Page 66 -
P. 66

52
                                        พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์

 52
 52
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์ พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
                                        เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้



                                              พ่อ

 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
                                                        .                                .                                .                                .                         
                     โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
                                แม่
 52
               พ่อ   พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
               พ่อ
 52
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
                                      .                         
                                                   0.1678AABB
                                                                                        59
   แม่      แม่      .                            59            .                          .                                .                              .                                .                              .                                .                            0.0944AABb   0.0944AaBB   0.0531AaBb
                               บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร


                                                                         และการเขŒาสู‹สมดุลของประชากร 59
                                                                                     0.0531AaBb
                                      .                         
                                                                                                    0.0299Aabb
                                                                     ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                                                   0.0944AABb
                                                                                              59
                                                                       บทที่ 1 องคประกอบทางพันธุกรรม
                                    บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร
 52
        .                           เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้     0.0944AaBB   0.0531AaBb   0.0531aaBB     0.0299aaBb
 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้

                                      .                         
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์

         0.0944AABb .1678AABB
                                                         0.0531AaBb
                                        0.0531AaBb 0.0944AaBB
        0
     
 0.1678AABB .                         
                         0.0944AaBB 0.0944AABb
                                                                                           59
              59
                                                   0.0531AaBb
                                       .                         
                               บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร
         ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
     .                                       0.0944AABb   0.0531AaBb ͲǤͲͷ͵ͳAAbb   0.0299Aabb 0.0531AaBb     0.0299Aabb  0.0299Aabb   0.0299aaBb   0.0168aabb
 0.0944AABb .                         


               (     −      )
                 class
                                                                              (     −      )

            
                 
                                                                                         
               พ่อ   เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้                 0.0299aaBb   class         (     −      )      2
                                                                                              )
                                     
                                                                

                                                                                          (O - E

 52
               พ่อ  52
 52
        0
     .                         
                         0.0531aaBB 0.0531AaBb
                                              0.0299aaBb 0.0531aaBB
 0.0944AaBB .                         
     
         0.0531AaBb .0944AaBB

                                                                        E
                                                   O
                      class
                                    
                                                                 
                                            

                
                                                   i
              
         .                         
     .                           0     .                         
                              .                         
                                        0.0168aabb 0.0299aaBb
     .                            พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์ พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์ พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์   a       .                            a    m N        i             i      2 E  i
         0.0299Aabb .0531AaBb
 0.0531AaBb .                         
                                  m N
                         0.0299aaBb 0.0299Aabb
                                                    .                           0.0168aabb  0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
                                    .                         
                    .                         
                                                                            (a − m N)      59
                                                                           1
                  1
                                                                                             i
                                                                                             2

 แม่         แม่               59      2  1  1        (a − m N)  class        1   บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร   1  ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก   m N   [0.1887AaBB  1     0.2123AaBb  0.0597Aabb]
                                            a
                                                                 =
                                                             1
                                        1
                                                     1
                                                                              1 (     −      )
                                                                                         class
                        (     −      )
                                                                                            2
                                                                                    1 (a - mN)
                                                                                    
                     
                                                                                  (a − m N)
   52   เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มใ      เมื่อ  m N                             1                          1  m N 1  1
 0.1678AABB นประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้ มีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้ เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้  m Na
                                                                                           1
           1 0.0944AABb
     .                            พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์               1 0.0944AaBB     0.0531AaBb   0.0531aaBB      1 0.0597 aaBb  0.0168aabb

               พ่อ  0.1678AABB
                               0.0944AaBB
                                                                                      m N N
               0.0944AABb
                                                                                       1 2 m
                                               0.0531AaBb
     .                         
                                                                                       
          0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
                                             1
                                                                  1
                                                           m N a
                                    .                         
     .                         
                                                    .                         
                    .                         
                  1
                                                           m N
                                                                                    1 1

               2
     .                            0.0944AABb   =   ͲǤͲͷ͵ͳAAbb   0.0531AaBb   a   mN   0.0299Aabb   a    0.0597Aabb]   2   (a − m N) ) 59
                                                                                       2 1
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
                 (a − m N) −      ) 59
      2
                  2  =
                          (a − m N) ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                                                                            (a − m N)     
 0.0944AABb
     .                         
                                  m N  0.0531AaBb
                                               0.0299Aabb
      

    แม่               2       (     [0.1887AaBB  1  0.2123AaBb0.1887AaBB a  1 0.0597Aabb] b 2  1 1 2  class   1        2          2 2
                               บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร
                                        1
                          [
                                        2 0.2123AaB
                  1
                 class
                                                                              2 (     −     
                                                                m N
               2
                                2
                                                                                         2N)
                                                                                    2 N (a  - m
                                                                
                                                     


               พ่อ               พ่อ               พ่อ
     .                         
                               การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล
         0.0531AaBb
 0.0944AaBB
 52    พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์  m N       1  m N 0.0531AaBb          0.0531aaBB          0.0299aaBb   0.0168aabb  m (a − m N)
 52
                               0.0944AaBB  a
                                                                m N
 0.0944AaBB
                               0.0531aaBB
     .                         
                                            a        0.0299aaBb
                        2      
                                                                 
                                            
                                       0.0168aabb0.0597 aaBb
                         0.0597 aaBb0.0531aaBB
 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
           0.0531aaBB
                                             2
                                                                  2
                                                                                        2
                                                                                m N
                                                                                         2
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
                                                                                  1
                                                                                  2     
 0.1678AABB
                                               0.0531AaBb
     .                         
               0.0944AABb
           2
                                                                                       2 2 m
                                    .                                                    2
                             m N
 2 0.0531AaBb     .                              .
     .                         
                               0.0299aaBb      .                         .
                                                    .
                                                                                   .                         
                                               0.0168aabb      .                              
     .                         
                    .                         
                0.0299Aabb     .                                                  
        .                               0.0531AaBb         0.0299Aabb  2 0.0299aaBb     a   0.0168aabb   m N   2     .                            m N N
                                                           m N a
                                       a   mN
                                                                      1
                                                                                       2
                                                                                   2
                                                                                    2      59
                                   a +a  = N (m+m )N = N
                                                      (m +m )N = N a+a  = N
               2
         แม่      .                             แม่      0.0944AABb  1  2 (a − m N)     (     −      )     รวม  2   2  (a  1  0.0531AaBb   1  a   0.0299Aabb   1 2 2  รวม   (a − m N)
                  1  −m N) ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                                                                                  2 m N) 2

