Page 30 -

ื
ิ
ิ
ิ
ิ
์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การศึกษาโครงสรางการตลาดรวมกับการสำรวจความเห็นของเกษตรกร จึงมีขอมูลที่ใหรายละเอียดการ

ตัดสินใจของเกษตรกรในการบริหารความเสี่ยงและปญหาที่พบเจอในพื้นที่ อยางไรก็ตาม งานกลุมนี้ไมได

เจาะลึกถึงปญหาและมุมมองในการบริหารจัดการความเสี่ยงและการเผชิญหนากับเหตุการณไมปกติของ

เกษตรกร

ตัวอยางงานวิจัยที่ศึกษาพฤติกรรมในการจัดการความเสี่ยงของเกษตรกรรายครัวเรือนในไทย พชร

พัชร ถวิลนพนันท (2561) ที่ศึกษามุมมองความเสี่ยง เหตุการณที่เกษตรกรเผชิญ และการปรับตัวและการฟน

ตัวของเกษตรกรผูปลูกขาวโพดเลี้ยงสัตวในจ.นาน โดยเปนการเปรียบเทียบระหวางเกษตรกรที่ปลูกพืชลักษณะ

เดียวกันในพื้นที่ราบและพื้นที่สูง โดยผลการศึกษาชี้ใหเห็นวา เกษตรกรมีความกังวลและเผชิญความเสี่ยงจาก

ั
ความผันผวนของราคามากที่สุด อยางไรก็ตาม ปจจัยที่สงผลตอระดับความกังวลนั้นแตกตางกนไป เชน จำนวน
แรงงานนอกภาคเกษตร การมีเงินออม รวมทั้งมีการจัดการปญหาที่แตกตางกันไปในแตละปจจัย อยางไรกตาม
็
การศึกษานี้ใหความสำคัญกับความแตกตางของพื้นที่ และจำกัดขอบเขตอยูเฉพาะเกษตรกรที่ปลูกขาวโพด
เลี้ยงสัตวเปนหลัก เชนเดียวกับงานของ Riwtong et al. (2019) ที่ศึกษาการเผชิญความเสี่ยงและการบริหาร

จัดการความเสี่ยงของเกษตรกรที่สูงในประเทศไทยเชนเดียวกัน แตศึกษาในรูปแบบที่ใหความสำคัญกบ
ั
ประเด็นการใชสารเคมีในการเกษตรกับระดับเชิงพาณิชยของฟารม (level of commercialization)

ั
สรุป: จากที่กลาวมาแลววาเกษตรกรตองเผชิญและจำเปนตองจดการกับความเสี่ยงในหลากหลายดาน
พรอมกันเสมอ การศึกษาความเสี่ยงจึงมีความจำเปนเพื่อชวยเกษตรกรในการออกแบบเครื่องมือที่เหมาะสม

อยางเปนระบบในการเตรียมพรอมรับมือ รวมถึงเสนอแนะภาครัฐในการดำเนินนโยบายใหสอดคลองกบปญหา
ั
ที่เกิดขึ้นจริง ดังนั้นเมื่อเกษตรกรรูถึงความเสี่ยงและวิธีจัดการกับความเสี่ยงที่มีประสิทธิภาพแลว เกษตรกร

สามารถเตรียมเครื่องมือในการปรับตัวไดอยางมีประสิทธิภาพมากขึ้นเชนกัน

2.2 การปรับตัว

ื่
การปรับตัว เปนกระบวนการที่มีวัตถุประสงคเพอที่จะปองกันและลดผลกระทบจากความเสี่ยง จาก
งานศึกษาที่เกี่ยวกับการปรับตัวสวนใหญศึกษาถึงการปรับตัวจากภัยธรรมชาติและการเปลี่ยนแปลงสภาพ

ภูมิอากาศ ดวยเหตุการณดังกลาวจะยิ่งทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น กลยุทธการปรับตัวจึงยิ่งมีความจำเปนอยาง

ยิ่งตอการรับมือ ซึ่งสามารถจำแนกงานศึกษาได 2 ประเภท คือ 1) ปจจัยที่สงผลตอความสามารถในการ

ปรับตัว และ 2) วิธีการหรือรูปแบบในการปรับตัว โดยมีรายละเอียดังนี้

1) ปจจัยที่สงผลตอความสามารถในการปรับตัว

2-7