Page 11 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

9

วิธีการปรับตัวเพื่อเพิ่มรายไดเปนขอคิดเห็นที่มีความถี่มากที่สุดสามลําดับแรกคือ ลําดับที่1
การรับจางทั่วไป ลําดับที่สอง คือการปลูกพืชผักเศรษฐกิจไวขาย และลําดับที่สามคือ การคาขายเปน

อาชีพเสริมปรากฏในหลากหลายรูปแบบเชน ในชวงระยะเวลาที่ผานมาไดมีการรณรงคเรื่องเศรษฐกิจ
พอเพียงซึ่งเปนที่สนใจของชาวนา จนเปนสวนหนึ่งของวิธีการประยุกตใชในครัวเรือนโดยเฉพาะการ

ใชเปนทางนําในการดําเนินชีวิต เพื่อแกปญหาเรื่องเศรษฐกิจปากทองของตนเองและสมาชิกใน
ครัวเรือน นอกจากนี้แลวการประกอบอาชีพที่หลากหลายมากกวา 1 อาชีพเปนทางเลือกใหเกษตรกร

ภายใตขอจํากัดในดานคุณวุฒิที่ต่ํากวาอาชีพทั่วไป
3.6 ปจจัยที่มีอิทธิพลตอแบบแผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกขาว

จังหวัดอุบลราชธานี
ปจจัยที่มีผลตอแบบแผนการใชจายของครัวเรือนตอรายไดรวมของครัวเรือนเกษตรกรอยาง

มีนัยสําคัญทางสถิติประกอบดวย ตัวแปรหุนเพศของหัวหนาครัวเรือนและรายไดรวมของครัวเรือน
เกษตรกรกลาวคือ ครัวเรือนที่มีหัวหนาครัวเรือนเปนเพศชายมีแนวโนมที่จะใชจายแบบมีแผนการ

นอยกวาครัวเรือนที่มีหัวหนาครัวเรือนเปนเพศหญิง นอกจากนี้ยังพบวา เมื่อครัวเรือนเกษตรกรมี
รายไดเพิ่มขึ้นจะสงผลใหสัดสวนการใชจายของครัวเรือนตอรายไดรวมของครัวเรือนเกษตรกรลดลง

เนื่องจากการมีรายไดที่พอเพียงสามารถจายชําระคาปจจัยที่จําเปนในการดํารงชีวิตไดในลักษณะ
คาใชจายคงที่แตมีความสามารถในการหารายไดมากขึ้น ทําใหมีเงินเหลือในลักษณะการเก็บออม

ขอมูลสวนนี้เปนขอมูลสําคัญสําหรับการวิเคราะหแบบแผนการใชจายของครัวเรือนในหัวขอถัดไป
3.7 วิเคราะหแบบแผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกขาว

การเปลี่ยนแปลงแบบแผนวิถีดําเนินชีวิตในการทํามาหากินและการปรับตัว ความเชื่อ
ความคิด วัฒนธรรมประเพณี การศึกษาของเกษตรกรในจังหวัดอุบลราชธานี อันเปนไปตามกระแส

การพัฒนาที่วิ่งตามกระแสโลกาภิวัตนที่มีอิทธิพลอยางหลีกเลี่ยงไมไดนั้น เกษตรกรตองดิ้นรนหาทาง

ออกและปรับเปลี่ยนวิธีการจากการผลิตเพื่อการยังชีพเปนการผลิตในเชิงพาณิชยเพิ่มมากขึ้นเห็นได
จากการรับเอาเทคโนโลยีมาใชในการผลิต หรือแทนแรงงานที่ลดนอยลง แบบแผนนี้เปนแนวทางใน
การตอสูกับการดํารงชีวิตที่มีคาใชจายในสองหมวดหลักสําคัญ เพราะอยางไรก็ตามเกษตรกรก็ยังคง

ตองเลือกทําการเกษตรตอไปเพราะเปนอาชีพหลักอาชีพเดียวที่สามารถทําไดและเปนที่มาของปจจัย

สี่ที่สําคัญ และสรางรายไดในการดํารงชีพ
รายจายที่จายไปของเกษตรกรมีหมวดรายจายที่สําคัญ 2 ประเภทคือรายจายที่ใชในดานการ
ผลิตที่เปนอาชีพหลักนํามาซึ่งรายได กับรายจายที่เปนสิ่งจําเปนในปจจัย 4 ของมนุษย คาใชจายที่

จายไปที่นอกเหนือจากปจจัย 4 ยอมตองพิจารณาใหละเอียดถี่ถวนอยางไรก็ตามภาพรวมในระดับมห

ภาคยอมมาจากระดับจุลภาคซึ่งก็คือหนวยครัวเรือน ซึ่งเปนฐานรากในการสงผลตอความมั่นคงของ
อาหารในฐานะหนวยผลิตปฐมภูมิ จะเห็นวาแบบแผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรกับการสราง
สมดุลในการดํารงชีพมีปจจัยหลายอยางเขามาเกี่ยวของกอนที่เกษตรกรจะจายไปเกษตรกรตองมี

รายไดเขามากอนหรือเกษตรกรตองพิจารณารายไดที่มีอยูกอน จากการอภิปรายจําลองได ดังภาพที่

1