Page 44 -
P. 44
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
44
carbon : nitrogen ratio (organic substance) สัดส่วนคาร์บอนกับไนโตรเจน (ของสารอินทรีย์) : อัตราส่วน
ระหว่างสารอินทรีย์คาร์บอนและไนโตรเจนทั้งหมดในสารอินทรีย์ ซึ่งเป็นดัชนีอย่างหนึ่งที่บ่งชี้ศักยภาพการ
ปลดปล่อยไนโตรเจนจากซากพืชที่ใส่ในดิน หากซากพืชมี C:N ratio ตํ่ากว่า 20 เช่น ซากพืชตระกูลถั่วลงไปในดิน
คาดว่าจะมีมินเนอราลไลเซชันสุทธิของไนโตรเจน แต่ถ้ามี C:N ratio สูงกว่า 30 ฟางข้าวคาดว่าจะมีอิมโมบิไลเซ
ชันสุทธิของไนโตรเจน ดู mineralization และ immobilization ประกอบ
carbon : nitrogen ratio, soils สัดส่วนคาร์บอนกับไนโตรเจนของดิน : สัดส่วนระหว่างร้อยละของอินทรีย์
คาร์บอนกับร้อยละของไนโตรเจนในดิน
carbon sequestration การยึดคาร์บอน: การตรึงคาร์บอนไว้ในมวลชีวภาพเพื่อยืดเวลาในการปลดปล่อย
คาร์บอนไดออกไซด์สู่อากาศ เป็นวิธีการหนึ่งในการลดปัญหาโลกร้อน เช่น การปลูกไม้โตเร็วและอายุยืนให้มากที่สุด
การสังเคราะห์แสงของพืชช่วยดึงแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์จากอากาศมาไว้ในมวลชีวภาพ ส่วนซากพืชที่ร่วงหล่นช่วย
ลดการชะล้างและการกร่อนดิน สลายตัวอย่างช้าๆกลายเป็นอินทรียวัตถุซึ่งมีบทบาทในการเพิ่มผลิตภาพของดิน
นอกจากนี้อินทรียวัตถุปริมาณมากในดินซึ่งสลายตัวช้า ยังมีบทบาทชะลอการปลดปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์สู่
อากาศต่อไปอีก การเปลี่ยนมวลชีวภาพเป็นถ่านชีวภาพ (biochar) แล้วใส่ในดินก็เป็นอีกวิธีหนึ่ง ที่ช่วยยึดคาร์บอน
ไว้ในพื้นที่เกษตรกรรม (ดู biochar ประกอบ)
carbonic anhydrase คาร์บอนิกแอนไฮเดรส: เอนไซม์ที่เร่งปฏิกิริยาไฮเดรชันของคาร์บอนไดออกไซด์ ได้ไบ
คาร์บอเนตซึ่งละลายนํ้าง่าย ช่วยให้คาร์บอนไดออกไซด์เข้าสู่กระบวนการสังเคราะห์แสงในคลอโรพลาสต์ได้เร็ว
เอนไซม์นี้ 1 โมเลกุลมีสังกะสี 6 อะตอม
carnallite คาร์นัลไลต์: แร่โพแทชชนิดหนึ่งสูตรเคมี MgCl .KCl.6H O ใช้ในการผลิตปุ๋ยโพแทสเซียมคลอไรด์ใน
2
2
เยอรมัน ฝรั่งเศส และอดีตสหภาพโซเวียต พบแร่ชนิดนี้เป็นปริมาณมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทยอยู่ใน
ชั้นเกลือหินใต้ดิน
carotene แคโรทีน: สารสี (pigment) เหลือง โมเลกุลใหญ่มีสูตรทางเคมี C H สมบัติเป็นโปรวิตามินเอ
40 56
(provitamin A) เมื่อแคโรทีนแตกตัวจะได้วิตามินเอ พบมากในผักผลไม้ที่มีสีแดง ส้ม เหลือง และเขียว
carotenoids แคโรทีนอยด์ : สารสีเสริมในกระบวนการสังเคราะห์แสง ประกอบด้วยแคโรทีน และซานโทฟิลล์ มีสี
แดง ส้มหรือเหลือง ทําหน้าที่รับพลังงานแสงแล้วส่งต่อไปยังคลอโรฟิลล์ นอกจากนั้นยังช่วยปกป้องคลอโรฟิลล์
ไม่ให้เสียหายจากการออกซิเดชันเชิงแสง
carrier (1) แคร์ริเออร์ : โปรตีนขนส่งในเยื่อของเซลล์ ทําหน้าที่ในการดูดไอออนแต่ละชนิดอย่างจําเพาะเจาะจง
ปัจจุบันนิยมเรียกว่าโปรตีนขนส่ง (transport protein)
carrier (2) วัสดุรองรับ : สิ่งที่นํามาใช้ในการผสมกับหัวเชื้อจุลินทรีย์ในกระบวนการผลิตปุ๋ยชีวภาพ เป็นสารเฉื่อยทาง
เคมี ดูดซับความชื้นได้ดีและไม่มีสารพิษต่อจุลินทรีย์ ช่วยให้จุลินทรีย์ดํารงชีวิตและเจริญเติบได้ในช่วงที่เก็บรักษา
9
เมื่อเริ่มต้นวัสดุรองรับ 1 กรัมเลี้ยงจุลินทรีย์มีชีวิตได้ 10 เซลล์ และหลังการผลิต 6 เดือนจะต้องมีจุลลินทรีย์มี
ชีวิต 10 เซลล์/กรัม
8