาวเพื่อ
นําไปสูขอเสนอแนะในงานวิจัย ใน 3 ประเด็นหลักคือ การนําผลการวิจัยในเรื่องนี้ไปใชประโยชน

ประเด็นที่ควรทําวิจัยในครั้งตอไปที่สามารถตอยอดจากการวิจัยในเรื่องนี้เพื่อใหเกิดประโยชน
ตอเนื่อง และขอเสนอแนะในเชิงนโยบายอันจะนําไปสูความพอเหมาะพอดีในการพึ่งพาตนเองของ

เกษตรกร ลดภาระของหนวยงานภาครัฐ และการจัดหาปจจัยเอื้อสนับสนุนที่จําเปนของภาครัฐ
ตามลําดับดังนี้

5.1 วิเคราะหแบบแผนรายไดและการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกขาว

การเปลี่ยนแปลงแบบแผนการดําเนินชีวิตในการทํามาหากินและการปรับตัว ความเชื่อ

ความคิด วัฒนธรรมประเพณี สงผลตอแบบแผนรายไดและการใชจายของครัวเรือนเกษตรกร ผล
การศึกษาจากกลุมเกษตรกรผูปลูกขาวในจังหวัดอุบลราชธานี กับการปรับตัวทางดานเศรษฐกิจ
และสังคมที่สงผลตอเนื่องตลอดเวลาหรือที่เขาใจวากระแสโลกาภิวัตน สิ่งเหลานี้มีอิทธิพลอยาง

มากกับเกษตรกรผูปลูกขาว เพราะในระบบการดํารงชีวิตเกษตรกรยังตองการปจจัยอื่นอีกที่ไม

สามารถผลิตไดเองเหมือนการปลูกขาว เพียงแตการปลูกขาวของครัวเรือนเกษตรกรสามารถสราง
ความมั่นคงในดานอาหารหลักที่เปนปจจัยสี่ใหกับตนเองซึ่งสามารถลดความเสี่ยงในระดับหนึ่งแต
เนื่องจากเกษตรกรตองพึ่งพาปจจัยในการดํารงชีวิตที่จําเปนอีกมาก และปจจัยการดํารงชีวิตที่

จําเปนนั้นผูกติดอยูกับระบบตลาด คือการซื้อเพื่อใหไดสินคามาสนองตอบตอความตองการ

จําเปนตองดิ้นรนหาทางออกและปรับเปลี่ยนวิธีการจากการผลิตเพื่อการยังชีพมาเปนการผลิตใน
เชิงพาณิชยเพิ่มมากขึ้นเพื่อจะไดนําเงินจากการขายผลผลิตที่ตนเองสามารถผลิตไดไปใชในการ
ดํารงชีวิต

วิถีการผลิตที่เปลี่ยนแปลงไป ที่พบเห็นคือ มีการจางแรงงานมากขึ้นเนื่องจากแรงงานใน

ครัวเรือนไมเพียงพอ การรับเอาเทคโนโลยีมาใชในการผลิต เพื่อทดแทนแรงงานที่ลดนอยลง มี
การสะสมทุนทางกายภาพในรูปแบบของอุปกรณในการปลูกขาวเพิ่มมากขึ้นโดยเฉพาะรถไถขนาด
เล็ก มีกิจกรรมการปลูกพืชเศรษฐกิจเสริมหลากหลายขึ้น มีการกูยืมเงินทั้งในระบบที่เปนสถาบัน

การเงินของรัฐ และนอกระบบของนายทุนมาชวยเปนทุนในการผลิต เกษตรกรคุนเคยกับระบบ

สินเชื่อ สามารถเขาถึงสินเชื่อไดตามนโยบายของรัฐบาลผานทางธนาคารเพื่อการเกษตรและ
สหกรณการเกษตร (ธกส.) มีการซื้อปจจัยการผลิตมากเมื่อเทียบกับอดีต และเงินที่ลงทุนไปใน
ระบบการผลิตกับเงินที่ขายผลผลิตไดใกลเคียงกัน เกษตรกรเผชิญกับการผลิตที่มากกวาเดิมแต