Page 49 -
P. 49
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พื้นที่อ าเภอเมืองเป็นพื้นที่ต้นน ้า มีบึงและอ่างเก็บน ้าหลายแห่ง ทั้งยังมีเขื่อนขุนด่านปราการชล ในอ าเภอปากพลีมี
พื้นที่ส่วนหนึ่งของเขาเขียว และที่บ้านเกาะกาในอ าเภอปากพลีมีมูลนิธิชัยพัฒนาที่เพาะพันธุ์ปลาจิตรลดา ในพื้นที่มี
ถนนลาดยางเชื่อมติดต่อกัน ในหมู่บ้านมีถนนคอนกรีต บางส่วนยังเป็นถนนลูกรัง มีไฟฟ้าใช้ทุกพื้นที่ยกเว้นพื้นที่
ห่างไกลบางส่วนที่ยังไม่มีการเดินสายไฟเข้าไปถึง
สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าสามร้อยยอด-ปราณบุรี จ ากัด มีที่ท าการอยู่ในอ าเภอสามร้อยยอด จังหวัด
ประจวบคีรีขันธ์ สมาชิกที่เลี้ยงกุ้งกระจายกันอยู่ตามพื้นที่ใกล้ชายฝั่งตั้งแต่อ าเภอสามร้อยยอดไปถึงอ าเภอปราณบุรี
พื้นที่ที่ศึกษาอยู่ในอ าเภอสามร้อยยอดและอ าเภอกุยบุรี ห่างจากตัวเมืองจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ประมาณ 50 กม. โดย
ศึกษาพื้นที่หลักสามต าบลคือ ต าบลไร่เก่าและต าบลไร่ใหม่ในอ าเภอสามร้อยยอด และต าบลสามกระทายในอ าเภอ
กุยบุรี ต าบลไร่เก่า และ ต าบลไร่ใหม่ มีพื้นที่วางตัวในแนวตะวันออกต่อจากต าบลสามร้อยยอดที่อยู่ติดชายหาดออกไป
ทางตะวันตกซึ่งเป็นพื้นที่ภูเขา อ าเภอสามร้อยยอดมีพื้นที่ราบที่ใช้ท าการเกษตรได้ประมาณครึ่งหนึ่งของพื้นที่ในอ าเภอ
ใช้ปลูกสับปะรด ข้าว มะม่วง ขนุน มะพร้าว อ้อย ปาล์มน ้ามัน พืชผัก ตลอดจนใช้เพาะเลี้ยงสัตว์น ้า มีโรงงานแปรรูป
สับปะรดบรรจุกระป๋องอยู่ในพื้นที่ มีถนนเพชรเกษมเป็นเส้นทางคมนาคมหลักซึ่งทางฝั่งตะวันออกของถนนเป็นพื้นที่ที่
ติดทะเล มีส่วนที่ใช้เพาะเลี้ยงสัตว์น ้า พื้นที่ที่ติดทะเลมีการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวและที่พัก มีถนนเลียบชายฝั่งอ่าว
ไทย พื้นที่ส่วนหนึ่งเป็นอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด พื้นที่บางส่วนในต าบลไร่เก่าอยู่ในเขตอุทยานฯ ไม่มีเอกสาร
สิทธิ์การถือครองที่ดิน นอกจากนั้นส่วนใหญ่จะมีโฉนด พื้นที่เลี้ยงกุ้งในต าบลไร่ใหม่ตั้งอยู่ติดกับอุทยานแห่งชาติเขาสาม
ร้อยยอด พื้นที่นี้มีน ้าท่วมเป็นประจ าทุกปีในช่วงน ้าหลากเนื่องจากเป็นพื้นที่ลุ่มน ้าขัง ตอนใต้ของต าบลไร่ใหม่เป็นต าบล
สามกระทาย อ าเภอกุยบุรี ซึ่งมีสมาชิกสหกรณ์ฯ ตั้งบ้านเรือนอยู่ เป็นผู้เลี้ยงกุ้งรายเล็ก และมักจะเป็นเจ้าของพื้นที่ท า
กิน มีการท าไร่สับปะรดเพื่อขายให้แก่โรงงานแปรรูปผลไม้บรรจุกระป๋องในพื้นที่
สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าท่าทองจ ากัด ตั้งอยู่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี มีที่ท าการอยู่ในต าบลพลายวาส
