Page 28 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

การวิเคราะหทางจลนพลศาสตร 19

ดังนั้นกฎอัตราดิฟเฟอเรนเชียลของปฏิกิริยาอันดับ n คือ
(a d x) -

เมื่อ k = k′a, จะได – 0 = k (a – x) n (2.6)
0
dt
x (ad - x) t
0
จัดรูปใหมและอินทิเกรต จะได –∫ x) - n = k ∫ dt

0 (a 0 0
1 n - 1 n - 1
{(a – x) – a } = – kt (n ≠1) (2.7)
0
1- n 0

2.3 ปฏิกิริยาที่มีสารตั้งตนชนิดเดียว หรือ ปฏิกิริยาที่ขึ้นกับสารตั้งตนชนิด

เดียว และมีอันดับตางๆ

หลักการในการเขียนกฎอัตราดิฟเฟอเรนเชียลและกฎอัตราอินทิเกรตของปฏิกิริยาที่มีสาร

ตั้งตนชนิดเดียวและมีอันดับตางๆ จะเหมือนกับปฏิกิริยาที่ขึ้นกับสารตั้งตนชนิดเดียวและมีอันดับ
ตางๆ เชนเดียวกัน ดังตัวอยางปฏิกิริยาที่มีสารตั้งตนชนิดเดียวและมีอันดับ n เชน

aA ⎯ →⎯ products

และปฏิกิริยาที่ขึ้นกับสารตั้งตนชนิดเดียว เชน สาร A ที่มีอันดับ n เชน

aA + bB ⎯ →⎯ eE + f F

ดังนั้นในที่นี้จะแสดงปฏิกิริยาอันดับตางๆ โดยใชรูปแบบของปฏิกิริยาที่มีสารตั้งตนชนิดเดียว เพื่อ
ความสะดวกและเขาใจไดงายขึ้น

2.3.1 ปฏิกิริยาอันดับศูนยของสารตั้งตนชนิดเดียว

ตัวอยางเชน ปฏิกิริยา aA ⎯ ⎯→ products มีอันดับศูนย
′ k

วิธีที่ 1
d[A]
ใชสมการ (2.1) และ k = k′a, – = k [A] 0 = k
dt