Page 63 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การจางแรงงานในการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำ สวนใหญจะใชแรงงานจำนวนมากในชวงการจับ การ

ใหอาหาร และการบำรุงรักษาบอหรือการดูแลบอ ตามลำดับ นอกจากปจจัยตางๆ ที่กลาวมาแลว จะมี

ปจจัยดานการเลือกทำเลที่ตั้งของฟารมที่ขึ้นอยูกับพื้นที่ที่ใกลกับแหลงน้ำ คาเชา ราคาที่ดิน รวมถึงการ
จัดการน้ำในฟารมหลังการใชที่ตองคำนึงถึงการใชประโยชนของพื้นที่รอบขางดวย การทำฟารมสัตวน้ำ

เกษตรกรตองวางแผนการผลิตใหใหผลผลิตออกในชวงที่แตกตางจากฟารมอื่นๆ เพื่อใหไดรับราคาขายที่

แตกตาง หรือใหผลผลิตสัตวน้ำโตในขนาดตลาดชวงที่สัตวน้ำในตลาดมีไมมาก

ตัวอยาง กรณีศึกษาการเพาะเลี้ยงปลากะพงขนาดตลาดซึ่งจะจับปลากะพงขาวขายในขนาด

0.8-1 กิโลกรัมตอตัว การวิเคราะหตนทุนและผลตอบแทนของการเพาะเลี้ยงปลากะพงขาว
ประกอบดวย ตนทุนคงที่การเพาะเลี้ยงในบอดิน ซึ่งตนทุนคงที่ที่นำมาวิเคราะหประกอบดวย คาเชา

พื้นที่ในการเพาะเลี้ยง คาเสื่อมราคาบอดิน ขนาดบอดินเฉลี่ย กวาง 50.37 เมตร ยาว 89.33 เมตร ลึก
1.62 เมตร คาเสื่อมราคาอุปกรณ เปนคาเสื่อมราคาของเครื่องมือและอุปกรณตาง ๆ ที่ใชในการ
เพาะเลี้ยงปลากะพงขาว ไดแก อวน ถังลอย/ทุนลอย เครื่องโมปลา เครื่องออกซิเจน เครื่องสูบน้ำ และ

อื่น คาเสียโอกาสทรัพยสินและอุปกรณ เปนคาเสียโอกาสที่คิดใหกับเงินลงทุนในปจจัยคงที่ตาง ๆ โดย
คิดในอัตรารอยละ 1.25 ตอป ตามอัตราดอกเบี้ยเงินฝากประจำในป 2558 และคิดในระยะเวลาที่ใชใน

การเพาะเลี้ยงปลากะพงขาว 1 รุนเทา (8 เดือน) นั้น ตนทุนคงที่รวมทั้งหมดจะมีสัดสวนประมาณ รอย
ละ 19.85

ตนทุนผันแปรการเลี้ยงปลากะพงขาวในบอดิน ตนทุนผันแปรที่นำมาวิเคราะหประกอบดวย

คาพันธุปลา ผูเลี้ยงในบอดินซื้อลูกพันธุปลา 3 รูปแบบ ไดแก ปลาตุม (ความยาว 1-2 นิ้ว ราคา 0.25-4
บาท/ตัว) ปลาใบมะขาม (ความยาว 2.5-3 นิ้ว ราคาเฉลี่ย 5-6 บาท/ตัว) และปลานิ้ว (ขนาด 3.5-4 นิ้ว

ราคา 5-8 บาท/ตัว) ปลอยประมาณ 6,710.05 ตัวตอไรตอรอบ คาอาหารปลา เปนคาใชจายในการซื้อ

อาหารปลาตั้งแตเริ่มตนเลี้ยงจนกระทั่งจับขาย อาหารปลากะพงมี 2 รูปแบบ คือ อาหารสด (ปลาเหยื่อ)

และอาหารเม็ดสำเร็จรูป ราคาอาหารสด มีราคาประมาณ 8 – 15 บาทตอกิโลกรัม ราคาอาหารเม็ด

สำเร็จรูปมีราคาประมาณ 40 – 50 บาทตอกิโลกรัม ตนทุนคาอาหารถือไดวาเปนตนทุนที่สูงที่สุดโดยทั้ง

อาหารสดและอาหารสำเร็จรูปรวมเฉลี่ยเทากับ รอยละ 28.74 อยางไรก็ตามการสำรวจขอมูลที่นำมา

วิเคราะหเปนป 2558 ซึ่งในปจจุบันเกษตรกรสวนใหญจะใชอาหารเม็ดสำเร็จรูปเพิ่มขึ้น เนื่องจากอาหาร
สดนั้นมีราคาสูงขึ้นและเรือประมงมีความจำกัดในการออกเรือเพิ่มขึ้นจากมาตรการ IUU จึงทำให

ปริมาณปลาเปด ปลาเลยมีจำนวนนอยลง

คาแรงงาน เปนผลตอบแทนที่ผูเพาะเลี้ยงจายใหแกแรงงานที่จางมาเพื่อใชในการสับปลาเพื่อ

เปนอาหารสด การใหอาหารปลา การดูแลรักษาทั่วไป การคัดขนาดปลาและการเฝายาม และรวมถึงคา

หนา | 51