Page 64 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

36

2.8 บทบาทของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตรเปนหนวยงานประเภทสถาบันการเงินที่มี

ความเกี่ยวของกับเกษตรกรมากที่สุด เพราะถือเปนแหลงเงินทุนกูยืมที่เกษตรกรสามารถเขาถึง
เปนบริการทางการเงินฐานราก ไดอยางทั่วถึง ตรงกับความตองการ และสามารถลดภาระการกูยืม

เงินนอกระบบได โดยใชกระบวนการเสริมสรางความเขมแข็งใหแกชุมชน สงเสริมองคความรูใน
การประกอบอาชีพเพื่อสรางงานเสริมรายไดใหคนในชุมชนสามารถพึ่งตนเองไดเพื่อยกระดับ

คุณภาพชีวิตของเกษตรกรรายยอยสงเสริมองคความรูแกเกษตรกรในเรื่องที่กระทบตอคุณภาพ
ชีวิตและสิ่งแวดลอมอาทิบัตรสินเชื่อเกษตรกร ที่มีวัตถุประสงคใหเกษตรกรลูกคาเกิดความสะดวก

รวดเร็วในการจัดซื้อวัสดุอุปกรณการเกษตรลดภาระคาใชจายในการจัดหาปจจัยการผลิตของ
เกษตรกรลูกคา เพิ่มชองทางการจัดหาปจจัยการผลิตใหแกเกษตรกรลูกคา สรางความปลอดภัยใน

ชีวิตและทรัพยสินของเกษตรกรลูกคาจากมิจฉาชีพและโครงการพัฒนาชุมชนตนแบบตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและทฤษฎีใหมเปนตนเนื่องจากมีวัตถุประสงคเพื่อสงเสริมให

เกษตรกรนําแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงไปใชเปนแนวทางในการดํารงชีวิต และการดําเนินกิจกรรม
ดานการเกษตรซึ่งก็เปนแนวทางที่ดี หากเกษตรกรมีระเบียบวินัยในการใชจายเงิน

ถึงแมวาจะมีธนาคารพาณิชยหลายแหง หรือสหกรณตางๆ แตบทบาทของธนาคารเพื่อ
การเกษตรและสหกรณการเกษตรจะมีความโดดเดนในการเปนสถาบันการเงินเพื่อเกษตรกร ดังจะ

เห็นไดจากโครงการสินเชื่อ และโครงการพัฒนาเกษตรกร ที่ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ
การเกษตรไดดําเนินการลวนมีบทบาทโดยตรงกับเกษตรกร ดังนั้นในงานวิจัยนี้ จึงมุงศึกษา

บทบาทของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตรมากกวาสถาบันการเงินอื่นๆ
โดยเฉพาะขอมูลที่เกษตรกรฝากเงินหรือการออมเงิน การใชบริการสินเชื่อเพื่อการเกษตร เพื่อดูวา

เกษตรกรมีการทําธุรกรรมเกี่ยวกับการเงินในสถาบันการเงินใดมากที่สุด เกษตรกรมีทางเลือกจาก
สถาบันการเงินอื่นอีกหรือไม

วิถีชีวิตของเกษตรกรผูปลูกขาวโดยเฉพาะชาวอีสาน หากมองยอนไปในอดีตที่ผานมาจะ
มีวิถีชีวิตที่สอดคลองกับหลักคําสอนของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวโดยเฉพาะการดํารงตนให

พอมีพอกิน เหมะสมฐานะทางเศรษฐกิจของตนเอง แตเนื่องจากกระแสบริโภคนิยม และวิถีการ
ผลิตที่เปลี่ยนแปลงไปทําใหเกษตรกรสวนใหญตองติดอยูกับกระแสทุนนิยมจนไมสามารถ

หลีกเลี่ยงได ความกังวลหวงใยของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวที่มีใหกับพสกนิกรชาวไทย จึงถูก
ถายทอดและพร่ําสอนในรูปแบบปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่พระองคทานสะทอนในสิ่งที่ทาน

ไดทดลองปฏิบัติในโครงการตางๆ ตลอดระยะเวลามากกวา 30 ป ใหเห็นหลักการดํารงชีวิตอยาง
พออยูพอกิน ใหยืนไดดวยลําแขงของตนเอง การใชจายภายในกําลังความสามารถของตัวเองการ

มีภูมิคุมกันที่สําคัญที่สุดคือการไมเปนหนี้แตถาหากมีความสามารถในการจัดการกับหนี้ได ก็ไม
เปนปญหาแตอยางใด ในสภาพที่พบเห็นเกษตรกรสวนใหญสรางหนี้ที่ไมสมเหตุสมผล กูเงินมาใช

ในสิ่งที่ไมกอใหเกิดรายได หรือใชจายในสิ่งที่ฟุมเฟอยโดยไมประมาณตน ซึ่งลักษณะนี้เปนการ