                                    1องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร
                                                                            (a −
    1      59  แม่
                                                                                    1
                                        1
                                                                              1
                  2
                                                                              2
                                        2 2
                                                                              (     −      )
                                                                       class
                 class
 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล การทดสอบประ   ชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล  m N  รวม                 บทที่ 1  12 0.0944AaBB 0.0944A 1 10.0944AaBB ABb  2               0.0299aaBb   (m +m )N = N        m N         = ∑ n  [ (O i −E i ) 2 ]
                                                                  (m  + m )N = N
                                             a  + a = N
                                                         11
                                                     2
                                                             2
        
            
                                        2
                                        a +a  = N
                                      นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
                                                                
               พ่อ

                                           
 0.0944AaBB
                0.0531AaBb
     .                         
                                                                                        2   2
                               0.0531aaBB
   เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชา

                    2ามถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
 0.1678AABB 0.1678AABB                          กร จะมีคว
        m N
          ในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
                                                                                m N
      1
                                                                                  1
                                             2 0.0531AaBb 0.0531AaBb 0.0944AaBB  1
                                                                                  2
               0.0944AABb 0.0944AABb 0.1678AABB
                                                                   2
     .                               .                              .
                                                                  2 0.0531AaBb
                                                                                              i=1
                                                              1


 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่ม 0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
                                                                                     
           
                 0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
                                                                                       
                0.0299Aabb
     .                         
                               0.0299aaBb
 0.0531AaBb
                                                           m N  N
                    .                         
                                    .                         
                                                    .                         
     .                         
                                       a     0.0597Aabb]
                                                                      2  1
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
                                                2 a n
 52   แม่  ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก   2 1        =   2 1 (     −      )  =     ͲǤͲͷ͵ͳAAbb Bb 0.0944AABb   m ͲǤͲͷ͵ͳAAbb ͲǤͲͷ͵ͳAAbb   0.0168aabb  0.0299Aabb 0.0299Aabb   2 1 (     −     รวม      2 1 )  2 2  E i
                                 n
                               0.0531AaBb 0.0531AaB
 2 2
                                                 a     0.0299Aabb b 0.0531AaBb
     .
                                .                              .
                   2
                                                (m ) 0.0597Aabb]
 0.0944AABb 0.0944AA                          [0.1887AaBB
                             m N  N  0.2123AaBb
            (a − m N)
                                        2 a
                                                                            (a − − m N)
                                                                            (a

                                                                                  2 m N)     
            (a − m N)     
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
                 รวม  2  1    [0.1887AaBB
                                   a +a  = N +m)N = N  0.2123AaBb
                                                           m 2
                                            2
                                        1
                                                1
                           2 1
                               i 0.0531aaBB 0.0531aaBB 0.0531aaBB ]
                 class
                                                                       class
                  พ่อ   นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จา  (O 2 2i −E i  n  i=1  12        n n m = m + m a =a+a [  1 1 0.0299aaBb 0.0299aaBb  จะเห็นได้ว่า               
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร
                                    1       m [กสูตร 
                                                             2 1 )
            
                                  n
                                                                  n 1
        
                                    1
                                                             2 2
                           n 2
                                                     i 2     
                                                      (m +m )N = N a+a = N  (O i −E i
               พ่อ

                     จะเห็นไดวา     a = a + a และ     m = m + m = 1 = 1  ∑∑ ]   0.0299aaBb 0.0531AaBb 0.0531AaBb = ∑
                              a = a + a    และ ∑    และ =m+m         = ∑
     .                               .                              .
 0.0944AaBB                        
                0.0531AaBb 0.0944
           0.0944AaBB   0.0531aaBB
                จะเห็นได้ว่า ∑=1 AaBB  ก าหนดให้   0.0168aabb
                           i=1 2      0.0597 aaBb
                                                           1       i
                                                              2
                                         2      i
                                                                2 i=1
        m
        m N N
                               0.0597 aaBb
                                                                 
                 0.0531aaBB
                                                 i=1 i=1
                                           2  0.0168aabb
                                                                                m
                                  1 i=1

                                                 i=1
                                 n
                     จะเห็นได้ว่า ∑ i=1
                                                                                     
             .                                .                                  2 1      ABB     0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb 0.0168aabb 0.0531AaBb                            i  a = a + a    และ ∑ i   n  m = m + m = 1   m N N  2
                                                                                  2 1
                               0.0944AaBB
                                               0.0531AaBb
               0.0944AABb
 0.1678A
                                                          1 E i
                                       1 E i
                                                                                       
     .                               .                              .
                                              20.0168aabb Bb 0.0299aaBb
                                                                1 0.0168aabb
                0.0299Aabb 0.0299Aabb 0.0299Aabb
                    .                               .
 0.0531AaBb 0.0531AaBb                              .                         
                                         1
                               0.0299aaBb 0.0299aa
                                 i=1
                                                           i
                                                           m N
                                                                      2
                                    .                               .                         
                                                      i=1
                                     i
                             m N
     .                         
                                                    .                         
                  1
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
                 รวม  2
                                  (m +m )N = N
 2
                                                     a +a a   0.0597Aabb]
                                                      (m +m )N = N  รวม  2
            (a − m N)
      2
                                                                                  2
     .                         

