Page 104 -
P. 104
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
100
ยุ่งยากในการตรวจสอบสต๊อกข้าวและการยื่นเอกสารเพื่อขอรับเงินชดเชย ทำให้ผู้ประกอบการโรงสีข้าวจำนวน
มากโดยเฉพาะโรงสีข้าวขนาดเล็กไม่เข้าร่วมโครงการ นอกจากนั้นการช่วยเหลือโดยการชดเชยอัตราดอกเบี้ยนั้น
อาจเป็นการแก้ปัญหาไม่ตรงจุด ธุรกิจโรงสีประสบปัญหาขาดสภาพคล่องเพราะธนาคารไม่ปล่อยสินเชื่อ มิใช่เพราะ
ต้องเสียอัตราดอกเบี้ยแพง ดังนั้นภาครัฐควรมีมาตรการปล่อยวงเงินสินเชื่อให้ธุรกิจโรงสีข้าวมากขึ้นโดยผ่าน
ธนาคารของรัฐเช่น ธนาคารเพื่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศ
ไทย (สามารถปล่อยกู้ให้กับโรงสีที่เป็นซัพพลายเออร์ให้กับผู้ส่งออกข้าว) เป็นต้น นอกจากนั้นเพื่อเป็นการแก้ไข
ปัญหาสภาพคล่องในธุรกิจค้าข้าว รัฐบาลควรส่งเสริมให้ธนาคารพาณิชย์ยอมรับเอกสารในการซื้อขายข้าว เช่น ใบ
คำสั่งซื้อข้าวจากผู้ส่งออก ใบส่งมอบสินค้า ใบแจ้งหนี้ ใบวางบิล เพื่อใช้เป็นหลักประกันในการเปิดวงเงินสินเชื่อ
packing credit และสินเชื่อ factoring ให้กับธุรกิจโรงสีข้าวในระยะยาว เมื่อธุรกิจโรงสีข้าวมีสภาพคล่องมากขึ้น
ก็จะสามารถซื้อข้าวเปลือกจากชาวนาได้มากขึ้นในช่วงข้าวราคาดี และสามารถต่อรองราคาขายข้าวสารกับผู้
ส่งออกข้าวได้มากขึ้นในช่วงที่ราคาข้าวส่งออกมากขึ้น การส่งผ่านราคาในตลาดข้าวก็จะทำงานได้ดีขึ้น
6. ส่งเสริมให้โรงสีข้าวพัฒนาธุรกิจในแนวดิ่งโดยหันมาส่งออกข้าวเองมากขึ้น
ปัจจุบันธุรกิจการซื้อขายข้าวสารระหว่างโรงสีข้าวกับผู้ส่งออกจะดำเนินการผ่านหยงเป็นส่วนใหญ่
เนื่องจากหยงมีความชำนาญในการรวบรวมข้าวให้ได้ตามปริมาณ ตามคุณภาพ และตามเวลาที่ผู้ส่งออกต้องการ
แต่อย่างไรก็ตามอาจมีปัญหาทำให้การส่งผ่านจากราคาส่งออกไปยังราคาข้าวสารไม่สมบูรณ์ เนื่องจากการซื้อขาย
ผ่านคนกลางต้องมีการหักราคาเพื่อเป็นค่าธรรมเนียมนายหน้า และยังอาจทำให้การส่งผ่านข้อมูลราคาระหว่างผู้ซื้อ
ผู้ขายไม่สมบูรณ์ หยงอาจจะใช้ความได้เปรียบด้านข้อมูลราคาในการทำกำไรจากส่วนต่างราคา โดยรับราคาจากผู้
ส่งออก แต่แจ้งราคาซื้อของตนเองกับโรงสีข้าว ดังนั้นถ้ารัฐสามารถสนับสนุนให้โรงสีข้าวขนาดใหญ่ที่มีศักยภาพ
สามารถเปิดตลาดส่งออกของตนเองได้แล้ว นอกจากจะทำให้ห่วงโซ่อุปทานข้าวส่งออกสั้นลงและประหยัดต้นทุน
ในธุรกิจข้าวส่งออก ยังจะทำให้กลไกการส่งผ่านราคาจากข้าวส่งออกไปยังข้าวสารในประเทศและข้าวเปลือก
ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นอีกด้วย
7. สนับสนุนการขยายตลาดส่งออกข้าวนึ่ง
ผลการศึกษาชี้ว่าการส่งผ่านจากราคาข้าวนึ่งส่งออกไปยังราคาขายส่งข้าวนึ่งในประเทศและราคา
ข้าวเปลือกสามารถทำงานได้อย่างสมบูรณ์มากที่สุดในบรรดาข้าวทุกชนิด โดยเฉพาะเมื่อราคาส่งออกข้าวนึ่งสูงขึ้น
จะทำให้ราคาข้าวเปลือกภายในประเทศสูงขึ้นได้อย่างมาก ดังนั้นถ้ารัฐบาลสามารถขายตลาดส่งออกข้าวนึ่งได้มาก
ขึ้น ทำให้ราคาส่งออกข้าวนึ่งสูงขึ้น เกษตรกรจะได้รับประโยชน์มากจากราคาข้าวเปลือกที่สูงขึ้น ถึงแม้ว่าการ
ส่งออกข้าวนึ่งของไทยจะต้องเผชิญกับคู่แข่งสำคัญคืออินเดีย และประเทศผู้ส่งออกรายใหม่อย่างปากีสถาน รวมถึง
สหรัฐอเมริกาและสหภาพยุโรปซึ่งส่งออกข้าวนึ่งคุณภาพสูง แต่ข้าวนึ่งของไทยมียังมีจุดเด่นทางด้านคุณภาพและยัง
มีศักยภาพในการพัฒนาปรับปรุงคุณภาพอีก ดังนั้นถ้ารัฐบาลส่งเสริมการส่งออกข้าวนึ่งคุณภาพโดยการกำหนด