Page 158 -
P. 158
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
158
slow release fertilizer ปุ๋ยละลายช้า : ปุ๋ยเคมีซึ่งปลดปล่อยธาตุอาหารช้า เนื่องจาก (1) ปุ๋ยเป็นสารประกอบที่มี
สภาพละลายนํ้าตํ่า เช่น urea formaldehyde, urea acetaldehyde และ urea isobutyraldehyde หรือ (2) ปุ๋ย
ชนิดเม็ดมีสารเคลือบผิว ซึ่งควบคุมการปลดปล่อยธาตุอาหาร เช่น ยูเรียเคลือบด้วยกํามะถัน ปุ๋ยเคลือบด้วนเรซิน
หรือเคลือบด้วยเทอร์โมพลาสติกพอลิเมอร์ ดูคําอธิบายเพิ่มเติมใน controlled released fertilizers
slurry ของเหลวข้น : (1) ของเหลวใดๆที่มีลักษณะข้นเนื่องจากมีสารแขวนลอยและตะกอนรวมอยู่ด้วย เช่น
ของเหลวในบ่อพักมูลสัตว์
slurry ของเหลวข้น : (2) ของเหลวในกระบวนการผลิตปุ๋ยเชิงเคมีก่อนที่จะมีการปั้นเม็ดหรือตกตะกอน ต้องใช้สูบใน
การเคลื่อนย้ายจากถังใบหนึ่งไปยังถังอีกใบหนึ่ง
slurry (suspension) fertilizer ปุ๋ยเหลวสารแขวนลอย : ปุ๋ยเหลวซึ่งมีลักษณะข้น มีทั้งปุ๋ยที่ละลายและไม่ละลาย
นํ้า ส่วนที่ไม่ละลายนี้เป็นตะกอนที่แขวนลอย
smooth endoplasmic reticulum ร่างแหเอนโดพลาซึมผิวเรียบ : ร่างแหเอนโดพลาซึมชนิดที่ไม่มีไรโบโซมเกาะ (ดู
endoplasmic reticulum (ER) ประกอบ)
sodic soil ดินโซดิก : ดินที่ได้รับอิทธิพลจากเกลือประเภทหนึ่ง มีเกลือที่ละลายง่ายสะสมน้อย การนําไฟฟ้าของดินที่
สกัดเมื่ออิ่มตัวด้วยนํ้า (EC ) ตํ่ากว่า 4 เดซิซีเม็น/เมตร (dS/m) แต่โซเดียมที่แลกเปลี่ยนได้สูงกว่า 15% หรือ
e
อัตราส่วนโซเดียมที่ดูดซับ (sodium adsorption ratio, SAR) สูงกว่า 13
sodium โซเดียม : ธาตุประเภทโลหะแอลคาไล (alkali metal) นํ้าหนักอะตอม 23.0 จัดเป็นธาตุเสริมประโยชน์
(beneficial element) เนื่องจาก (1) เป็นธาตุอาหารของพืช C บางชนิด เช่น Atriplex vesicaria และ (2) มิได้
4
เป็นธาตุอาหาร แต่ช่วยให้พืชบางชนิด เช่น ชูการ์บีตเติบโตดีขึ้น แม้ว่าได้รับโพแทสเซียมเพียงพอ นอกจากนี้ยังทํา
หน้าที่ทดแทนโพแทสเซียมได้บางส่วนในข้าว
sodium borate โซเดียมบอเรต : ปุ๋ยโบรอนชนิดหนึ่ง ดูคําอธิบายใน borax
sodium fluosilicate (sodium silico fluoride) โซเดียมฟลูโอซิลิเกต (Na SiF ) : ผลพลอยได้จากการผลิตปุ๋ย
6
2
ซูเปอร์ฟอสเฟต ในกระบวนการดังกล่าวจะได้แก๊สซึ่งเมื่อทําปฏิกิริยากับนํ้าและโซเดียมคลอไรด์ จะได้โซเดียมฟ
ลูโอซิลิเกต ซึ่งตกตะกอน แยกตะกอนโดยการกรองแล้วทําให้แห้ง ใช้เป็นสารเคลือบฟัน
sodium molybdate โซเดียมโมลิบเดต: ปุ๋ยโมลิบดีนัมซึ่งใช้กันทั่วไปซึ่งละลายนํ้าได้ดี ได้แก่โซเดียมโมลิบเดตโม
โนไฮเดรต (Na MoO .H O) และโซเดียมโมลิบเดตไดไฮเดรต (Na MoO .2H O)
2
2
4
4
2
2
sodium nitrate โซเดียมไนเทรต (NaNO ) : ปุ๋ยไนโตรเจนชนิดหนึ่งซึ่งแต่เดิมเรียกว่า nitrate of soda หรือ
3
Chili Saltpeter ขุดพบในชิลี ในอดีตโซเดียมไนเทรตเป็นปุ๋ยไนโตรเจนที่ใช้กันแพร่หลาย ต่อมาความนิยมลดลง
มากเนื่องจากสาเหตุ 2 ประการ คือ (1) ปุ๋ยชนิดอื่นที่มีไนโตรเจนสูงกว่า และ (2) มีข้อจํากัดในการใช้ปุ๋ยที่มีโซเดียม
sodium silico-fluoride โซเดียมซิลิโคฟลูออไรด์ : มีความหมายเหมือน sodium fluosilicate
soil acidifier สารเพิ่มกรดในดิน : สารที่ช่วยเพิ่มสภาพกรดและใช้แก้ไขดินด่างให้เป็นกลาง เช่นอะลูมิเนียมซัลเฟต
กํามะถัน และแคลเซียมพอลิซัลไฟด์
soil aggregate เม็ดดิน : กลุ่มของอนุภาคดินปฐมภูมิ ซึ่งยึดกันด้วยสารเชื่อมอนินทรีย์หรืออินทรีย์ โดยฮิวมัสและ
เมือกจากจุลินทรีย์เป็นสารเชื่อมประเภทอินทรีย์ที่มีความสําคัญ