           =  ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                           nไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
                                                                                    2 ในกรณี ที่มีจ านวน n classes

 ก าหนดให้  เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโน 1  m N   a = a + a    และ ∑ m =m+m=1  0.0531AaB  =   1  n 2 2  a  0.0299Aabb  m N   1   n  (a − m N)  2     จะเห็นได้ว่า ∑
 2 0.0944AABb


                                       a  b
                                                     n 1 ค่าไคสแควร์
 แม่
 ก าหนดให้

          m N)
                                       a  b 2
            (a −
 แม่
                                   a +a  = N   = N  
                                                                                    m N)
                               0.2123AaB
                [0.1887AaBB
                                                                            (a −

                                                                              1
 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาว
          1
  ะสมดุล
                                        1
                                                                                    1
                                                             1
    1
         ในกรณี ที่มีจ านวน n classes  12 22
                                        2 2
    2
                                                             2 2
                                                                              2
 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล
                                                         1
                                    1
                                                    m = m + m = 1  a =a+a   และ ∑
                จะเห็นได้ว่า ∑
              ในกรณี ที่มีจ านวน n classes
                               i 0.0531aaBB
 0.0944AaBB
                                                i 0.0299aaBb
                0.0531AaBb
     .                         
                                    1 2
        m N
                           i=1 0.0597 aaBb
                                                 i=1
                                                     i i=1
                 0.0531aaBB
                                                                                m N
     .                            0.1678AABB  0.0944AABb   0.0944AaBB   2  1  0.0168aabb  1  2  2 1  i  i=1     m N
              ในกรณี ที่มีจํานวน n classes 0.0531AaBb
           m N
     .                          0.1678AABB
      1
                                                                                  1
                               0.0944AaBB
                                               0.0531AaBb
               0.0944AABb
      2
                                           i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
                 0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
                                                                                  2
        .                            0.0531AaBb   0.0299Aabb   0.0299aaBb  O    0.0168aabb
               พ่อ  =  ค่าไคสแควร์    =   2 m N)มถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก   0.0531AaBb   0.0299Aab 2 22123AaBb  (a −  2 m N) 2
 
          2 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
                                          (a −m N)(a−mN)(a - mN)
                                                      (m +m )N = N  รวม  2
                 รวม  2
                                                  2b
 2                           0.0944AABb
                                                 a   0.0597Aabb]  0.0597Aabb]
                             m N  =
 2 0.0944AABb  ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                                                           m N  0.0597Aabb]
     .                         
    ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก ควา
                [0.1887AaBB =
 2
                            2ses  (m+m )N = N
                               0.0531AaBb
     .
                                               0.0299Aabb
                                   [
                               0.2123AaBb0.2123AaBb0.
           =  ͲǤͲͷ͵ͳAAbb  [0.1887AaBB0.1887AaBB
            (a −
                                                 2i ]
                                             2

        .                                .                            ในกรณี ที่มีจ านวน n clas 22 ค่าไคสแควร์    0.0531aaBB(n-1) i 0.0531aaBB      .  i i  = N  i i  [  0.0168aabb 2 m + m = 1  จะเห็นได้ว่า ∑ 2 n  2  2  0.0168aabb  2       2     ในกรณี ที่มีจ านวน n classes
                                       a   2 n (O i −E )
                จะเห็นได้ว่า ∑ +m=1
                           2 
                                                    ] i [ 1 ]
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
                                                2
                                                  )
                                                      n a
                                   n
                           n2
                                                                 2
                                        2 n
                                    1 m = m = ∑
                            (n−1) 0.0597 aaBb0.0531aaBB0.0531aaBB =
                                   a +a  = N (O i
                                       n 2 n
                                                i n i +a −E i
                                  2
                                                 iค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                                                    m = 1 a =a 1
                                                          ൌ ∑
                               1
           0.0531AaBb
                               a = a + a    และ ∑ +a   และ ∑ [ 0.0299aaBb
     .                           0.0944AaBB
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 0.0531aaBB
                                    1
                                                           1   i=1
                                             m NmNmN
                                                20.0299aaBb
                0.0531AaBb      .
   การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล .                         
                           i=1 1                         
 0.0944AaBB     
                                    = ൌ ∑ [ 2] i=1 = ∑ E                           
                                   i i=1
                                                         i
                                       i i=1 0.0597 aaBb
                        2
                                                 i=1
                                               (a −m N) 0.0168aabb0.0597 aaBb
                                

                                 2
 i =
 O
                                         E i
                                                                                  2
 แม่      .                                    O    2  m N     0.0299Aabb   0.0299aaBb  i  n E i  ii  ]   (n−1)     m N
                                        ൌ ∑ [ ii
                                              i
                 0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
 0.0531AaBb  0.0299Aabb
                                       i 0.0168aabb
     .                           0.0531AaBb
                         0.0299aaBb
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
                                             i 0.0168aabb
                                 (n−1)
                                           2 n
                                            2
                               0.2123AaBb  a - 2am
                                                         2
                                              =
                                                  i a+a ) จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
       
                                       n
                                                  m N
                            2ses  (m+m )N = N
           =
         ในกรณี ที่มีจ านวน n clas
                                          a −2a m N+m N +m )N = N นวน n classes
 ก าหนดให้    E      นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร  2 a +a  = N (O 0.0597Aabb]  N 2 ] [ a = a ]    (a −m N)N + m  2 n n     2 รวม     ในกรณี ที่มีจ า     
                                                    i

      2
                                                  2
                                                                                  2
 ก าหนดให้
                                                        2 2
                                     2 2
                [0.1887AaBB
                                                   22 2
 0.1678AABB
   การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมด ค่า
                 รวม
     .                         
         0.0944AABb
          ะที่ i ที่คาดหมาย
                                           i i i  = N  0.0531AaBb
                                          (a −m N)a−2amN+m N
                         0.0944AaBB
 i =
                            (n−1) i ]  =m + m = 1 ของลักษณะที่ i
                                            i

                                                i i ni 2 i −E i i
 E
                                                        i 1 i

 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณุล การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล

                                                      n 1i
                                                      (m ii
                                           i n
                           n
                                       n n 2 n
                                    1 i
                            2
                                    = ൌ ∑ [ [   และ ∑ ] a   และ ∑  ∑
                               1
                                        ൌ ∑ [ i imN
                                            [
                              a = a m =
                จะเห็นได้ว่า ∑
                                                 2 ]  m = m + m = 1  จะเห็นได้ว่า ∑
                                   ൌ ∑ + a


