Page 15 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

11

โดยคาอัตราสวนระหวางความยาวแขนขางสั้นกับแขนขางยาว และดัชนีเซนโตรเมียรจะ

บอกใหทราบวาเปนโครโมโซมชนิดที่มีเซนโตรเมียรอยูตรงปลาย คอนไปทางปลาย เกือบตรงกลาง

หรือตรงกลาง

รูปที่ 2.1 โครโมโซมเซลลปลายรากของถั่วปากอา (Vicia faba) ในระยะเมตาเฟส Cm = เซนโตรเมียร

Sc = เซคันดารี คอนสตริคชัน S = แซทเทลไลท M = โครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูตรง

กลาง (metacentric) สวนโครโมโซมที่เหลือเปนโครโมโซมที่มีเซนโตรเมียรอยูคอนไปทาง
ปลาย (subtelocentric)

เซนโตรเมียรเปนจุดที่ยึดเกาะของสายใยสปนเดิล (spindle fiber) หรือไมโครทูบูล
(microtubule) ในการแบงเซลลแบบไมโตซิสที่ระยะอะนาเฟส (anaphase) ตําแหนงของเซนโตรเมียร

จะเปนตัวกําหนดรูปรางโครโมโซมในขณะที่โครโมโซมเริ่มเคลื่อนที่เขาสูขั้วเซลล ถาหากเซนโตร

เมียรอยูตรงกลางโครโมโซมจะมีรูปรางเปนรูปตัววี (V shape) เกือบตรงกลางเปนรูปตัวแอล (L)
คอนขางไปทางปลายเปนรูปตัวเจ (J shape) และหากอยูตรงปลายจะเปนรูปแทง (rod shape) หรือรูป

ตัวไอ (I) (รูปที่ 2.2)

โครโมโซมสวนมากจะมีเซนโตรเมียรเพียงหนึ่งอันตอหนึ่งโครโมโซม (monocentric) แต

ก็มีโครโมโซมบางแทงที่มีเซนโตรเมียร 2 อัน (dicentric) ซึ่งมักจะเกิดจากการชักนําโดยรังสีหรือเปน
ผลเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงในโครงสรางของโครโมโซมแบบอินเวอรชัน (inversion) โดยใน