Page 70 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4-17

สาระสําคัญของประเด็นหลักของปญหาทั้ง 10 ประการ มีดังตอไปนี้
(1.1) ขาดนโยบายที่เปนเอกภาพ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลที่เขามาบริหาร
ประเทศบอยครั้ง ทําใหนโยบายขาดความตอเนื่อง และนโยบายที่รัฐบาลคณะตางๆ แถลงไวไมสามารถ
ดําเนินการไมครบถวน การแกปญหาจึงไมบรรลุเปาหมาย
(1.2) ขาดแผนหลักที่กําหนดขึ้นตามความรุนแรงของปญหาในลักษณะ “หนึ่ง

นโยบาย หลายปฏิบัติ” ในระดับชาติ ระดับลุมน้ําและระดับลุมน้ําสาขา ที่ตองปฏิบัติอยางตอเนื่องถึงแมวาจะมี
การเปลี่ยนแปลงรัฐบาลก็ตาม
(1.3) ขาดกฎหมายแมบท ถึงแมวาจะมีกฎหมายที่เกี่ยวของ แตมีปญหาที่ไม

ครอบคลุมทุกดาน การขาดกฎหมายแมบทที่กําหนด “โครงสรางการบริหารจัดการน้ํา” จึงทําใหเกิดปญหาการ
บริหารจัดการอยูในปจจุบัน
(1.4) หนวยงานมีจํานวนมากขาดความเชื่อมโยง เนื่องจากแตละหนวยงานตางก็มี
อํานาจตามกฎหมายในการปฏิบัติภารกิจโดยอิสระ ขาดการบูรณาการ จึงมีปญหาการซ้ําซอนในการดําเนินการ

(1.5) ขาดการมีสวนรวมของประชาชน/ขาดการกระจายอํานาจ การกําหนด
แผนพัฒนาโครงการแหลงน้ําสวนใหญดําเนินการโดยภาครัฐ ขาดการมีสวนรวมของประชาชน จึงมีการตอตาน
โครงการพัฒนาแหลงน้ําของรัฐมาอยางตอเนื่อง
(1.6) จัดงบประมาณเปนรายหนวยงาน เนื่องจากไมมีแผนหลักในการพัฒนา

งบประมาณจึงไมอยูในลักษณะแผนงาน แตกระจายไปตามหนวยงานทั้งๆ ที่งบประมาณมีจํากัด เปนการใช
งบประมาณเพื่องานประเภทเดียวกันแตตางหนวยงานซ้ําซอนกัน
(1.7) ขาดความเชื่อมโยงของขอมูลระหวางหนวยงานองคความรูขอมูลทรัพยากรน้ํา
กระจัดกระจายอยูในหนวยงานตางๆ ไมเปนระบบที่สาธารณะสามารถเขาถึงได และไมอยูในมาตรฐานเดียวกัน

รวมทั้งขาดความเชื่อมโยงระหวางหนวยงาน
(1.8) องคกรลุมน้ําขาดความเขมแข็ง/ความขัดแยง คณะกรรมการลุมน้ํามีอํานาจ
หนาที่เพียงประสานการจัดทําแผน และติดตามประเมินผล ไมมีอํานาจในการกํากับ ดูแลหนวยงานราชการ

และกลั่นกรองแผนงาน/โครงการในระดับพื้นที่ ที่สําคัญคือมีความขัดแยงในการบริหารจัดการน้ํา ระหวางลุม
น้ําที่อยูใกลเคียงกัน
(1.9) พรรคการเมืองไมเขมแข็ง/มีขอตอรอง เชน การขาดแรงผลักดันทางการเมือง
(Political will) อยางจริงจัง เชน การตรากฎหมายแมบททรัพยากรน้ํา การจัดตั้งระบบขอมูลทรัพยากรน้ํา
การเก็บคาน้ําชลประทานจากเกษตรกร เปนตน

(1.10) ขาดเครื่องมือในการจัดสรรน้ํา/สิทธิการใชน้ําอยางเสรี ปจจุบันการใชน้ําเปด
โดยเสรีโดยไมมีการนํามาตรการทางเศรษฐศาสตร เชน การเก็บคาน้ํามาดําเนินการ ทําใหไมเกิดความเปน
ธรรมและขาดแคลนน้ําเกิดขึ้น

ปญหาทั้ง 10 ประการ ที่สรุปจากความเห็นจากรายงานการวิจัยซึ่งเปนกลุมผูมีสวน
ไดเสีย ดังที่วิเคราะหไวนี้จะสรุปไดวามีสาเหตุมาจากองคประกอบของโครงสรางการบริหารจัดการทรัพยากร
น้ําทั้งจากนโยบาย องคกรการบริหารจัดการ กฎหมาย และระบบขอมูลทรัพยากรน้ํา ที่สงผลตอเนื่อง ทําให
ขาดแผนหลัก ขาดงบประมาณ ขาดการมีสวนรวมของประชาชน ขาดแผนบรรเทาและปองกันภัยพิบัติที่มี

ประสิทธิภาพซึ่งจําเปนตองไดรับการแกไข