Page 119 -
P. 119
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
- เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่สูง ทําให้มีสัดส่วนพื้นที่ที่มีเอกสารสิทธิ์มีน้อยเช่นกัน (เฉลี่ยที่
ร้อยละ 31) โดยในบ้านป่ากลาง แม่จริม และโป่งคํา เป็นพื้นที่ที่มีสัดส่วนพื้นที่มีเอกสารสิทธิ์สูง
กว่าหมู่บ้านอื่นๆ (ประมาณร้อยละ 60-70)
- ในพื้นที่บ้านถ้ําเวียงแก แม่จริม และโป่งคํา สัดส่วนเกษตรกรที่พื้นที่เพาะปลูกสามารถเข้าถึง
แหล่งน้ําสาธารณะได้ค่อนข้างสูงในขณะที่บ้านสบเป็ดและป่ากลางมีสัดส่วนเกษตรกรที่เข้าถึง
แหล่งน้ําสาธารณะได้ค่อนข้างต่ํา
- ระยะเวลาในการเริ่มทําการเกษตรในปัจจุบันมีความแตกต่างกันไปค่อนข้างมาก โดยหมู่บ้านสบ
เป็ด ป่ากลาง และสันเจริญ มีการเปลี่ยนมาปลูกมะม่วงและกาแฟแล้วถึงประมาณ 15 ปี ในขณะ
ที่พื้นที่อื่นๆ มีการปลูกพืชในลักษณะปัจจุบันเพียง 4-5 ปี
- เกษตรกรในพื้นที่ที่ทําการศึกษาส่วนใหญ่มีการปลูกพืชผสมผสานหลายอย่างในพื้นที่ของตนเองใน
สัดส่วนที่สูง (มากกว่าร้อยละ 80) ยกเว้นในบ้านป่ากลางที่มีสัดส่วนเกษตรกรที่ปลูกพืชผสมผสาน
น้อยกว่าพื้นที่อื่นค่อนข้างมาก (ร้อยละ 33)เนื่องจากเกษตรกรส่วนใหญ่ในบ้านป่ากลางเน้นการ
ปลูกพืชยืนต้นเชิงเดี่ยว (มะม่วง) เป็นหลัก
- ในหมู่บ้านแม่จริม บ้านโป่งคํา และบ้านถ้ําเวียงแก ซึ่งเกษตรกรโดยส่วนใหญ่มีการปลูกผัก
โรงเรือนในลักษณะต่างๆ ภายใต้การสนับสนุนของโครงการขยายผลโครงการหลวงและเกษตรกร
ที่ผลิตเมล็ดพันธุ์ภายใต้เกษตรพันธะสัญญาใช้พื้นที่ในการทําโรงเรือนและปลูกพืชหลักน้อยมาก
เพียงประมาณ 1 ไร่ ในขณะที่เกษตรกรในหมู่บ้านอื่นใช้พื้นที่ในการปลูกพืชหลักค่อนข้างมาก
โดยใช้พื้นที่ประมาณครึ่งหนึ่งของพื้นที่ทั้งหมด ยกเว้นเกษตรกรในหมู่บ้านมณีพฤกษ์ที่ยังคงมี
พื้นที่ปลูกกาแฟในสัดส่วนน้อย เนื่องจากเพิ่งเริ่มมีการขายผลผลิตอย่างจริงจัง
- ดัชนีความหลากหลายในการใช้พื้นที่ในแต่ละหมู่บ้านใกล้เคียงกัน (ช่วงระหว่าง 0.2-0.5 โดยมี
ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.44) ยกเว้นในพื้นที่บ้านป่ากลางที่มีดัชนีสูงกว่าที่อื่นมาก (0.81) แสดงให้เห็นว่า
มีความหลากหลายในการใช้พื้นที่ต่ํากว่าพื้นที่อื่นสอดคล้องกับลักษณะการเกษตรในบ้านป่ากลาง
ที่เป็นการปลูกพืชยืนต้นเชิงเดี่ยว (มะม่วง)
- เกษตรกรในบ้านสบเป็ด บ้านถ้ําเวียงแก และบ้านแม่จริม มีสัดส่วนรายได้จากการเกษตรต่อ
รายได้ทั้งหมดค่อนข้างสูง (ร้อยละ 90-100) รองลงมาได้แก่บ้านสันเจริญ (ร้อยละ 88) และบ้าน
ป่ากลาง บ้านมณีพฤกษ์ และบ้านโป่งคํา
5-6