Page 148 -
P. 148
ิ
ิ
ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
2019; Garay et al. 2014) ซึ่งมีรายงานยืนยันวาการสรางเม็ดลิพิดในยีสตเกิดขึ้นระหวางชั้นเมมเบรน
ของเอนโดพลาสมิกเรทิคูลัม โดยการสังเคราะหไทรกลีเซอไรดที่บริเวณเมมเบรนชั้นนอกภายใน
เอนโดพลาซึมกอน จึงเริ่มมีการสังเคราะหที่ผนังชั้นในของเอนโดพลาซึม (Choudhary et al. 2015)
ทั้งนี้เนื่องจากไทรกลีเซอไรดเปนลิพิดที่ไมมีขั้วทำใหไมสามารถรวมเขากับชั้นฟอสฟอลิพิดซึงเปนเยื่อ
่
ของเอนโดพลาสมิกเรทิคูลัมได จนเกิดการสะสมไทรกลีเซอไรดระหวางชั้นของเยื่อและ
มีการยืดขยายของฟอสฟอลิพิดในลักษณะคลายเลนสนูนที่บริเวณดังกลาวและการเพิ่มขึ้นของ
โปรตีนซึ่งเปนเอนไซมที่เกี่ยวของกับการสังเคราะหลิพิด (Teixeira et al. 2018) การสังเคราะหลิพิด
อยางตอเนื่องทำใหขนาดของเมมเบรนบริเวณดังกลาวโปงนูน และยืดขยายออกไปทางดาน
ไซโทพลาซึมกระทั่งขยายขนาดจนถึง “ขนาดวิกฤต (critical size)” จนเกิดลักษณะของการแตกหนอ
และเม็ดลิพิดหลุดออกจากสวนของเอนโดพลาสมิกเรทิคูลัม ดังภาพที่ 5.6
บทที่ 5
ภาพที่ 5.6 แบบจำลองการสรางเม็ดลิพิด โดย (A) ฟอสฟอลิพิด (PL) หรือเอซิล-โคเอ รวมตัวกับ
ไดเอซิลกลีเซอรอล (DAG) ไดเปนไทรเอซิลกลีเซอรอล (TAG) ซึ่งเปนกลุมของลิพิดที่ไมมีขั้วและ
สะสมอยูภายในชั้นของเยื่อ (B) การสังเคราะหลิพิดที่บริเวณดังกลาวนำไปสูลักษณะการนูนออกของ
เมมเบรน (C) ซึ่งยังคงยึดติดกับเอนโดพลาสมิกเรทิคูลัมโดยการยืดขยายออกของฟอสฟอลิพิดและ
เกิดเปนหนอของเม็ดลิพิดที่มีขนาดใหญขึ้น (D) เม็ดลิพิดขยายขนาดจนถึงขนาดวิกฤต และหลุดออก
จากเมมเบรนของเอนโดพลาสมิกเรทิคูลัม
ที่มา: ดัดแปลงจาก Athenstaedt (2019)
การประยุกตใชยีสตเพื่อการเกษตรและอุตสาหกรรมยุคใหม 139