Page 24 -
P. 24
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
2.3.5 ควายกับเศรษฐกิจพอเพียง ควายเป็นสัตว์ที่เชื่อง ฉลาด มีความมั่นคงไม่ตื่นตกใจ
ง่ายเหมือนวัว ควายเข้ากับหลักเศรษฐกิจพอเพียงได้ทั้ง ความมีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุ้มกันในตัว
ความมีเหตุผล: พื้นที่ทำนาในประเทศประมาณ 75 ล้านไร่
กล่าวได้ว่าส่วนใหญ่เป็นนาน้ำฝนหนึ่งปีทำนาได้ครั้งเดียว การซื้อรถ
ไถนาราคาแพงเพื่อมาใช้งานปีละครั้งในระยะเวลาไม่กี่เดือน เป็นการ
ลงทุนที่ไม่คุ้มค่า ชาวนาสามารถใช้ควายทำงานแทน ไม่ต้องจ่ายค่าน้ำ
มันเชื้อเพลิง ควายกินหญ้าตามหัวไร่ปลายนา ไม่ต้องลงทุนซื้ออาหาร
ให้กิน การทำนาด้วยแรงควายอาจช้าบ้าง แต่ก็ช่วยลดค่าใช้จ่าย
นอกจากนี้การใช้ควายไถนาก็จะได้ออกกำลังที่พอดีไม่หนักเกินไป ซึ่ง
พบว่าในปัจจุบันชาวนาเป็นโรคอ้วนมากกว่าสมัยก่อน และเจ็บป่วย
มากขึ้นด้วยโรคร้ายต่างๆ ซึ่งอาจเกิดจากการที่ขาดการออกกำลังกาย
ที่เหมาะสมก็เป็นได้
ความพอประมาณ: เกษตรกรส่วนใหญ่มีพื้นที่ทำนาน้อยลง เฉลี่ยประมาณ 15-20 ไร่ การใช้
ควายทำนา 1-2 ตัว ก็สามารถทำนาเสร็จได้ข้าวกิน และควายที่เลี้ยงจำนวนไม่มากเกินไป อาจใช้เพียง
หญ้าธรรมชาติทั่วไปเลี้ยง โดยปลูกหญ้าสวนครัว
ประมาณไม่เกิน 1 งาน ไว้สำหรับตัดเสริมให้กินเฉพาะ
ในฤดูทำนาก็เพียงพอ ควายจึงไม่ได้ใช้พื้นที่มากมาย
เหมาะสำหรับเกษตรกรรายย่อย เมื่อเสร็จจากฤดูทำนา
เจ้าของก็มีงานทำตลอดปี ไม่ว่างงาน ช่วยลดหรือแก้
ปัญหาสังคม
ภูมิคุ้มกัน: ควายเป็นสินทรัพย์ ทั้งเพศผู้และเพศเมีย
ใช้ไถนาได้ ในอนาคตแม้โลกหมดน้ำมัน แต่แรงงานควายจะไม่มี
วันหมด ตราบใดที่คนไทยยังเลี้ยงควายอยู่ สำหรับควายเพศเมีย
นอกจากให้แรงงานยังสามารถผลิตลูก
และสามารถจำหน่ายได้เมื่อมีความจำเป็น
นอกจากนี้ ควายยังผลิตมูลคุณภาพดี
สำหรับปลูกพืชผัก ปลูกข้าว การลดการใช้
ปุ๋ยเคมีนอกจากทำให้มี
เงินเหลือ ยังส่งเสริม
คุณภาพชีวิตที่ดี ลดการ
เจ็บป่วยด้วยโรคร้าย
ต่างๆ ได้อีก
ภูมิปัญญา 14 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา
