Page 9 -

ิ
ุ
ิ
ื
ั
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
ิ
์
3

4. กระบวนการเชิงความสัมพันธ@ (Relational Process) การสื่อสารเปUนกระบวนการที่เคลื่อนไหว
เปลี่ยนแปลงตลอด และมีผลกระทบตEอความสัมพันธQของคูEสื่อสาร เชEน การพูดคุยกันผEานแอพพลิเคชั่นไลน Q
ทำใหผู:สEงสารและผู:รับสารคุ:นเคยกันมากขึ้น หรือผู:ชมละครโทรทัศนQมีการตอบสนองทางอารมณในเชิงชอบ
Q
:
หรือเกลียดตัวละคร
5. การตอบสนอง (Response) องคQประกอบสุดท:ายของการสื่อสาร คือ ผลกระทบของสารในการกระตน
ุ:
ี้
ปฏิกิริยาตอบสนองของผู:รับสารในด:านความคิด อารมณQ และพฤติกรรม เชEน แมEถามลูกวEาปóดเทอมนไป
Q
เที่ยวทะเลกันไหม ทำให:ลูกรู:สึกดีใจที่จะได:ไปเที่ยวทะเล แตEถ:าลูกกำลังชมโทรทัศนและไมEได:ยินเสียงแมE จง ึ
ไมEมีการตอบสนองใด ๆ ถือได:วEาการสื่อสารยังไมEเกิดขึ้น

West and Turner (2010) อธิบายวEาการสื่อสารเปUนกระบวนการทางสังคมที่บุคคลใช:สัญลักษณQเพื่อสร:างและ

ี้
ตีความหมายในสิ่งแวดล:อม ตามคำนิยามน การสื่อสารมองคQประกอบสำคัญ ได:แกE กระบวนการสังคม สัญลักษณ Q
ี
ความหมาย และสิ่งแวดล:อม
1. กระบวนการสังคม (Social process) การสื่อสารเปนกระบวนการทางสังคม เพราะมีความเกี่ยวข:องกับคน
U
และปฏิสัมพันธQระหวEางบุคคลสองฝèายซึ่งมีบทบาทเปUนผู:สEงสารและผู:รับสารที่มีความตั้งใจ แรงจูงใจและความสามารถ
:
ึ
Q
็
ื
:
ื
ั
E
Q
E
E
ื
ั
ตางกนไป ไมวาจะเปนปฏสมพนธแบบเหนหนาคาตากนหรอผานส่อออนไลน สวน“กระบวนการ” สะทอนถงการส่อสารท ี่
ั
E
E
U
E
ั
ิ
มีความตEอเนื่อง ความเคลื่อนไหวไมEหยุดนิ่ง มีการเปลี่ยนแปลงตลอด ไมEมีจุดเริ่มต:นและสิ้นสุด การสื่อสารในวันนี้ยEอมม ี
ผลกระทบตEอการสื่อสารในวันพรุEงนี้หรืออนาคต ทำนองเดียวกัน ประสบการณQจากการสื่อสารกับคนใดคนหนึ่งในอดีตได :
ถูกจัดเก็บไว:ในจิตใจเราและสEงผลกระทบตEอการสื่อสารกับผู:นั้นในอนาคตด:วยเชEนกัน
:
Dance (1970) นักวิชาการแหEง University of Denver ใชวงเกลียว (Spiral) ในการอธิบายการสื่อสารที่เปUนการ
Q
สะสมประสบการณ การสื่อสารในปiจจุบันเปUนผลมาจากประสบการณQในอดีต และมีอิทธิพลตEอการสื่อสารในอนาคต
Dance มองวEาการสื่อสารไมEได:มีลักษณะเปUนเส:นตรง เพราะมีการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงตลอด ทั้งในด:านความร ู:
ความคิด และอารมณQของผู:สื่อสาร
2. สัญลักษณ@ (Symbols) เปUนเครื่องหมายที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อใช:ในการสื่อสารแทนแนวคิดและสิ่งของ เชน
E
Q
U
:
คำพูด รูปภาพ ทEาทาง แบEงไดเปน “สัญลักษณรูปธรรม” (Concrete symbols) แทนสิ่งของหรือวัตถุ เชEน โทรศัพทQ และ
“สัญลักษณQนามธรรม” (Abstract symbols) แทนแนวคิด เชEน ความรัก สัญลักษณQเปUนสิ่งที่ถูกกำหนดความหมายขึ้นและ
Q
เปUนที่เข:าใจกันในกลุEมสังคมเดียวกัน แตEคนนอกกลุEมอาจเข:าใจความหมายของสัญลักษณแตกตEางออกไป เชEน ผู:ใหญEอาจ
ไมEเข:าใจคำแสสงที่วัยรุEนใช:กัน ภาษาทEาทางที่คนตEางสังคมให:ความหมายแตกตEางกัน
ี
3. ความหมาย (Meaning) เปนสิ่งท่ผู:สื่อสารได:รับจากสาร และมได:มากกวEาหนึ่งความหมาย หากผู:สEงสารและ
ี
U
ผู:รับสารขาดความหมายรEวมกัน (Shared meaning) ก็เปUนอุปสรรคตEอการเข:าใจเหตุการณQหรือข:อมูลขEาวสารได:ตรงกัน
่
E
ิ
ื
ื
ิ
U
Q
4. สิ่งแวดล,อม (Environment) เปนสถานการณหรอบรบททมอทธพลตอการสอสารและพฤตกรรม เชน เวลา
่
ิ
ิ
E
ี
ี
U
สถานที่ ความสัมพันธQ พื้นฐานทางวัฒนธรรมของผู:สื่อสาร ชEวงเวลาหรือความเปUนมาในอดีต รวมถึงเทคโนโลยีที่เปน
ื่
สื่อกลางการถEายทอดสารด:วย เชEน อีเมลQ ห:องแชท เว็บไซตQเครือขEายสังคม ซึ่งล:วนแตEมีอิทธิพลตEอการสื่อสาร การสอสาร