Page 17 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

13

เกี่ยวของกับการสังเคราะหไรโบโซมอล-อารเอ็นเอ (ribosomal RNA หรือ rRNA) ดวย ไรโบโซมอล-

อารเอ็นเอเปนสวนประกอบที่สําคัญของไรโบโซม (ribosome) ซึ่งอยูในไซโตพลาสซึมและเปน

ตําแหนงที่มีการสังเคราะหโปรตีน (protein synthesis) ของดีเอ็นเอ ในระยะอินเตอรเฟสหรือโปรเฟส
ของการแบงเซลลเราสามารถสังเกตพบนิวคลีโอลัสได แตในระยะเมตาเฟสนิวคลีโอลัสจะสลายตัวไป

จึงมองไมเห็น แตจะทิ้งรอยคอดตรงที่นิวคลีโอลัสติดอยูไวใหเห็น รอยคอดที่วานี้อาจจะไมคอดจริงก็

ไดเนื่องจากมีขนาดเสนผาศูนยกลางเทากับสวนอื่น ๆ ของโครโมโซม สวนของโครโมโซมที่อยูถัดไป

ทางปลายแทงจากรอยคอดนี้ มีลักษณะคลายกับติ่งยื่นออกมาจากโครโมโซม เรียกวา แซทเทลไลท
(satellite) ซึ่งมีขนาดตาง ๆ กัน สิ่งมีชีวิตแตละชนิดจะมีโครโมโซมอยางนอย 1 คูที่มีรอยคอดแหงที่

สอง โครโมโซมชนิดนี้เราเรียกวา นิวคลีโอลัส ออรกาไนเซอร โครโมโซม (nucleolus organizer

chromosome) หรือแซทเทลไลท โครโมโซม (satellite chromosome) จํานวนโครโมโซมชนิดนี้อาจใช
เปนแนวทางในการชี้จํานวนยีโนม (genome) ของสิ่งมีชีวิต และชวยในการจําแนกกลุมของสิ่งมีชีวิต

2.2.4 แครีโอไทป (karyotype) และ ไอดิโอแกรม (idiogram) เราสามารถจัดเรียงโครโมโซมอยางมี

ระเบียบแบบแผนได แบบการจัดเรียงตัวของโครโมโซมจากภาพถายในระยะเมตาเฟสเปนคู ๆ ตาม

ความยาวและรูปราง โดยเรียงตั้งแตขนาดใหญจนเล็กที่สุดของโครโมโซม 1 ชุด (n) ของสิ่งมีชีวิต
เรียกวา แครีโอไทป (รูปที่ 2.3) แครีโอไทปจะมีลักษณะเฉพาะเจาะจงในสิ่งมีชีวิตแตละชนิด

นอกจากนี้ในการศึกษารูปรางลักษณะของโครโมโซม ควรมีการวาดเปนแผนภาพหรือเรียกวา ไอดิโอ

แกรม แสดงรูปราง ขนาด และตําแหนงเซนโตรเมียรของโครโมโซม 1 ชุดในสิ่งมีชีวิต โดยจะแสดง
เพียงหนึ่งโครโมโซมของแตละคู (รูปที่ 2.4)

รูปที่ 2.3 แครีโอไทปของมนุษยผูชาย