Page 155 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

155

shoot ส่วนเหนือดิน : ส่วนของพืชที่อยู่เหนือดินทั้งหมด นับจากเขตแบ่งระหว่างรากและต้นขึ้นมา ประกอบด้วย ลํา
ต้น กิ่ง ก้าน ใบ ดอกและผล

short-day plant พืชวันสั้น : พืชที่ออกดอกเมื่อความยาววันสั้นกว่าความยาววันวิกฤติ (critical day length) หรือ

เมื่อความยาวกลางคืนมากกว่าความยาวกลางคืนวิกฤต (critical night length)
Si : สัญลักษณ์ของธาตุซิลิคอน (silicon)

SI unit หน่วยเอสไอ : หน่วยการวัดซึ่งเป็นระบบของหน่วยนานาชาติ (International System of Units) มี 7
หน่วยพื้นฐาน คือ กิโลกรัม (kilogram) เมตร (meter) วินาที (second) เคลวิน (Kelvin) โมล (mole) แอมแปร์

(ampere) และแคนเดลา (candela) เพื่อใช้ในการวัดความยาว (length) พื้นที่ (area) ปริมาตร (volume) มวล

(mass) พื้นที่ผิวจําเพาะ (specific surface) ความหนาแน่น (density) กัมมันตภาพรังสี (radioactivity) ผลผลิต
(yield) อัตรา (rate) ความดัน (pressure) อุณหภูมิ (temperature) พลังงาน (energy) งาน (work) ปริมาณ

ความร้อน (quantity of heat) การคายนํ้า (transpiration) การสังเคราะห์แสง (photosynthesis) มุม (plane
angle) และความเข้มข้น (concentration) เป็นระบบที่พัฒนาขึ้นมาแทนระบบเมตริก (metric system)

side-banded fertilizer ปุ๋ยใส่แต่งข้างเป็นแถบ : ปุ๋ยที่ใส่เป็นแถบข้างเดียวหรือสองข้างขนานกับแนวหยอดเมล็ด

หรือแถวพืช มีการใส่ 2 แบบดังนี้ (1) ใส่ก่อนปลูก เป็นปุ๋ยเร่งต้นอ่อน ใส่เป็นแถบใต้ผิวดินระดับตํ่ากว่าเมล็ด และ
ห่างจากเมล็ดเยื้องไปด้านซ้ายหรือขวาหรือใส่ทั้งสองด้านของแนวหยอดเมล็ด และ (2) ใส่ข้างแถวพืช ตั้งแต่ระยะ

ต้นอ่อนเป็นต้นไป เรียกว่า side-dressed fertilizer ก็ได้

side-dressed fertilizer ปุ๋ยแต่งข้าง : ปุ๋ยที่ใส่หลังการปลูกพืช โดยการใส่เป็นแถบกว้างหรือแคบข้าง ๆ แถวพืช
อาจใส่ตั้งแต่เมื่อพืชเริ่มงอกหรือในระยะอื่นๆ ของการเจริญเติบโต

siderophore ซิเดโรฟอร์ : สารอินทรีย์ชึ่งประกอบด้วยสองส่วน คือ เพ็บไทด์มีสี (chromopeptide) เกาะอยู่กับส่วน
ของโมเลกุลที่กําเนิดสีวาวแสง (florescent chromophore) สารนี้จุลินทรีย์สังเคราะห์และขับออกมาในสภาพที่ขาด

เหล็ก เช่น Azotobacter vinelandii ขับซิเดโรฟอร์ชื่อ azotobactin-D ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อรา

ในดินด่าง เนื่องจากทําปฏิกิริยาคีเลชันกับเหล็กแล้วแบคทีเรียนี้แย่งเหล็กมาใช้ ทําให้เชื้อราขาดเหล็ก (sidero-,L:
เหล็ก; -phore, L: แบกหรือขน)

sieve number เบอร์ตะแกรง : หมายเลขซึ่งกํากับขนาดตะแกรงที่ใช้เป็นมาตรฐานในการคัดขนาดของอนุภาค ซึ่ง
สัมพันธ์กับขนาดของช่องเปิด

sieve cell : เซลล์ตะแกรง : เซลล์ท่อลําเลียงนํ้าอย่างง่ายของเฟิร์นและพืชพวกสน ซึ่งทําหน้าที่คล้ายเซลล์ท่อลําเลียง

อาหารของพืชดอก
sieve plate : แผ่นตะแกรง : ผนังด้านบนและด้านล่างของเซลล์ท่อลําเลียงอาหาร ซึ่งมีรูกระจายทั่วไป เป็นช่องทางที่

ของเหลวผ่านขึ้นหรือลง

sieve tube : ท่อลําเลียงอาหาร : ท่อในโฟลเอ็ม แต่ละท่อเกิดจากเซลล์ท่อลําเลียงอาหารเรียงต่อกันในแนวดิ่ง เป็น
ทางลําเลียงสารอินทรีย์ได้ทั้งขึ้นข้างบนหรือลงข้างล่าง เช่น ลําเลียงจากใบซึ่งเป็นแหล่งจ่าย (source) ไปยังอวัยวะ

อื่นๆซึ่งเป็นที่รับอาหาร (sink)