                                               a −2a m N+m N 2i12 0.0168aabb
                                       i i 2 i=1
                               0.0597 aaBb
                        2
                                    1
                                                 i=1
                           i=1 1
                                                                          (n−1)
                                          i i และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้
                 0.0531aaBB
                                   i
                                       i=1
         ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
                                            m N 0.0299Aabb
                                                             i
                         0.0531AaBb
     .                            0.0944AABb     0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb i  i [+  ii  i  i  m  1 ൌ ∑  2 2 ൌ ∑ i i=1  ] วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                                 i N E

                                             n m
                                                 m N N
                                                   i
                                             i
    n            0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
 = งจีโนไทป์ในรุ่นลูก
   ค่าไคสแควร์
 ความถี่ขอ
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
 
                                       n 0.0597Aabb]
  =  =
 n  2
         0.0531AaBb
                                                        i 2 2 2n
                                              (a 0.0597Aabb]
     .                           =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ  0.2123AaBba 2  2 2 n  m N
                                           2 2 2 0.0299aaBb
 52  ก าหนดให้       =  ค่าไคสแควร์          ในกรณี ที่มีจ านวน n classes     n 2  2  n n ni n (a −m N)a) 2  i  ]    n i n2  i (O n ii −E i ) (O i −E i ) 2 ]    ในกรณี ที่มีจ านวน n classes
 2 0.0944AaBB
                         0.0531aaBB
           =
                         0.2123AaBb
                                              2
          [0.1887AaBB
                [0.1887AaBB
                                    =  i [ [   และ ∑ ]-2 ∑ a+N ∑ m  แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
                                                              2
 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
                                           i i i n −m N)
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi
   นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร

                              (n−1) i i =m-square) จากสูตร 
                                            i
                            2
                                                 n i i n
                จะเห็นได้ว่า ∑ +m=1
                                                i i
                                                               n 2 n
                                              i2
                                          a a −2a m N+m N a−2amN+mN i (O i −E i
                                       n
                                                              n
                                   ൌ ∑ [
                            n
                                                 n
                                           m N mN
                                             ]-2  ∑
                                                          a
                                                         [
                                               a i ]  m = m + m = 1  จะเห็นได้ว่า ∑ ]    = ∑
                                           i [
                                                    i i i =a + a=
                                                               n 2 ൌ ∑[
                              a = a i ]  m =
        .                              นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร   i  ൌ ∑ i i 2 0.0168aabb ]-2 ∑ a +N ∑ m   i่าไคส
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค
          0.0299Aabb
                         0.0299aaBb
 0.0531AaBb
                                                2 ∑ a +N ∑ m  ൌ ∑ [ ൌ ∑ [   และ ∑  ∑ 0.0168aabb
                                                 m NN์ พบว
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแค
                                               iวร
                                                     i  m่าไคส่า ถ้าประชากรมีค

                         0.0597 aaBb
 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล  0.0531aaBB
                                                  - 2   a + N   m i ] [ (n−1)
                                                   iii
                                   ൌ ∑ + a i ]  i=1
                                         i i
                        2
                                    1
                 0.0531aaBB
                               0.0597 aaBb
                                                       n i
                                                          i 1 i=1 i=1
                                                i i=1 mN i 2 0.0168aabb
                                                          ii
                           i=1 1
                                                    1 i=1
                                       i=1
                                                               i
                                                             i
 O  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
 i =
                                         m i N
                                            n
 O
                                               E
                                                                  E
                                                           E i
                                            i i
            i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i   ൌ ∑ [ m N i i  i  i  i
                                               m i N
                                            na
                                           2 2 2 2
                                       n
 =  ค่าไคสแควร์
 
 2
              ในกรณี ที่มีจ านวน n classes  i
                                                                                ในกรณี ที่มีจ านวน n classes
 ก าหนดให้   ก าหนดให้  ก าหนดให้
                                           2
                                                        2 2 2
                            2ุล ระชากรจะอยู่ในสมดุล
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดแควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ป  2 2     2 ൌ ∑ [[ +N   2  i  n n iN) จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
           กร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังน

 เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชา
                                           i i (a −m n (a−m nี้
 i =
                                                  2

                                          ai a −2a m N+m N a
                                              a
                                          a −2a m N+m N
 E  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
 E
                                                   2 2
                                                             i i 
                                                    n
                                       n


 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล

                                                               n
                                                    i[ i]
                                                          ni
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
   การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล
                                                 n ia)
                                            i i (O
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                                                      n
                               ]
                                                        i
                                                                   ൌ ∑
                                                2 2N + N  i ] ൌ ∑ [ i
                                                            2
                                                          ൌ ∑
                                       n
                                                iN) i n i −E i
                                   ൌ ∑
                                                i
           0.1678AABB 0.1887 AABb
                                             ]-2 ∑ a +N ∑ m  []-2 ∑ a+N ∑i
                                   ൌ ∑ [ m  i 0.0531AAbb
                                    =  ii []  = ∑
                                                    ] ൌ ∑
                                            i[
                                               a i [
                                             ] − i ]− 2N i
                                                  i
                                                  - 2N + N i

 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก   =   [0.1887AaBB  0.2123AaBb  i  i i m N  ൌ ∑ [ m NmN mN  m i N และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
                                   ൌ ∑ i=1
                                         m i N
                                                             m i N
                                                            (n−1)
                            (n−1)
                                         i i 0.0597Aabb]
                                                  ] − 2N + N
                                            n
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
                                         m i N
 O
                               ดอกสีชมพู (Aa)
                                            i i70 ต้น
                                                   i
                                                i m N m i N i E i
 n
 n จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
                                               i
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
                  พ่อ   =      =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ  ∴   2 m    i   n  2    ൌ ∑ [ [ n n∑ a+N ∑  2 n ൌ ∑ i 2บด้วยลักษ ]-2 ∑ a +N ∑ m     2  n  2  ∴  
                                          a2ณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
 =  ค่าไคสแควร์   ค่าไคสแควร์   ค่าไคสแควร์    ยีน ประกอ
   =
           =
                                           a
 
        2
 2
 2
                                                  2
                                           2 2
                                       n 0.0168aabb
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 0.0597 aaBb
         0.0531aaBB
                                           2 2 2 2
 ก าหนดให้

                                                   2
                                             ]]
                           2 2
                                               a i ] − N                                 ---------------------------------1
                                                        2

