Page 78 -
P. 78
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
(2) โสกควายงาม 2 “ตาแต้ม
แก้มจ้ำ สันปลาบู่ ท้องหนู หูใบตองซาด”:
(จำปา,2553)
ตาแต้ม: คือมีจุดขนสีขาวที่หัว
คิ้ว(มุมตา)
แก้มจ้ำ: คือจุดขนสีขาวที่แก้ม
สันปลาบู่: คือสันหลังแตกเป็นร่อง
ยาว ขังน้ำได้ เหมือนหลังของปลาบู่
ท้องหนู: ท้องต้องมีขนสีขาว ถ้าขน
ท้องเป็นสีดำหรือสีอื่น ไม่ใช่ควายงาม
หูใบตองซาด: เหง้าหูกำ หูเล็กและ
ยาว มีสัณฐานคล้ายใบชาด (ซาด:ต้นชาด)
(3) โสกควายงาม 3 “สีเลา เขาออกงาม หำ (อันฑะ) เสมอ”: (วิลัย, 2553)
สีเลา: ควายที่มีหนังและขนสีเทา
เขาออกงาม: เขาตกคันซ้อน หรือ คันซิง
หำเสมอ: ลูกอัณฑะเสมอ ไม่บิดเบี้ยว
6.2 โสกควาย หรือ โฉลกควาย ที่ลักษณะไม่ดี
“ขวัญใต้ท้อง ขาส่อง น่องฮี อวัยวะเพศเล็ก”: (วิลัย, 2553)
ขวัญใต้ท้อง: ขวัญปั่นพื้น หรือปั่นพื้นธรณี ไม่ดี ไม่เป็นมงคล
ขาส่อง: ขาหลังงอ ไม่ตรง
น่องฮี: น่องขาหลังงอเข้าข้างในหากันสองข้าง เวลาเดินจะกระทบเสียดสีกัน
อวัยวะเพศเล็ก: อวัยวะเพศเมียมีสัณฐานเล็ก สั้น แต่นูนออกมา หางปิดไม่มิด ช่วงปลาย
จะแหลมงอนขึ้นเล็กน้อย สอดคล้องกับ คำ (2553) เรียกลักษณะนี้ว่างอยฝั่ง หรือนั่งฝั่ง จะเลี้ยงลูกไม่ดี
ภูมิปัญญา 68 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา