Page 81 -
P. 81
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
7. การคัดเลือกซื้อควายตามภูมิปัญญาท้องถิ่น
ความรู้และภูมิปัญญาในการคัดเลือกซื้อควาย ซึ่งได้จากการสืบค้นภูมิปัญญา และจากเวที
เสวนาการคัดเลือกควายพันธุ์ดีโดยภูมิปัญญาท้องถิ่น เป็นองค์ความรู้ที่ได้รับการถ่ายทอดสืบต่อกันมา
ถือเป็นการคัดเลือกพันธุ์ควายอีกรูปแบบหนึ่ง ที่ผู้คัดเลือกไม่ได้เลี้ยงควายพ่อแม่พันธุ์เอง แต่อาศัยความรู้
ภูมิปัญญาที่มี สามารถคัดเลือกซื้อควายที่มีลักษณะดีมาเลี้ยงได้ ดังนี้
7.1 ลักษณะควายที่ควรซื้อมาเลี้ยง
และวิธีการคัดเลือกซื้อ
ตำราที่ 1: การเลือกซื้อควายเพื่อมา
เลี้ยงทำพันธุ์ ถ้าเป็นควายที่อายุยังน้อย ให้ดู
ลักษณะกระดูก ควายที่อายุยังน้อย ซึ่งจะเจริญ
เติบโตไปข้างหน้าได้อีกมาก จะต้องมีลักษณะ
กระดูกแข้ง-ขา ขนาดใหญ่ หรือ แข้งขามุก
(มุก: ใหญ่ สมบูรณ์) องค์ความรู้นี้สอดคล้องกับ
ปราชญ์ทุกพื้นที่
ตำราที่ 2: เลือกซื้อควายที่กระดูกใหญ่ ข้อขาใหญ่ แข้ง (ป้องขา: อีสาน) ยาว บั้นท้ายเต็ม หนัง
หลวม หนังหนา สีเทาดำหรือเทาแดง ขนสั้นเป็นมัน ขนจับถี่ กินหญ้าเก่ง เนื้อสน (กล้ามเนื้อเป็นมัดเห็น
ชัดเจน)(คำ, 2553)
ตำราที่ 3: ดูจากส่วนสูง ควายที่มองดูส่วนหน้าต่ำกว่าส่วนท้ายชัดเจน แสดงว่ายังเป็นควายที่
อายุน้อย แต่ถ้าส่วนหน้าดูเสมอหรือสูงกว่าส่วนท้าย(คล้ายครกกระเดื่องตำข้าว)แสดงว่าควายตัวนั้นอายุ
มากแล้ว (บัวโลม, 2553)
การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา 71 การคัดเลือกควายไทย