                                                          n 2 a
   นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร
                                              a2 )
                                                    i ]
                                                 n a 2
 E
                                       (O
                                           i i (a −m N) i n (a−m N)
                                                  )
                                                                  (n−1) 
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                                                      n
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
                                             (O
                                             i a −2a m
                                                           i ]
                                             ] − − 2N + N −2N+N  i

                               ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่

                                       n n N+m N 2
                           (n−1)
                                       n n i i n i −E i
                                          a ai a −2a m N+m N i 2
                                           i i ]-2
                                             i i
                                                                   ൌ ∑
                                                2 N                                 ---------------------------------1 ൌ ∑ [ ൌ ∑ [ n n i −E i
                                                  i
                                                i i
                               i= ∑

                                                             i[
                                                i i N m iชากรมีค่าไคส
                                i
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประ
                                 2 =  i [ ∑
                           ∴  
                                                        i
                                   ൌ ∑ii =  [
                                   ൌ ∑
                                                  - N  ]  i ൌ ∑
                                   ൌ ∑
                                                     ൌ ∑
                                         m i mN
                                    i
                                                 i

 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร

                                        ൌ ∑ [ m NmN์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                         m i N N                         
                             ]      .                         
                                                  ] − N                                 ---------------------------------1
                                       i [ [ i=1     .
              .                         
                             (n-1)
                                                               i
     .                         
                                         m i NN
                                    ] i=1
                                               iป็นไปตาม
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบ n [ [ [ iความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม  ----------------------------สูตรที่ 1
                                 (n−1) i i
        i =
                            (n−1)
 i =
                                                           ]  (n−1)
 O
 O
       O
                                                             m i N
                                                 m N
                                       i i E i
                                       m N
                                                    m i i E i
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i  i
 แม่
 n
                                                   i
                                         i
         ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ ค านวณได้อีกวิธี คือ
 2ี่อยู่ในสภาวะสมดุล
 การทดสอบประชากรท  =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ   2  2 2 2 2 2 2 2  m i N  2       ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สามารถ
 =  ค่าไคสแควร์   ลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแป
 
                      ∴  
                                                                                ∴  
                                iสมดุล
 ก าหนดให้
 ก าหนดให้

                                                                           2
                                       n n n n i ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ใน
 E   ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
                           2 2
                                                        2 2 a
 i =
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่  E    E i        =   ในกรณี ที่มีจํานวน 2 classes คํานวณไดอีกวิธี คือ                        ---------------------------------1 ൌ ∑A และ q คือความถี่ของยีน a
                                              a a
                                                               n
                                           i i i i i a−2a m N+m N

                                          a a a a −2a m N+m N i
                                                 n
                                         0.0531AaBb
 0.1678AABB
                              n
                         0.0944AaBB
                                                          n
                                             i
     .                         
              ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ  []−N                                 ---------------------------------1   0.0944AABb
                                   ൌ ∑ [ [ [ ]−2N+N  ∑ m
                                       n i
                                                 n i
                                                i n n
                           i ]
                                             ]-2 ∑ a ൌ ∑ [
                                   ൌ ∑
                                             i
                                                        i
                                   ൌ ∑ ∑ a+N
                                             ] − 2N + +Nൌ ∑ [
                                           ]-2
                                       i i i [
                                                    iൌ ∑ [
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว
                                         m i i่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                             ] − N          N  ∑ m   i
                           (n−1)
                                                                           (n−1)
                                    i
                              i
                                                          i
                                                 i i i
                                   ൌ ∑ i
                                         m i N N N i N N
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
     .                               O   0.0944AABb   ͲǤͲͷ͵ͳAAbb   0.0531AaB  i  i m Nb   a m  ) 2  m m i  a 2 i  m N  i ]  m i N
                                          2 0.0299Aabb
       n
 n
                                                   i
                                             +  2 2 2 ]
           =
 2้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
         ในกรณี ที่มีจ านวน 2 class าการทดสอบ
   =
      นิยมใช  n   =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ จ านวนลักษณะที่ท= ∑ n  a  2 (O i −E i  a 2 2    - N 1ีกวิธี คือ   2  ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สามารถ
                              2es สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ  aa 2
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
                                          1
                            2
 =
                             2วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
   ค่าไคสแควร์
                                    =    1 [
 =  ค่าไคสแควร์
 
                      ∴  
 ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
                                                                                           1
        .  แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล   n n m +N  nงยีน a  2 1 i i − N m N 20+ (70) n ൌ     2  (1)     2ค านวณได้อ 1    ∴       110+ (70)
 ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ขอ
 2
                         0.0531aaBB
         0.0531AaBb
                                         0.0299aaBb
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้(1)
 0.0944AaBB
                           

                                          a2 2 2

                                   i=1
                                                −
                                  2   ൌ ∑ [ −N                                 ---------------------------------1
                                              a2
                                 ൌ

                                                   2 N + n
                                       n
                                             i a a
                                  m N i [ [ ]−2N+N  i  ∴ ความถี่ของยีน A =
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                                          a ] − N                                 ---------------------------------1 ൌ ∑ [] ∑ a +N ∑ m
                             (1) n
                                                  a n n n
 E
                                           2 i a a E i
                                                      − N  i = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =
                                             i i
                                                   2 ൌ ∑
                                           m N 2N + N  mNmN ]-2 1
                                   ൌ ∑
                                                                                           2
                                                      2

 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตาราง
                                                 i
                           (n−1)
                                         m i N N i ถ้าประชากรมีค่าไคสไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคสบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                       ൌ m i N] ]-2 ∑ a +N ∑ m   (n−1)
                           i 0.0299aaBb
         0.0299Aabb
                                   ൌ ∑ 0.0168aabb
     .                         
                                       1 ii
                                                       1
                                                    iൌ ∑ i
 O   และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น  0.0531AaBb  และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทีย m i่า  2−2m i N  + i [ [ 2 m N - m m N 2  i   = 0.725
                                    i
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของ+ m a
                                                 2
                                       i
                                         m N i N N 2
                                      2 m a
                                           1จีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
                                                 i
                                               m m
                                  (1)
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
 O
 ก าหนดให้    จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏ 2 2ดอกสีแดง (AA) 20 ต้น   2  1  a  2    ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สา 1  200
                                                    200

