Page 19 -
P. 19
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทที่ 3
ประเภทข้าวโพด และพันธุ์ข้าวโพด
ชนิดพันธุ์ของข้าวโพด
ข้าวโพดอาจจ าแนกออกได้เป็น 2 แบบ คือ
ก. การจ าแนกทางพฤกษศาสตร์ การจ าแนกแบบนี้ถือเอาลักษณะของแป้งและเปลือกหุ้มเมล็ดเป็นหลัก
จ าแนกออกเป็น 7 ชนิด คือ
1. ข้าวโพดหัวบุบ (Dent corn) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ ว่า ซี เมย์ส อินเดนตาตา Zea mays
indentata เมล็ดตอนบนมีรอยบุ๋ม เนื่องจากตอนบนมีแป้งอ่อนและตอนข้างๆ เป็นแป้งชนิดแข็ง เมื่อตากเมล็ดให้
แห้ง แป้งอ่อนจะยุบหดตัวลงจึงเกิดลักษณะหัวบุบดังกล่าว ขนาดของล าต้น ความสูงเหมือนข้าวโพดไร่ทั่วไป สีของ
เมล็ดอาจเป็นสีขาว สีเหลือง หรือสีอื่นๆ แล้วแต่พันธุ์ นิยมปลูกกันมาในสหรัฐอเมริกา
2. ข้าวโพดหัวแข็ง (Flint corn) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า ซี เมย์ส อินดูราตา Zea mays
indurata เมล็ดมีแป้งแข็งห่อหุ้มโดยรอบ หัวเรียบไม่บุบ เมล็ดค่อนข้างกลม มีปลูกกันมาในเอเชียและอเมริกาใต้
ข้าวโพดไร่ของไทยที่นิยมปลูกกันอยู่เป็นชนิดหัวแข็งนี้ทั้งสิ้น สีของเมล็ดอาจเป็นสีขาว สีเหลือง สีม่วง หรือสีอื่น
แล้วแต่ชนิดของพันธุ์
3. ข้าวโพดหวาน (Sweet corn) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า ซี เมย์ส แซคคาราตา Zea mays
saccharata นิยมปลูกแพร่หลายเพื่อรับประทานฝักสด เพราะมีรสหวาน เนื่องจากมีน้ าตาลมาก เมื่อแก่เต็มที่หรือ
แห้ง เมล็ดจะหดตัวเหี่ยวย่น เนื่องจากน้ าตาลไม่สามารถเปลี่ยนเป็นแป้งได้ (รายละเอียดอ่านเรื่องข้าวโพดหวาน
และข้าวโพดฝักอ่อน)
ภาพที่ 3.1 แสดงลักษณะฝักข้าวโพดไร่หัวแข็ง ฝักข้าวโพดไร่หัวบุ๋ม ข้าวโพดหวาน ข้าวโพดแป้ง ข้าวโพดข้าวเหนียว และ
ข้าวโพดคั่ว (จากซ้ายไปขวา)
18
