Page 122 -
P. 122
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
118
2. เกิดจากความไมสมดุลในการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนระหวางโครมาติดของโครโมโซมคู
เหมือน (unequal crossing over) (รูปที่ 11.3) โดยปกติการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนโครโมโซม (crossing
over) นั้นจะเกิดขึ้นระหวางโครมาติดของโครโมโซมคูเหมือนที่ตําแหนงยีนซึ่งมีความสัมพันธกัน ยีน
ที่ตําแหนงดังกลาวรับผิดชอบตอกระบวนการทางชีวเคมีและกระบวนการพัฒนาที่เหมือนกัน อยางไร
ก็ตามเมื่อกลไกในการจับคู และแลกเปลี่ยนชิ้นสวนลดความเฉพาะเจาะจงลง ความผิดปกติของ
โครโมโซมอาจเกิดขึ้นได โดยเฉพาะอยางยิ่งมักจะเกิดขึ้นตรงบริเวณโครโมโซมที่มีชิ้นสวนดีเอ็นเอ
ซ้ํา ๆ กัน ซึ่ง ณ ตําแหนงเหลานี้การจับคูของโครโมโซมอาจเหลื่อมล้ํากันเล็กนอย เมื่อมีการ
แลกเปลี่ยนชิ้นสวนกัน โครมาติดหนึ่งจะไดชิ้นสวนเพิ่มขึ้นมาในขณะที่อีกโครมาติดหนึ่งจะมีการขาด
หายไปของชิ้นสวนโครโมโซม
รูปที่ 11.3 ไดอะแกรมแสดงการเพิ่มขึ้นของชิ้นสวนโครโมโซม (duplication) อันเปนผลเนื่องมาจาก
ความไมสมดุลในการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนระหวางโครมาติดของโครโมโซมคูเหมือน
(unequal crossing over) (A) โครโมโซมคูเหมือน 1 คู ที่มีรอยแตกหัก 2 แหง (B และ B )
1
2
เกิดขึ้นบนโครมาติดที่ไมใชพี่นองกัน (บริเวณ fg และ cd) (B) โครมาติดทั้ง 4 ภายหลังการ
แลกเปลี่ยนชิ้นสวนที่เกิดขึ้นตรงรอยแตกหัก(C) โครโมโซมทั้ง 4 ประกอบดวย
โครโมโซมปกติ 2 แทง (abc. defghi) โครโมโซมที่มีชิ้นสวนเพิ่มขึ้นมา (abc. def defghi) 1
แทง และโครโมโซมที่มีชิ้นสวนขาดหายไป (abc. ghi) 1 แทง