                             2es สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ มารถค านวณได้อีกวิธี คือ
 n
                                                   2
                                                        2 2
 =
                                               1 1 2
 20+ (70) จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
                                                         a 2
                                         2 1
                                                     2
                                        2
                                              2 2 2
                                     2

                            
                                     a
                                             a
         ในกรณี ที่มีจ านวน 2 class 11
 1
                                    m a +m a −m m N ma+ma−mmN
                                                 n n 2m N
                                         + a a m
                                 ൌ  ൌ   ุล ากรจะอยู่ในสมดุล ่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในแควร์ที่
                             (1) 2สมดระชแปลว
                                      1
                                                        2
 2น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ปแควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตาราง
                                    = 2 1 2
                                                 1
                      ∴  
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
                                (70)
                          110+
                                            1 2 2 2 2 2 110+ (70)
                                             2 − N −N
  ∴ ความถี่ของยีน A =  E    ∴ ความถี่ของยีน A =  20+ (70)  = 0.275 และ ความถี่ของยีนจากก  1  i i 2 1 N − N                                 ---------------------------------1 ൌ ∑ [] − N                                 ---------------------------------1   = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =  0.1887 AABb 0.0531AAbb 1 2  2 2 1  1 m N ൌ ∑ [ 1    ൌ   2   2 + 2  ∴  m N     ൌ      (1)
                                           m ] านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
                                    m N[ [2N+ N
                                   ൌ ∑a = ารค
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
 E
                                     = 0.725
                                                 1 2    = 0.725
                           2
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                                              a a
                                         m a +m a −m m N
            2
                                       n n
                                                  2
                                             i i
                                   ൌ ∑
            0.1678AABB
                                             1 2 ] − mN] −
                                                  m
   ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม  2     1  2  2
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว
                                         m i่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                                             (n−1)
                                           m m N 2N + N  2

                           (n−1)
                                              2
                                      2 (m a + m
                                               m m i 200 2
                                               21 i i
                                       ൌ  m i N N i N N2
                                                  1 2a - m
                                                           2
                                                m m Nm a - 2m m a a ) - m m a
                                      1 i i
 200
         200
 ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก
 2
 =  ค่าไคสแควร์
 
                             200
     =
                                                     2 2
                                        2 2 0.0597Aabb]
          [0.1887AaBB
                         0.2123AaBb
 n
 =
 n จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
         ในกรณี ที่มีจ านว

                                          2
                                                                               ในกรณี ที่มีจ านวน 2 classes สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ
 =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
              2
                                     2
                                                       1
                                                                  m 1
                                                   1 11 1 1 2
                                            a 2 1
                                              2 2 22 2
                                                                   2
                                                           2 2 1
                                                        2 2 2
                                                    2AA) 20 ต้น ฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น ณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน
                                ักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษ
   จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุ
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยล
                                                             2 
                                             a
                              
                                   (m a +m a −m m a −2m m a a )−m m a(ma+ma−mma−2m m a a )−m m a
                                                             1 a +m a −m a
                                    m a
                                      1
                   1
                                    =  2 1 12 1
                             2 2 1 2
                                                 2 22
                                          2
                                1
                2 2
                      น 2 classes สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ  2
 ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
                                            1 2 1 2
                                                                2 1
                                                     2
                             (1) จ านวนต้นที่มีจีโ

 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
          แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล  a 2 1 +m a −m m N 2 1 mN 2 − N  ൌ + a  n  1 2   2 1 1 1m m N  2 1 2 1 2  2 1 1 2 2 2 2  2 2  = (0.275)   × 200
                      ∴  
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
                                                           2 1   
                                            1 2
                                                                                    2
                                           2
              0.0531aaBB
                                        − 0.0168aabb
 ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a  0.0597 aaBb


                                 ൌ ൌ  ൌ  N
                                                             2
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน
                           2

                                                                    ൌ
                                         + a
                                           2 1 iนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200
                                    m N[ N −N                                 ---------------------------------1 ์เบิร์กหรือไม่
                                                                                                  2
 O
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
                                                      m m N               ---------------------------------1
                                                           ൌ (1)
                                         (m a +m a −m m a −2m m a a )−m m a
                                       n
                                                                   1 ∴
                                           i
                                           m m N N                  ൌ ∑
                                                                      2 1 2
                                                                               1
                                   ൌ ∑
                                                              2
                                           m Nm ]
                                             1 2 ] −[
                                      1 m m N
       และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส 1 1  2 m m N m N  1 m m N  2

 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
                                  2
                                     1
                                           2
                                                   1
                                       ൌ i
                                                       2
                           (n−1)
                                                             (n−1)
                                               2 i
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตามดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโ
                                                                2ป็นไปตามนไทป์ว่าเป็นไปตาม
                                         m i N i N
                                               m
                                                             1 2 a a + m a (1 - m )]
                                        2 2 2 2 2 [m a (1 - m ) - 2m m
                                            2
                                              2
                                                        2 2 2
                                                                               2
                                                                   2
                       2
 E
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
                          2
                                                     2
                                                2
         ในกรณี ที่มีจ านว

 20+ (70)
 การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล  = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =    110+ (70) m m N mm N m N  = 0.725  2 1 − N  ൌ (AA) 20 ต้น     2 2  1 2 1 2 2  1 2 21 2    2 2 ในกรณี ที่มีจ านวน 2 class 1
                                      2
                                2 1
                                    m a +m a −m m N [ma (1−mma a +m a (1−m )]
                                    [m a (1−m )−2m m a a +m a (1−m )] m a(ma+ma−mma−2mma a )−m m a
 1
                                                  2
                                            1 1 a +m a a 2 1
                                                                   1
                                              2 2 2 )−2m
                                                   a1
                                   (m a +m a −m m a −2m m a a )−m
                                                        2 1 2 1 1 2 1 2
                                                     2 2 m a
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีน
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย  ควบคุม 1
                                      2 1 1 1 1 1 −m m N

