Page 27 -
P. 27
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
มวลชีวภ�พที่เพิ่มขึ้นในแต่ละช่วงเวล�คือผลผลิตปฐมภูมิสุทธิที่เกิดขึ้นในช่วงเวล�นั้น
เป็นส�รอินทรีย์ที่ได้จ�กก�รที่พืชสีเขียวรับพลังง�นแสง และเก็บพลังง�นแสงไว้ในรูปพลังง�นเคมี ด้วย
กระบวนก�รสังเคร�ะห์แสง กล่�วคือกลไกในระบบแสง (ทั้งระบบแสง I และระบบแสง II) ของใบพืช
ส�ม�รถเปลี่ยนพลังง�นแสงให้เป็นพลังง�นก�รเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอน แล้วเก็บไว้ในรูปของพลังง�น
ท�งเคมี ซึ่งพืชนำ�พลังง�นดังกล่�วม�สะสมไว้ในรูปของส�รอินทรีย์ เช่น ค�ร์โบไฮเดรต ลิปิดและโปรตีน
อันเป็นองค์ประกอบสำ�คัญของมวลชีวภ�พของพืช (ภ�พที่ 1.6)
ภ�พที่ 1.6 ก�รสังเคร�ะห์แสงของพืชสีเขียว เมื่อมีแสง ค�ร์บอนไดออกไซด์และนำ้� ร่วมกับก�รทำ�หน้�ที่ของ
ธ�ตุอ�ห�รต่�งๆ ที่พืชได้รับม�จ�กดิน ทำ�ให้พืชสร้�งชีวมวล คือ ส่วนเหนือดินและร�ก
(ที่ม� http://sciencewithme.com)
ก�รที่พืชเจริญเติบโตโดยมีชีวมวลเพิ่มขึ้น แสดงว่�พืชมีก�รสังเคร�ะห์แสงสุทธิ ซึ่ง
หม�ยคว�มว่�ปริม�ณค�ร์บอนไดออกไซด์ที่ถูกตรึง มีม�กกว่�ค�ร์บอนไดออกไซด์ที่ปลดปล่อยออกม�
จ�กก�รห�ยใจของพืชนั้น ก�รสร้�งชีวมวลของพืชจึงเกิดขึ้นพร้อมๆ กับก�รลดค�ร์บอนไดออกไซด์ใน
บรรย�ก�ศอันเป็นแก๊สเรือนกระจก คุณประโยชน์อีกอย่�งหนึ่งของก�รสังเคร�ะห์แสง คือ ก�รปลดปล่อย
ออกซิเจนออกม�สู่บรรย�ก�ศ อันเกิดจ�กก�รแยกสล�ยนำ้�ในกระบวนก�รดังกล่�ว
ก�รสะสมชีวมวลของพืชเป็นก�รสะสมพลังง�นจ�กแสงอ�ทิตย์ ผ่�นกระบวนก�ร
สังเคร�ะห์แสงม�ไว้ในพืชสีเขียวที่ผิวโลก และเกิดขึ้นได้ตลอดไปตร�บเท่�ที่มีพืชสีเขียว แสงอ�ทิตย์ นำ้�
9
และธ�ตุอ�ห�ร สำ�หรับก�รผลิตปฐมภูมิของโลกมี 104.9 gigaton C / ปี (giga = 10 ) ในจำ�นวนนี้เป็น
ก�รผลิตปฐมภูมิของพืชบนบก 56.4 gigaton C / ปี (53.8%) ที่เหลือเป็นก�รผลิตปฐมภูมิของพืชในนำ้�
สำ�หรับอัตร�ก�รผลิตปฐมภูมิของระบบนิเวศบนบกมีค่� 426 กรัม C / ต�ร�งเมตร / ปี
สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย 23