สมาชิกส่วนใหญ่มีบ่อเลี้ยงกุ้งอยู่ในอ าเภอกาญจนดิษฐ์ แต่ก็มีที่กระจายกันอยู่ตามพื้นที่ใกล้ชายฝั่งในอ าเภอต่างๆของ
จังหวัดนี้ บ่อเลี้ยงกุ้งของสมาชิกกระจายอยู่ตามพื้นที่ชายฝั่งอ่าวไทยของจังหวัดสุราษฏร์ธานี ซึ่งมีแม่น ้าหลักคือแม่
น ้าตาปีที่ไหลลงอ่าวไทยที่อ าเภอเมือง มีคลองซอยอยู่มากในลุ่มน ้าท่าทอง ซึ่งผู้เลี้ยงกุ้งได้อาศัยเป็นแหล่งน ้าและแหล่ง
ระบายน ้า บางส่วนของพื้นที่เป็นป่าชายเลนในเขตอนุรักษ์ บ่อเลี้ยงกุ้งส่วนหนึ่งเคยเป็นป่าชายเลน มีศูนย์วิจัยและ
พัฒนาประมงชายฝั่งสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ในต าบลตะเคียนทอง อ าเภอกาญจนดิษฐ์ มีถนนเลียบชายฝั่งเป็นถนนลาดยาง
และมีถนนเข้าหมู่บ้านและต าบลที่มักจะใช้งบประมาณขององค์การบริหารส่วนต าบลในการจัดสร้าง ส่วนใหญ่เป็นถนน
คอนกรีต และยังมีถนนลูกรังบางส่วน การคมนาคมและสาธารณูปโภคสะดวก แหล่งน ้าอุดมสมบูรณ์ มีพื้นที่ที่เหมาะแก่
การเลี้ยงกุ้ง พื้นที่ศึกษาหลักอยู่ในอ าเภอกาญจนดิษฐ์ ซึ่งมีพื้นที่เป็นที่ราบสลับลูกคลื่นลอนลาดไปจนถึงลอนชัน มีแนว
เทือกเขาอยู่ทางตอนใต้และตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นเขตป่าสงวนแห่งชาติ พื้นที่ตอนกลางอ าเภอเป็นที่ราบลุ่มท านา
และปลูกพืช ตอนในสุดมีที่ราบสูงและป่าเขาเหมาะแก่การท าสวนยางพาราและสวนผลไม้ พบว่าในหลายพื้นที่มีการท า
สวนปาล์มน ้ามันกันมากขึ้นพืชเศรษฐกิจหลักของอ าเภอตามล าดับมูลค่าผลผลิต ได้แก่ ยางพารา ปาล์มน ้ามัน ทุเรียน
เงาะ ลองกอง มังคุด และยังมีพืชผักพืชไร่อื่นๆ การเลี้ยงกุ้งเป็นอาชีพส าคัญของคนในพื้นที่ซึ่งมีทั้งที่เพาะปลูก ท าสวน
ยางพารา เป็นส าคัญ ตามมาด้วยสวนปาล์มน ้ามัน สวนมะพร้าว ไร่กาแฟ สวนผลไม้ เลี้ยงกุ้ง ท าประมง และเลี้ยงปลา
และเลี้ยงสัตว์อื่นๆ มีการท าธุรกิจต่อเนื่องจากการท าประมง มีห้องเย็นรับซื้อสัตว์น ้า มีโรงงานอุตสาหกรรมรวมทั้งแปร
รูปสัตว์น ้า ท าพาณิชยกรรม บริการท่องเที่ยว และรับจ้างทั่วไป
สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าปากพนัง จ ากัด มีที่ท าการอยู่ในต าบลท่าพญา อ าเภอปากพนัง จังหวัด
นครศรีธรรมราช สมาชิกมีบ่อเลี้ยงกุ้งอยู่ในพื้นที่ใกล้ชายฝั่งตั้งแต่ต าบลปากพนังตะวันออก อ าเภอปากพนัง ไปจนถึง
ต าบลหน้าสตน อ าเภอหัวไทร ในจังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นพื้นที่ในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชด าริลุ่มน ้าปาก
พนัง ซึ่งมีการจัดระบบชลประทานแยกพื้นที่เลี้ยงกุ้งที่ใช้น ้าที่มีความเค็มออกจากพื้นที่ท าการเกษตรที่ใช้น ้าจืด กว่า
2-3