 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย
                                     1
 1
                                                2
                            1
                    2
                                                     1 2 1 1 2
                                      2 2 a 2 1 2 2
                            1 22 2
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจาก
                                      1
 2มถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
                                      2 1 2
 ก าหนดให้ p คือ ควาตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
                                                   1 1 1 1 2 1
                          110+
               = p   × 200        = p   × 200
 20+ (70)
                      น 2 classes สามารถค านวณได้อีกวิธี คือ มารถค านวณได้อีกวิธี คือ  (70)
                                                           2es สา 2
                                               1 2 2 1 1 1 2 2
                                    =  1 2
  ∴ ความถี่ของยีน A =
                                              2 2
                                                  1
   แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
                2
                              22
                                                          1 (1) m m N
                                                                        2
  = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =

 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่ ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่ ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
                                                            200
  ∴ ความถี่ของยีน A =

                                                           ൌ      ×
                  ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอก = (0.27
                                         [m a (1−m )−2m m a a +m a (1−m )]  ൌ
                               = (0.275)   × 200   สีแดง 5)
                                         +
                                        −
                                               +
                                                    1 ൌ
                                       ൌ  2  = 0.725
                                 ൌ  ൌ ൌ  N
 2
                               2
                                 ൌ  2
                                                                              2
                                                             2 1 2
                             (1)
                                         m m N
                                                      1 m m
 n
                                                        1 1
                                                         2 2 2

                                    m N 12
 200ที่ท าการทดสอบ
                                           m N 1m m N
 =  จ านวนลักษณะ
                                                    m
                                             1 2
                                           2 1 2
                                                   1
                                      1
                             200
 200
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจ  2สอบความถ 2 2 2ี่ของ 2  2 2  2 N  2 2 m m N N  2  2  2
                                    (m a −m a )a)จีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
                                      2 1 1 2 2 2 2 2 (m a - m a )
                                   200
                                                         m m N
                                            2
                                                           1 2
         2
                                   2
                                                        2 (m a −m

                                             1 2 2 ]
            จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปราก [ 2 1 22 n  1 1ฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น       )  (1  2 a (1−m )−2m m  (1)   2            ----------------------------สูตรที่ 2
                             2 −2m m a a )−m m a
 นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร 
                                    [m a a +m a 2 2 12aa+ma (1−m )]
                                             1 2 −m m a −2m m a a )−m
                                                                  [m
                                            )
                                            1 a 2 1 1 a 2 1
                                                  2 1
                                                   1 a 2
                                                       2 1 2
                                               1 2 11 2
                                                     12 1 2
 จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอ
                                      2 1(1−m )−2m m a a +m a (1−m )] m a(ma+ma−m m a2
                           บด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (
                                                  1 2 ൌAA) 20 ต้น
                                                      2 2 1 2 1   1
 1
              1
                                   (m2 (O i −E i
                                                       1
                             2 1
                                                                         21
                            2
                                                                 1 2 1 2 ∴   2
                        2 1 2
                                     a 1 1
                                 1
                                                                             2 2
           2 2
                            
                             (1)  a ความถี่ของยีน a และ q คือความถี่ของยีน a
                      ารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
 ก าหนดให้ p คือ ควา รค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับต
 2มถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A นวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
                         ∴   2= ∑
                                 ൌ m a +m a −m m Nma+ma−mmN
 ก าหน
 และเมื่อท ากา
                                                                                          ---------------------------------2 ൌ 2
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณควm
                                            2 N m N
                                                  1


 20+
                                         (m a −m a )                                         ---------------------------------2  (70)

                                                                    ൌ
                                       ൌ  1ามถี่ของยีนได้ดังนี้
                                    = 2 1 2 2

                             (1)   110+ (70)
                                   2
                                            1
                                                  12 1

                                                     2
                                       m m N − N mmN +−N
  จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค า (1)
                                  2 ൌ  ൌ i=1
          .275 และ ความถี่ของยีน a =

                              ∴   ൌ  ൌ
                                            2 1

                                           m m Nm m N  = 0.725
      = 0
                                                       ൌ  ൌ
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน
  ∴ ความถี่ของยีน A = ์เบิร์กหรือไม่
                                     2
                                                    1 m m
                                                      1 m m
                                                    m m N N
                                         + E i
                                                 2
                                  m m N
                                           m N 12 m 1
                                             1 2 2
                             2
                                                         2 2
                                                    m N
                                1
                                                        1
                                  (1) m N N

                                            1 2
                                      1
                                                   1
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น   ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม                                       ---------------------------------2
                                         2
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น
                     2 ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
                                               2
                                             m m N
 200
                                   200
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
                                                 2
                                              1 2
                                                     2
 ก าหนดให้
                                    (m a −m a ) 2
                                        2
                                                                   2 (m a −m a )
                                                                         2
                                                        2 2 1 2
 20+คาดหมาย
                                                                               2
                                                               2 1
                                      2 1 1 2 2   × 200
         2
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่
                                      2 1(1−m )−2m m a a +m a (1−m )][ma (1−m )−2m m2 2
                                          2 2
                                             1 2 2 2 2 2 1
                             2 aa +m a (1−m )] 1
                   1
               2
                                                                         2
 1
                                     1
                                   1
                                                        1
                                      2 1 +m a −m m a −2m m a a )−m m a ∴  
                                                  2
                                                        2 1 2
                                 2−2m
                                    [m a 2 2 1−mm a
                                       m m N   × 200
                        1 2
                                                     1 (m a
                                                                 1 2
                                   (m a
                         ∴   12 m a a )−m m a
                     จากการทํา testcross เพื่อตรวจสอบการเกาะติดกันของยีนที่มี 2 ตําแหนง คือ ยีน A ควบคุม
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย
              = p   × 200
                                      2
              1 2
           2
                                                      2 1
                                                     2 ൌ

