Page 18 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

12
โครสร้างพืช

แคโรทีน (carotene) เป็นรงควัตถุสีส้ม แสด และสีแดง ที่ส าคัญคือ carotene ท าหน้าที่

สังเคราะห์วิตามิน A (ภาพที่ 10)

แซนโธฟิลล์ (xanthophyll) เป็นรงควัตถุสีเหลือง และสีน้ าตาล เกิดจากการออกซิเดชันของแค

โรทีน

พลาสติดพวกคลอโรพลาส มักมีแคโรทีนและแซนโธฟิลล์รวมอยู่ด้วย แต่มีอยู่ในปริมาณน้อย

ด้วยเหตุนี้สีของแคโรทีนและแซนโธฟิลล์จึงไม่ปรากฏให้เห็นเพราะถูกสีเขียวของคลอโรฟิลล์บดบัง พลาส
ติดทั้ง 3 ชนิดนี้สามารถเปลี่ยนแปลงสภาพได้ เช่น ในผลมะเขือเทศ ผลพริก

ภาพที่ 1.10 รงควัตถุ แคโรทีน ที่สะสมในเซลล์ของผลพริก

5.2 พลาสติดที่ไม่มีสี (non-pigmented plastids หรือ leucoplastids) เป็นออร์กาเนลที่พบ

มากในพืชที่ขึ้นในบริเวณที่ไม่มีแสงสว่างหรือได้รับแสงน้อย ซึ่งได้แก่

5.2.1 elaioplast ได้แก่ leucoplast ที่มีน้ ามัน (oil) อยู่มาก ในพืชน้ ามันจะพบคลอโรพ

ลาสที่เจริญเต็มที่และสูญเสียคลอโรฟิลล์ไปแล้ว เช่น เซลล์ epidermis ของพืชพวก Orchidaceae และ

Liliaceae ท าให้เกิดเป็นหยดของ elaioplast

5.2.2 aleuroneplast หรือ proteinoplast คือพลาสติดที่ไม่มีสีและมีโปรตีนอยู่มาก

5.2.3 amyloplast เป็นพลาสติดที่เจริญเต็มที่แล้ว ประกอบด้วยเม็ดแป้ง พบในส่วนของ

พืชที่สะสมอาหาร ใบเลี้ยง และเอนโดสเปิร์ม amyloplast สามารถเปลี่ยนสารอินทรีย์บางอย่างเช่น
น้ าตาลกลูโคส ให้เป็นแป้งได้

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