Page 53 -
P. 53
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
210 รำย โดยมีกำรกระจุกตัวในภำคกลำงตะวันออกจ ำนวน 119 รำย หำกพิจำรณำถึงนิติบุคคลที่มีผู้ร่วมทุน
จำกจีนคิดเป็นจ ำนวน 17 รำย หรือคิดเป็นร้อยละ 4.40 ของจ ำนวนล้งทั้งหมดเท่ำนั้น อย่ำงไรก็ดี ข้อมูล
ข้ำงต้นกล่ำวถึงล้งที่ขึ้นทะเบียนกับภำครัฐเท่ำนั้น ไม่ได้ครอบคลุมถึงล้งนอกระบบที่ยำกแก่กำรตรวจสอบ
กำรศึกษำนี้ยังได้ระบุว่ำแม้ล้งจีนจะมีส่วนช่วยลดต้นทุนค่ำใช้จ่ำยบำงส่วนแก่เกษตรกร แต่เป็นดำบ
สองคมต่อกำรตลำดของอุตสำหกรรมทุเรียนไทยและอุตสำหกรรมที่เกี่ยวข้อง จำกกำรสอบถำมเกษตรกรสวน
ทุเรียน พบว่ำเกษตรกรส่วนใหญ่ขำยผลผลิตให้กับล้งชำวจีนเป็นหลัก เนื่องจำกได้รำคำดี โดยตัวแทนจำกล้ง
ชำวจีนจะตระเวนส ำรวจสวนต่ำงๆ ช่วงก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิต เพื่อเข้ำไปเสนอรำคำรับซื้อเหมำสวน เมื่อถึงวัน
เก็บเกี่ยวผลผลิต ล้งจะส่งคนงำนเข้ำมำเก็บเกี่ยวผลผลิตถึงสวนและบรรทุกไปยังโรงคัดบรรจุเอง จำกนั้นจึงท ำ
กำรคัดแยกคุณภำพ บรรจุลงกล่อง แล้วส่งออกไปยังตลำดประเทศจีน
ส ำหรับกรณีต่ำงชำติเข้ำมำท ำสัญญำเหมำสวน พบว่ำในเกษตรกรชำวสวนล ำไย และทุเรียนส่วนใหญ่
นิยมท ำธุรกิจกับล้งจีน เนื่องจำกมีควำมสะดวกสบำย เพรำะล้งจีนเป็นผู้ด ำเนินกำรให้ตั้งแต่กำรเก็บผลผลิต
กำรคัดเกรด และกำรขนส่ง ซึ่งเป็นกำรลดควำมเสี่ยงในกำรขำยผลผลิตไม่ได้ รวมถึงรำคำที่ล้งจีนเสนอขำยสูง
กว่ำกำรขำยให้กับล้งไทย นอกจำกนี้ สมพร อิศวิลำนนท์ (2562) พบว่ำ ล้งจีนช่วยกระจำยสินค้ำทั่วประเทศจีน
เนื่องจำกมีตลำดที่มีควำมหลำกหลำยและสำมำรถรับผลผลิตได้ในปริมำณมำก แต่ต้องระวังกำรถูกเอำรัดเอำ
เปรียบจำกล้งจีนหรือกำรผิดสัญญำของล้งต่ำงชำติ
แม้ว่ำกำรด ำเนินงำนในลักษณะนี้มีข้อดีในกำรลดต้นทุนกำรด ำเนินงำนบำงส่วนของเกษตรกร แต่
กำรพึ่งพำล้งจีนที่มำกเกินไปในกำรผลิต และกำรมีข้อมูลเกี่ยวกับตลำดของประเทศจีนที่มำกกว่ำเกษตกร อำจ
ท ำให้ล้งจีนสำมำรถก ำหนดรำคำรับซื้อทุเรียนที่ไม่เป็นธรรมแก่เกษตรกรได้ นอกจำกนั้น อำจมีกำรแย่งส่วนแบ่ง
กำรตลำดกับธุรกิจส่งออกของไทย เนื่องจำกล้งด ำเนินกำรครบวงจรตั้งแต่กำรเก็บเกี่ยวผลผลิตจนกระทั่ง
ส่งออก ทั้งยังมีแนวโน้มได้เปรียบด้ำนกฎระเบียบในกำรน ำเข้ำสินค้ำไปในตลำดประเทศจีน จึงมีผลกระทบต่อ
รำยได้ผู้ประกอบกำรธุรกิจส่งออกชำวไทย รวมถึงล้งจีนมีกำรกดรำคำผลไม้ อย่ำงเช่นในกรณีที่สินค้ำไม่ได้
คุณภำพตำมที่ต้องกำร หรือในกรณีต้นฤดูล้งจีนจะให้รำคำรับซื้อต่อชำวสวนในรำคำที่สูง ท ำให้ชำวสวนเร่ง
ผลผลิตให้ เมื่อล้งจีนพบว่ำผลผลิตมีจ ำนวนมำก ก็จะก ำหนดรำคำรับซื้อต่ ำ ท ำให้เกษตรกรได้รับผลกระทบและ
ขำดทุนเป็นจ ำนวนมำก
ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 41 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร
