Page 94 -
P. 94
โครงการรวบรวมและจัดทําวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
92 Thai J. For. 31 (1) : 87-104 (2012)
ปจจุบัน (สามารถ ม.ป.ป.) ดานอื่นๆ ระลอกใหมๆ เชน พุทธศาสนาหลายนิกาย
วรรณคดีทางพุทธศาสนา และการเขียนลายลักษณ
การตั้งถิ่นฐานของชาวมอญในประเทศไทย อักษร (นิธิ, 2547)
พงศาวดารทั้งของพมาและของไทย ยืนยัน ทามกลางความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในลุม
วาอารยธรรมมอญรุงเรืองในพมาตอนลางกอนพุทธ นํ้าเจาพระยา โดยการเขามาของอิทธิพลเขมรทั้งใน
ศตวรรษที่ 14 แตขาดหลักฐานในสวนรายละเอียดทาง ทางวัฒนธรรมและการเมืองเปนครั้งคราว รวมทั้งการ
ฝงพมา ทั้งนี้เนื่องจากการขุดคนและศึกษาหลักฐาน เขามามีอํานาจสูงเดนของวัฒนธรรมไทย ประชาชน
โบราณคดีทางพมามีนอย ซึ่งในบริเวณพมาตอนลาง กลุมชาติพันธุมอญในรุนนี้โดยสวนใหญไดผสม
ในปจจุบันยังไมเคยมีการขุดคนหรือการศึกษาที่เปน กลมกลืนเขาไปกับประชากรที่มีความหลากหลายใน
ระบบ หลักฐานทางโบราณคดีสวนใหญจึงถูกพบใน ทองถิ่นตางๆ จนสูญสิ้นอัตลักษณมอญของตนเอง
ประเทศไทย ทําใหนักวิชาการสวนใหญสันนิษฐานวา ไป วัฒนธรรมที่มีลักษณะเดนที่เปนมอญกลับไปมี
อารยธรรมมอญยุคแรกเริ่มอยูที่ลุมแมนํ้าเจาพระยา แต ศูนยกลางอยูในลุมนํ้าอิระวดีและสาละวินตอนลาง
มีความเปนไปไดวาทั้งลุมแมนํ้าเจาพระยาและทางพมา แตเพียงพื้นที่เดียว ทั้งนี้ประชาชนพื้นถิ่นของลุมนํ้า
ตอนลางเปนแหลงอารยธรรมที่เจริญรุงเรืองควบคูกัน เจาพระยาตอนลาง รวมไปถึงชาวลัวะและคนเมืองใน
มา (Guilon, 1999) ลุมนํ้าปงตอนบนไดกลายเปนคนไทยที่สุด และคน
ในลุมนํ้าเจาพระยาพบอาณาจักรเกาแกซึ่ง เมืองทั้งหมดลวนมีเชื้อสายมอญอยูในตัวมากบางนอย
สืบเนื่องกับแหลงอารยธรรมตั้งแตยุคเหล็ก เรียกตาม บาง (นิธิ, 2547)
หลักฐานจีนวาทวารวดี คําวา “ทวารวดี” มาจากชื่อที่ เนื่องจากชาวมอญที่ผสมกลมกลืนเขาไปกับ
ปรากฏบนเหรียญเงิน 2 เหรียญ ซึ่งพบที่พระปฐมเจดีย กลุมคนอื่นๆ ในสมัยทวารวดีแลว ยังมีการอพยพของมอญจาก
ในจังหวัดนครปฐม และที่อินทรบุรี เปนคําจารึกภาษา พมาเขาสูไทยหลายระลอก มีหลักฐานกลาวถึงเปนครั้ง
สันสกฤตวา “ศรีทวารวดี ศวรปุณยะ” มีความหมาย แรกใน พ.ศ. 2082 (สมัยสมเด็จพระชัยราชาธิราช) เมื่อพระ
วา “พระเจาศรีทวารวดีผูมีบุญอันประเสริฐ” (ธิดา, เจาตะเบงชเวตี้ทําสงครามชนะ มีอํานาจเหนืออาณาจักร
2545) และมีนักวิชาการบางทานสรุปวาประชากรของ หงสาวดี ชาวมอญจํานวนมากพากันอพยพหลบหนีเขา
อาณาจักรนี้เปนมอญ แมวาประชากรของทวารวดีใน มายังราชอาณาจักรไทย และมีการอพยพเขามาอยาง
ลุมนํ้าเจาพระยา รวมทั้งลุมนํ้าปงตอนบนคือหริภุญ ตอเนื่องอีกหลายครั้ง จนถึง พ.ศ. 2367 (สมัยพระบาท
ไชย คงไมใชกลุมชาติพันธุเดียวแตคงมีชนชาติอื่นๆ สมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว) ถือเปนการอพยพเขามา
ปะปนอยูดวย แตไมอาจปฏิเสธไดวาวัฒนธรรมมอญ อยางเปนทางการครั้งสุดทาย เนื่องจากอังกฤษเริ่มทํา
เปนวัฒนธรรมที่โดดเดนวัฒนธรรมหนึ่งในอาณาจักรนี้ สงครามกับพมา อังกฤษเขายึดครองบริเวณที่เปนเมือง
และถือไดวาภาษามอญเปนภาษาที่สูง (การใชภาษาใน เกาของมอญ และผนวกเขาเปนจังหวัดหนึ่งของอินเดีย
ระดับยากที่ตองการความสละสลวย) อิทธิพลของทวาร ชาวมอญที่อพยพออกจากดินแดนพมานั้น
วดียังไดแผขยายไปทั่วประเทศไทย รวมถึงกัมพูชาและ สาเหตุที่สําคัญคือการตกอยูภายใตอํานาจการปกครอง
ลาว ซึ่งนอกจากสกุลชางอันเปนผลงานตามลักษณะ ของพมา ถูกบีบคั้นทางการเมือง ความเดือดรอนจาก
ขนบนิยมของทวารวดีตามชื่อที่นักประวัติศาสตรศิลปะ การถูกกดขี่ เกณฑแรงงานไปใชในการกอสราง ทําการ
ไดเรียกชื่อศิลปะแบบมอญในชวงเวลานี้แลว นาจะเปน เกษตรรวบรวมเสบียงอาหารใหกองทัพพมากอนการ
ไปไดวาทวารวดียังเปนสื่อกลางที่สงตออารยธรรม
ยกทัพเขาทําสงครามกับชาติตางๆ มากกวาจะเปน