Page 16 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

12

ระยะอะนาเฟสของการแบงเซลล เซนโตรเมียรทั้งสองของโครโมโซมที่เกิดอินเวอรชันนั้นแยกออก

จากกันไปอยูคนละขั้วเซลล ทําใหโครโมโซมมีรูปรางคลายสะพาน ซึ่งสะพานนี้อาจขาดออกจากกัน

โดยแรงดึงของสายใยสปนเดิลที่ยึดอยูกับเซนโตรเมียร ทําใหไดโครมาติด (chromatid) 2 แทงที่มีสวน
ปลายแตกหัก โครมาติดที่มีปลายแตกหักนี้มีแนวโนมที่จะมาเชื่อมตอกันใหม (fusion) ทําใหได

โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียร 2 อัน ปรากฏการณนี้อาจเกิดขึ้นไดอีกในการแบงเซลลครั้งตอ ๆ ไป

McClintock (1944) ไดศึกษาพฤติกรรมโครโมโซมแบบนี้ในขาวโพดและเรียกวาวัฎจักรการแตกหัก-

เชื่อมตอ-สรางสะพาน (breakage-fusion-bridge cycle)

รูปที่ 2.2 รูปรางโครโมโซมตามตําแหนงของเซนโตรเมียร 4 แบบ

A โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูตรงปลาย (telocentric)

B โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูคอนไปทางปลาย (subtelocentric)
C โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูเกือบตรงกลาง (submetacentric)

D โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูตรงกลาง (metacentric)

2.2.3 นิวคลีโอลัส ออรกาไนเซอร รีเจียน (nucleolus organizer region) นอกจากรอยคอดแหงแรก

(primary constriction) บนโครโมโซมซึ่งเปนสวนของเซนโตรเมียรแลว โครโมโซมบางอันยังมีรอย

คอดแหงที่สอง (secondary constriction) เกิดขึ้นดวย (รูปที่ 2.1) รอยคอดแหงที่สองเปนที่อยูของยีน
(multicopy gene) ที่ควบคุมการสรางนิวคลีโอลัส (nucleolus) เราจึงเรียกวาบริเวณที่สรางนิวคลีโอลัส

(nucleous organizer region หรือ NOR) นอกจากนั้นบริเวณนี้ยังเปนที่อยูของยีน (multicopy gene) ซึ่ง