Page 23 -
P. 23
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การแบ่งนิวเคลียสและไซโตพลาสซึมของเซลล์ลูกออกเป็น 2 เซลล์ ล าดับของการต่อเนื่องของวัฎจักร
เซลล์ประกอบด้วยระยะต่างๆ คือ
1). Interphase เป็นระยะที่เซลล์เตรียมพร้อมเพื่อการแบ่งตัว โดยการสร้างสารประกอบ
ภายในเซลล์ เป็นระยะที่มีกระบวนการทางชีวเคมีเกิดขึ้นมากที่สุด แต่ไม่สามารถเห็นการเปลี่ยนแปลงที่
เกิดขึ้นได้ ทั้งยังใช้เวลาส าหรับการเตรียมพร้อมนานที่สุด ท าให้ดูเหมือนว่าเซลล์ไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลง
แต่อย่างใด ระยะดังกล่าวนี้สามารถแยกออกได้เป็น 3 ระยะย่อย (ภาพที่ 1.13) คือ
(1). G1 phase เป็นระยะที่เริ่มเข้าสู่กระบวนการสร้างดีเอ็นเอ มีการเพิ่มมวลของไซโตพลา
สซึม
(2). S phase เป็นระยะที่ดีเอ็นเอถูกสร้างขึ้นโดยกระบวนการจ าลองตัวเอง
(3). G2 phase เป็นระยะหลังจากสร้างดีเอ็นเอแล้วเตรียมพร้อมเพื่อการแบ่งเซลล์แบบไมโต
ซิส
การจ าลองตัวเองของดีเอ็นเอ
( DNA replication )
S
การสังเคราะห์องค์
ประกอบต่างๆ เพื่อ G สร้างระนาบของการแบ่งตัว
การจ าลองดีเอ็นเอ 1 G และสังเคราะห์โปรตีนที่จ าเป็น
2
ส าหรับไมโตซิส
M
Mitosis
ภาพที่ 1.13 วัฏจักรเซลล์ (cell cycle)
2). ระยะแบ่งเซลล์ หรือระยะ M (Mitosis) หลังจากที่เซลล์เตรียมพร้อมส าหรับการแบ่งเซลล์
แล้ว เซลล์จะเริ่มการแบ่งเซลล์ต่อไปได้เซลล์ใหม่ 2 เซลล์ เพื่อเข้าสู่ระยะ G1 พร้อมที่จะเริ่มเข้าวัฏจักร
ใหม่ต่อไป เซลล์พืชชั้นสูงนั้น การแบ่งเซลล์แบบไมโตซิสมักเกิดขึ้นบริเวณเซลล์เนื้อเยื่อเจริญ ซึ่งเป็น
เซลล์บริเวณปลายสุดของยอด และ ราก (ภาพที่ 1.14) การแบ่งเซลล์โดยวิธีนี้จะช่วยเพิ่มขนาดและ
รูปร่าง ท าให้พืชมีการเจริญเติบโต นอกจากนี้ยังมีการแบ่งเซลล์บริเวณเนื้อเยื่อพวก vascular cambium
และ cork cambium
รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