                           1
 ก าหนดให้ p คือ ควา
                                  2
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณคว
                             = (0.275)
                        2 1 2 2
                = p   × 200
                                      2 1 1
                จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก  (70)
                             (1) 1 110+ (70) 110+
          .275 และ ความถี่ของยีน a =  = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =  A =
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่  2มถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน    a   ൌ m a +m a −m m Nma+ma−mmN  ൌ  2 ൌ ൌ  = (0.275) 1 1 1 2 1 2 2 1 1 11 +m a  2                                        ---------------------------------2 ൌ                                       ---------------------------------2 2 20+ (70) 20+ (70)  1 1 2 2(70)110+ (70) 1  1  m m  2 1 2  (1)  1     2 2
                                  1 m m N  = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =
  ∴ ความถี่ของยีน A
                                           = 0.725

                                                         2725
      = 0= องยีน
                                                      1 m m N  = 0.725
  ∴ ความถี่ของยีน A = ์เบิร์กหรือไม่
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน ∴ ความถี่ข
                                                       = 0.
                                                           N ൌ ൌ
                     จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก
                   2
           2
                                     2
                                         1ามถี่ของยีนได้ดังนี้  2
                                            2
                                    m m N
                                                    m m N 2
                               2
                                           m m Nm m N
         และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb
                             2
                                1
                                             1
                                               2
                                         2
    จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 2 2  (m 20 ต้น  1 2  2 2  ∴    2  2
                                            1
                     2และยีน
                             2 B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจํานวนตนของแตละจีไนไทปที่เกิดขึ้นหลังจากการผสม
              สีดอก
                                   200
                                               200
                                                      200
          200
                  200
 200
 =  ค่าไคสแควร์
 
                                       2
 2
                                    (m a −m a )a−ma)
              และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb
                                             1 2 21 2 2
                                      2 1 2 22 2
         2
                                2
                                           1

                                                                                        ---------------------------------2 ൌ
                         ∴  a+m a (1−m )] m a
                                 a −2m m a a )−m
                                    [m a (1−m )−2m m a a +m a (1−m )] m a(ma+ma−mm a
                                                    [m a (1−m )−2m m
                                   (m a +m a −m m a −2m m a a )−m
                                 ൌ  ൌ= (0.275)   × 200
                                 ൌ                                        ---------------------------------2
                                     1 1
 1
   ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม  2 1 2 1  2 1 2 1 2  21     2 2
     ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
                                   1 2 1
               21
                                                   1
                                               1 2 1 1
                จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก  2
           2
                                                  2 2
                                                     1 2 1
                        2
 ก าหนดให้ p คือ ควา
                                      2 1 1 1 2
                                            1
                                      2
                             (1) 21 2 1
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮา
 2มถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a ร์ดี-ไวน์เบิร์กจากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี
                                         1ามถี่ของยีนได้ดังนี้  ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้ -ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณคว
                        1 2 1 2 2
                                                           (1)
                                            1 2
 20+ (70)
                                110+ (70)
                                                    m m N N: aaBb : aabb เทากับ 70 : 60 : 60 : 50 ตน
  ∴ ความถี่ของยีน A =
              ระหวาง AaBb
                                    m m N N× aabb ไดลูกที่มีจีโนไทป AaBb : Aabb


                                                       ൌ  ൌ
                               2 2a =
                                       m m NmN
                                                 m
      = 0.275 และ ความถี่ของยีน
                                           = 0.725
 i =  ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
 O
                                     2
                                               1
                                            22
                                                        1
                                                         2 2
 200       และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb   1  1 m m  200  1 m m
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่  1  2  2  1 2 2  ∴   12  2 aa +m a (1−m )]    2 2(70) [m a 2 2  2  1  2 1 21(  11  2  2 2  2                                        ---------------------------------2 ൌ  (m  1  2 1 2 ∴    2  2  (1)  × 200   75)   × 200     2
                                    (m a −m a )a−ma)
                                                                   2
 i =  ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
 E
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย  จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย
 1
                                      2 1(1−m )−2m m a a +m a (1−m )][ma1−m )−2m m 1
                                     1
                                      2 11
                                   1
                             (1) 110+ (70) × 200
                                                                 1 2
                                       2
                                                               2
                          110+
  ∴ ความถี่ของยีน A =  20+ 2  2   = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =  2  ൌ                                        ---------------------------------2  (70)  ൌ  = (0.275)   × 200   × 200     = p    1ามถี่ของยีนได้ดังนี้  2
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณคว

                                               = (0.2
                จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก  20+ (70)

                                                       ൌ 75) = (0.2
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200     = p
  ∴ ความถี่ของยีน A =   = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =
                                  1  = 0.725
                                           = 0.725
                               2
                                                 m
                                       m m NmN
                                     2
                                               1
                                                    m m N
                                    m m N
                                            22
 n
                                                      1
         และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb
 =  จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ

 200
 200
    ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a   2 200  200 2 12 2  1  1 21  2 2  (m  2  ∴  
                         ∴  
                                    (m a −m a )a−ma)
                จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก
                                   = (0.275)   × 200

                                                                                        ---------------------------------2 ൌ
                                 ൌ                                        ---------------------------------2
                                       m m NmNงยีนได้ดังนี้
        จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ขอ 1ามถี่ของยีนได้ดังนี้     (1)
                                                 mกรมีค่าไคส
 และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประช
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200
                                            2
                    2
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณคว
                                               1า
                             (1)
                                            22
 1         และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb   1
 20+ (70)
                          110+ (70)
  ∴ ความถี่ของยีน A =
 แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล  2  = (0.275)   × 200
  = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =
                                      2  = 0.725
 2
                จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก จากการท า test cross เพื่อตรวจสอบการเกาะกันของยีนที่มี 2 ต าแหน่ง คือ ยีน A ควบคุมสีดอก
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200      = (0.275)   × 200
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200
              2
                    2
                                            2
 200
                             200
         และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb และยีน B ควบคุมลักษณะผิวเมล็ด พบจ านวนต้นของแต่ละจีไนไทป์ที่เกิดขึ้นหลังจากการผสมระหว่าง AaBb
      จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
 จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
 ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200       = (0.275)   × 200
                                      2
              2
 ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
    ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
                               1
 1                        110+ (70)
 20+ (70)
  ∴ ความถี่ของยีน A =   2   = 0.275 และ ความถี่ของยีน a =   2   = 0.725
 200                         200
    จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
              2
                                      2
 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย   = p   × 200       = (0.275)   × 200
   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71