Page 100 -
P. 100
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
96
และราคาที่ตนต้องการ ในทางตรงกันข้ามเมื่อราคาข้าวส่งออกลดลง ผู้ส่งออกก็จะสามารถอำศัยอำนาจตลาดของ
ตนในการต่อรองเพื่อลดราคารับซื้อข้าวเหนียวลงได้มาก
7. ราคาขายส่งข้าวนึ่งในประเทศตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงต่อราคาส่งออกข้าวนึ่งได้ค่อนข้างดี และ
กลไกการส่งผ่านมีความไม่สมมาตร
ความยืดหยุ่นของราคาขายส่งข้าวนึ่งต่อราคาส่งออกข้าวนึ่งมีค่าสูงมากในช่วงปรับราคาขึ้น คือ 1.003 แต่
สำหรับในช่วงปรับราคาลงมีค่าน้อยกว่า คือ 0.6160 โดยใช้เวลาในการปรับราคาค่อนข้างสั้นประมาณ 5 เดือน
สาเหตุที่ทำให้กลไกการส่งผ่านราคาในตลาดข้าวนึ่งทำงานได้ดี คือ ไม่มีการบริโภคข้าวนึ่งภายในประเทศ ผลผลิต
ทั้งหมดจะถูกส่งออกไปขายต่างประเทศ ทำให้ราคาขายส่งข้าวนึ่งภายในประเทศมีความเชื่อมโยงกับราคาข้าวนึ่ง
ส่งออกอย่างมาก นอกจากนั้น ผู้ประกอบการมีการขยายกิจการในแนวดิ่ง (vertical integration) และการขยาย
กิจการในแนวราบ (horizontal integration) ผู้ส่งออกข้าวหนึ่งรายสำคัญเป็นโรงสีข้าวขนาดใหญ่ มีการรับซื้อ
ข้าวเปลือกเปลือกเพื่อแปรรูปเป็นข้าวสารขายในประเทศและข้าวนึ่งเพื่อส่งออกในกิจการเดียวกัน ทำให้ไม่มีปัญหา
การส่งผ่านข้อมูลข่าวสารด้านราคา และโรงสีผู้ส่งออกข้าวนึ่งยังมีทางเลือกช่องทางการจำหน่าย เมื่อราคาส่งออก
ข้าวนึ่งสูงขึ้น จะทำให้ราคาขายส่งข้าวนึ่งสูงขึ้นในสัดส่วนเดียวกัน แต่โรงสีข้าวจะไม่เพิ่มปริมาณรับซื้อข้าวเปลือก
ขึ้นมากนัก แต่จะใช้วิธีลดปริมาณข้าวเปลือกที่นำไปแปรรูปเป็นข้าวสารน้อยลงแล้วนำข้าวเปลือกไปแปรรูปเป็นข้าว
นึ่งเพื่อส่งออกแทน ทำให้ราคาข้าวเปลือกไม่ค่อยตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงราคาขายส่งข้าวนึ่ง ในทางตรงกัน
ข้าม เมื่อราคาส่งออกข้าวนึ่งลดลง โรงสีข้าวจะไม่ลดปริมาณการรับซื้อข้าวเปลือกลงมากนัก เพราะต้องรักษากำลัง
การผลิตเอาไว้ โดยจะนำข้าวเปลือกไปแปรรูปเป็นข้าวสารขายในประเทศแทน และในขณะเดียวกันโรงสีก็จะไม่ลด
ราคาขายส่งข้าวนึ่งภายในประเทศลงมากนักเพราะการลดราคาขายส่งไม่สามารถเพิ่มความต้องการใช้ข้าวนึ่ง
ภายในประเทศขึ้นได้
