Page 32 -
P. 32
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กันเองหรือผสมแบบเลือดชิด จึงเกิดลักษณะเฉพาะประจำพันธุ์ขึ้น ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะเกิดลักษณะด้อยตาม
มา ที่เห็นชัดเจนก็คือจะมีขนาดเล็กลง ซึ่งประสบ (2527) กล่าวว่า ควายไทยในหลายพื้นที่ มีลักษณะ
พิเศษเฉพาะกลุ่มและมีชื่อเรียกตามถิ่น ดังนี้
(1) ควายทุย เป็นพันธุ์ควายมีลักษณะดีมาก พบที่ เมืองลำพูน มีหนังดำขนดำ หน้ายาว
ตัวยาวลึกสูง 140 เซนติเมตร เต้านมใหญ่
(2) ควายจาม พบที่จังหวัดลำปาง
(3) ควายจ้อน มีขนาดเล็ก พบที่ จังหวัดพัทลุง
(4) ควายแขม มีสีเทาขนาดเล็ก พบแถบที่ราบสูงภาคเหนือ สูง 130 เซนติเมตร หนัก 350
กิโลกรัม ชอบกินใบไม้ พบที่ จังหวัดลำพูน, จังหวัดลำปาง
(5) ควายประ พบแถบพรมแดนพม่า อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก มีกระดูกเล็กและเปรียว
หนัก 300-450 กิโลกรัม
(6) ควายแกลบ ตัวเล็กมาก พบแถบกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
(7) ควายมะริด มาจากพม่าด้าน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีสีคล้ำ ขนยาว หนัก 300-350
กิโลกรัม
ควายทั้ง 7 พันธุ์ที่กล่าวมานี้ ไม่พบเอกสารการศึกษาหรืองานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ที่พอจะสืบค้น
ข้อมูลเจาะลึกในแต่ละสายพันธุ์ได้ แต่จากการสอบถามข้อมูล กับนักวิชาการสัตวบาล ในจังหวัดที่
เกี่ยวข้อง ช่วงเดือนกุมภาพันธ์- พฤษภาคม 2553 ระบุว่าไม่พบเห็นควายลักษณะดังกล่าวเหลืออยู่ใน
พื้นที่แล้ว สันนิษฐาน ว่าความก้าวหน้าในการปรับปรุงพันธุ์ได้เข้าไปถึงพื้นที่แล้ว และควายส่วนใหญ่ได้
รับการปรับปรุงพันธุ์ด้วยพ่อพันธุ์ดี ทั้งของกรมปศุสัตว์และพ่อพันธุ์เอกชน หรืออาจเป็นไปได้ว่าควาย
เหล่านี้ไม่เป็นที่นิยมของคนในท้องถิ่นนั้นๆ จึงไม่มีการขยายพันธุ์และถูกคัดทิ้งโดยธรรมชาติ คือฆ่าเพื่อ
บริโภค หรือขายให้โรงงานผลิตลูกชิ้น รวมถึงขาดคนที่จะอนุรักษ์ไว้ จึงถือว่าได้สูญเสียความหลากหลาย
ทางพันธุกรรมไปอย่างน่าเสียดาย
ภูมิปัญญา 22 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา