Page 49 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

49

chloroplast คลอโรพลาสต์ : อวัยวะเซลล์หรือออร์แกเนลล์ มีลักษณะเป็นก้อนสีเขียว ทําหน้าที่ในการสังเคราะห์แสง
ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ (1) เยื่อหุ้มคลอโรพลาสต์ (2) สะโทรมา (stroma) ซึ่งเป็นของเหลวภายในเยื่อหุ้มเป็นที่

เกิดวัฏจักรแคลวิน และ (3) กรานา (grana) คือ กองของไทลาคอยด์ (thylakoid) ที่เรียงซ้อนกัน ล้อมรอบด้วยสะ

โทรมา ปฏิกิริยาแสงเกิดขึ้นที่เยื่อหุ้มไทลาคอยด์ (มีคลอโรฟิลล์และสารสีอื่นๆ) ธาตุอาหาร 10 ธาตุมีบทบาทในการ
สังเคราะห์แสง ประมาณ 70% ของทองแดงทั้งหมดในพืชอยู่ที่คลอโรพลาสต์ (chloros, L: สีเขียว ; plast, L: สิ่งที่

มีรูปทรง)
chlorosis ภาวะพร่องคลอโรฟิลล์ : การสูญเสียความเขียวของพืชโดยเฉพาะที่ใบ เนื่องจากความเข้มข้นของ

คลอโรฟิลล์ในใบลดลง ทําให้สีเหลืองเด่นขึ้นพืชจึงมีสีเหลือง จัดเป็นอาการอย่างหนึ่งที่ปรากฏเมื่อพืชขาดธาตุอาหาร

เช่น ไนโตรเจน และเหล็ก เป็นต้น
chlorine คลอรีน : ชื่อจุลธาตุซึ่งมีสัญลักษณ์ Cl นํ้าหนักอะตอม 35.5 พืชดูดใช้ในรูปคลอไรด์ไอออน (Cl) ความ
-
เข้มข้นในพืชที่จัดว่าเพียงพอ คือ 2-20 มกCl/กก.แต่อาจพบ 70-700 มกCl/กก. คลอรีนมีบทบาทสําคัญร่วมกับ
แมงกานีสในกระบวนการสังเคราะห์แสง ในส่วนของปฏิกิริยาฮิลล์ (ปฏิกิริยาซึ่งปลดปล่อยออกซิเจน) เร่งกิจกรรม

ของเอนไซม์ α-amylase, ATPase และ asparagine synthetase

chromoplast โครโมพลาสต์ : พลาสทิดซึ่งมีสารสี ให้สีต่างๆ จึงเป็นตัวแสดงสีเหลือง ส้มหรือแดง ของใบ ดอกและ
ผล

chromosome โครโมโซม: ดีเอ็นเอที่พันรอบกลุ่มของโปรตีนฮีสโตนอย่างมีระเบียบ และมีการ

ทบกันมาหลายชั้น จนกระทั่งได้แท่งของดีเอ็นเอที่พันกันแน่นมาก และมีขนาดเล็กพอที่จะบรรจุ
อยู่ในเซลล์ได้

chronic เรื้อรัง: สภาพผิดปรกติของสิ่งมีชีวิตที่เป็นต่อเนื่องยาวนาน เพราะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่

ไม่เหมาะสมนานจนเป็นอันตราย
circadian rhythm จังหวะรอบวัน : วัฏจักรทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิตที่เกิดในรอบ 24 ชั่วโมง (circa, L: เวียนรอบ ;

dies, L: วัน)

citrate insoluble losses การสูญเสียสารที่ไม่ละลายในซิเทรต : การสูญเสียฟอสเฟตส่วนหนึ่งไปในการผลิตกรด
ฟอสฟอริกโดย wet process หากใช้กรดซัลฟิวริกมากเกินไปและปฏิกิริยาเกิดขึ้นรวดเร็ว ยิปซัมผลึกเล็กจะปก

คลุมอนุภาคหินฟอสเฟตบางส่วนจนทําปฏิกิริยาต่อไปไม่ได้ หินฟอสเฟตเหล่านี้จึงติดค้างอยู่ในหม้อกรองและถูก
ทิ้งไปพร้อมกับยิปซัม หินฟอสเฟตเป็นสารที่ไม่ละลายในสารละลายซิเทรต

citrate insoluble phosphate ฟอสเฟตที่ไม่ละลายในซิเทรต : ฟอสเฟตในปุ๋ยฟอสเฟตที่ไม่ละลายเมื่อสกัดด้วย
สารละลายแอมโมเนียมซิเทรต จัดเป็นฟอสเฟตที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืช

citrate soluble losses การสูญเสียสารที่ละลายในซิเทรต : การสูญเสียฟอสเฟตส่วนหนึ่งไปในการผลิตกรด

ฟอสฟอริกจากหินฟอสเฟตโดย wet process หากใช้กรดกํามะถันน้อยเกินไปจะเกิดไดแคลเซียมฟอสเฟต
(CaHPO ) ซึ่งติดค้างในหม้อกรองจึงปะปนและถูกทิ้งไปพร้อมกับยิปซัม ไดแคลเซียมฟอสเฟตเป็นเกลือที่ละลาย
4
ได้ในสารละลายซิเทรตจึงถือว่าเป็นประโยชน์ต่อพืช