Page 11 -
P. 11
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
แนวคิดเกี่ยวกับยุทธศาสตร์ 6
ในวงการศึกษาของไทยได้ใช้คําว่ากลยุทธ์เช่นกัน เช่น รองศาสตราจารย์ ดร.อุทัย บุญ
ประเสริฐ (2537) ได้อธิบายว่า กลยุทธ์ หมายถึง วิธีการหรือเทคนิคในการปฏิบัติซึ่งเป็นวิธีอันแยบ
คายในการดําเนินงานไปสู่จุดหมายที่ต้องการ เป็นกลวิธีกึ่งกุศโลบายในการทํางาน เป็นวิธีการปฏิบัติที่
ผ่านการคัดเลือกอย่างเหมาะสม ผ่านการคิดและการไตร่ตรองอย่างรอบคอบ และเป็นวิธีการที่มี
ประสิทธิภาพสูงในการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ต้องการ เช่นเดียวกับ โค้ป (Cope, 1978
อ้างใน ทวีชัย บุญเติม, 2540) กล่าวว่า กลยุทธ์ หมายถึง รูปแบบของวัตถุประสงค์ (objective)
จุดมุ่งหมาย (purposes) หรือเป้าหมาย (goals) นโยบายและแผนแม่บทที่จะนํามหาวิทยาลัยไปสู่
เป้าหมายที่กําหนดไว้ บางครั้งมักจะนิยมเรียกว่า การวางแผนยุทธศาสตร์หรือการวางแผนกลยุทธ์
(strategic planning) ซึ่งศรีวงค์ สุมิตร (2537) ได้อธิบายว่า การวางแผนกลยุทธ์ เป็นกระบวนการ
ของการตัดสินใจเลือกจุดหมายขององค์กร การเปลี่ยนแปลงเป้าหมาย รวมทั้งการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่
เพื่อให้บรรลุถึงเป้าหมายต่าง ๆ ในองค์กร นอกจากนี้ยังครอบคลุมไปถึงนโยบายต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการ
จัดหา การใช้และการจัดสรรทรัพยากรต่าง ๆ ขององค์กร โดยต้องคํานึงการแข่งขันขององค์กรอื่นด้วย
(กีรติ ยศยิ่งยง, 2548)
จากยุทธศาสตร์ (strategy) และยุทธวิธี (tactics) ในการวางแผนการรบทางการทหารและ
ความมั่นคง สู่คําว่ายุทธศาสตร์หรือกลยุทธ์ (strategy) ที่มีความหมายเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการ
ปฏิบัติใด ๆ เพื่อให้หน่วยงานหรือองค์กรบรรลุวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายที่ได้ตั้งเอาไว้ ซึ่งผู้เขียนมี
ความคิดเห็นว่าจะใช้คําว่าอะไรนั้นควรเลือกให้เหมาะสมว่าจะใช้ในมิติใดหรือด้านใด เช่น ความมั่นคง
การทหาร เศรษฐกิจ การเมือง ซึ่งมักจะใช้คําว่า ยุทธศาสตร์ แต่หากใช้ในองค์กรธุรกิจก็มักจะใช้คําว่า
กลยุทธ์ โดยทั้งสองคํานี้ตรงกับคําในภาษาอังกฤษว่า strategy เหมือนกัน และมีความหมาย
สอดคล้องกันอย่างหนึ่งว่าเป็น แนวทาง วิธีการหรือมาตรการเชิงรุก ที่ไม่ใช่วิธีการแบบเดิมที่เคยทํา
กันมานั่นเอง
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
