Page 52 -
P. 52
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
2.2.2 จ านวนสมาชิก
สหกรณ์ประมงพาน จ ากัด ซึ่งด าเนินงานมานานกว่าองค์กรชุมชนอื่นที่ศึกษามีจ านวนสมาชิกมากที่สุด คือ
475 ราย นับเป็นองค์กรชุมชนขนาดใหญ่ พื้นที่อ าเภอพานเป็นพื้นที่เลี้ยงปลานิลส าคัญแห่งหนึ่งของประเทศ และเป็น
แหล่งผลิตหลักของภูมิภาค มีผู้เลี้ยงปลานิลหลายราย ที่เป็นสมาชิกสหกรณ์แห่งนี้เป็นประมาณร้อยละ 40 ของ
เกษตรกรผู้เลี้ยงปลานิลในพื้นที่นี้
รองลงไปคือสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าปากพนัง จ ากัด มีสมาชิก 415 ราย จ านวนไม่ห่างจากสมาชิกสหกรณ์
ประมงพาน จ ากัด มากนัก เป็นองค์กรชุมชนขนาดใหญ่เช่นกัน สมาชิกประกอบขึ้นด้วยคนหลายรุ่น เกษตรกรที่เลี้ยงกุ้ง
ในพื้นที่นี้โดยเฉลี่ยเลี้ยงกุ้งมาแล้ว 18 ปี มีการถ่ายทอดจากรุ่นก่อนสู่รุ่นหลัง
กลุ่มเกษตรกรเครือข่ายผู้เลี้ยงปลากะพง จังหวัดฉะเชิงเทรา ประกอบด้วยกลุ่มเครือข่ายสามกลุ่มที่รวมกลุ่ม
กันโดยไม่ได้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคล กลุ่มแรกมีผู้น ากลุ่มเป็นผู้ค้าอาหารส าเร็จรูป ซึ่งประสบความส าเร็จในการเลี้ยง
ปลากะพงโดยอาหารส าเร็จรูปและถ่ายทอดวิธีการให้สมาชิก ให้บริการอาหารและรวบรวมผลผลิตส่งห้องเย็นมีสมาชิกที่
เลี้ยงปลากะพงประมาณ 350 ราย และเป็นสมาชิกที่อนุบาลปลากะพงอีกประมาณ 10 ราย กลุ่มที่สองขายอาหารปลา
กะพงและท าหน้าที่รวบรวมผลผลิตมีสมาชิกประมาณ 300 ราย และมีกลุ่มที่สามท าธุรกิจพันธุ์ปลาและขายอาหารปลา
ด้วย มีสมาชิกที่เพาะฟักปลากะพงประมาณ 4 ราย และที่อนุบาลปลากะพงอีกประมาณ 30 ราย ทั้งสามกลุ่มมีการ
ประสานงานเชื่อมโยงเครือข่ายกัน จัดเป็นกลุ่มธรรมชาติขนาดใหญ่
ที่มีสมาชิกมากเป็นอันดับรองลงไปคือสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าท่าทอง จ ากัด มีสมาชิก 314 ราย สุราษฎร์ธานี
เป็นจังหวัดเลี้ยงกุ้งที่มีความส าคัญอันดับต้นๆของประเทศ มีผู้เลี้ยงกุ้งเชิงธุรกิจอยู่มาก ซึ่งรวมตัวกันในรูปชมรมผู้เลี้ยง
กุ้งสุราษฎร์ธานี สมาชิกสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าท่าทอง จ ากัด มีผู้เลี้ยงกุ้งทั้งรายเล็กและรายใหญ่ แต่เมื่อเปรียบเทียบ
กับสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งอื่นๆในการศึกษาครั้งนี้ก็ยังเป็นผู้เลี้ยงกุ้งรายใหญ่มีเนื้อที่เลี้ยงโดยเฉลี่ย 95 ไร่/ราย ในขณะที่เนื้อที่
เลี้ยงกุ้งของสมาชิกสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งอื่นๆโดยเฉลี่ยมีไม่เกินรายละยี่สิบไร่ อย่างไรก็ตามสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าท่าทอง
จ ากัด มีปัญหาอยู่บ้างว่าสมาชิกบางรายไม่เข้าร่วมกิจกรมของสหกรณ์ฯ ซึ่งอาจเป็นเพราะสมาชิกส่วนหนึ่งเข้าเป็น
สมาชิกในช่วงที่มีพันธสัญญาส่งกุ้งให้ห้องเย็น และช่วงที่ขอรับการชดเชยราคาขายตามโครงการเสถียรภาพราคากุ้ง ซึ่ง
ปัจจุบันหยุดด าเนินการไปแล้ว สหกรณ์ฯ เคยด าริว่าจะคัดชื่อสมาชิกที่ไม่เข้าร่วมกิจกรรมออก แต่ยังไม่มีการด าเนินการ
ที่ชัดเจน
สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าสามร้อยยอด-ปราณบุรี จ ากัด มีสมาชิก 270 ราย เป็นผู้เลี้ยงกุ้งรายเล็ก ซึ่งมักจะเข้า
เป็นสมาชิกสหกรณ์ฯ ด้วยความเชื่อมั่นในตัวผู้น า นายเดชา บรรลือเดช
รองลงไปเป็นกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์น ้าท่าซุง มีสมาชิก 179 ราย เป็นผู้เลี้ยงปลาน ้าจืดในละแวกใกล้เคียงกัน ส่วน
ใหญ่เป็นการเลี้ยงปลาในกระชัง พบปะกันอยู่เสมอ
แม้จะด าเนินการมายังไม่ครบสามปี แต่สหกรณ์ผู้เพาะเลี้ยงและแปรรูปสัตว์น ้านครนายก จ ากัด มีสมาชิก
จ านวนใกล้เคียงกับสหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าจันทบุรี จ ากัด คือมีสมาชิก 144 รายเพิ่มขึ้นจากปีแรกที่มีสมาชิก 97 ราย
แต่ในการประชุมเชิงชุมชนในเดือนกรกฎาคม 2558 กรรมการด าเนินการให้ข้อมูลว่าอาจจ ากัดจ านวนลงเป็น 44 ราย
โดยคัดเฉพาะสมาชิกที่ร่วมมือกับสหกรณ์ฯเลี้ยงปลานิลเพื่อส่งขายเทสโก้โลตัส จ านวนผู้เลี้ยงปลานิล 44 รายนี้จะได้รับ
การฝึกอบรมให้เลี้ยงปลานิลให้ได้การรับรองมาตรฐานฟาร์ม ซึ่งคาดว่าจะพอเพียงแก่การผลิตเพื่อส่งขายเทสโก้โลตัส
ตามที่สหกรณ์ฯ ได้ท าความตกลงไว้ สมาชิกสหกรณ์แห่งนี้เลี้ยงปลาหลายรูปแบบ ส่วนมากเลี้ยงปลาเบญจพรรณ ซึ่งมี
ปลานิลรวมอยู่ด้วย ที่เลี้ยงปลานิลแต่เพียงอย่างเดียวยังเป็นรอง
2-6
