Page 72 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4-19

จะเก็บนั้นจะไปเปนรายไดแผนดิน ทั้งๆ ที่มีตัวอยางที่ชัดเจน กรณีโครงการสงน้ําและบํารุงรักษากระเสียวที่
เกษตรกรจัดเก็บเงินมาเปนคาใชจายของกรรมการ และถาเงินเหลือจะนําไปปรับปรุงโครงสรางชลประทาน แต
รัฐไมมีนโยบายวาใหเกษตรกรรวมกลุมกันจัดเก็บคาน้ําชลประทานและบริหารกันเองในแตละโครงการยอยใน
เขตชลประทาน และนําเงินนั้นมาบริหารในการบํารุงรักษาระบบชลประทาน ซึ่งจะสงผลใหมีการประหยัดน้ําที่
เกษตรกรใชอยูในปจจุบัน ที่มาของสาเหตุอีกประการหนึ่งก็คือ การจัดทําโครงการพัฒนาแหลงน้ําขนาดใหญของ

รัฐ ขาดการมีสวนรวมของประชาชนที่อยูในพื้นที่กอสรางและไดรับผลกระทบตั้งแตเริ่มตน ประชาชนจะรับรู
เมื่อมีการจัดทํารายงาน การสํารวจแลวเสร็จ และรับฟงความคิดเห็น ขอมูลที่นํามาชี้แจงจึงไมสามารถสราง
ความเชื่อถือแกประชาชนได

(2.3) งบประมาณ (Budgeting)
การพัฒนาแหลงน้ําขนาดใหญรวมทั้งระบบชลประทานนั้นใชงบประมาณ
คอนขางมาก จะเห็นไดจากการกูเงินจากธนาคารโลกมาเพื่อพัฒนาการเกษตรและการชลประทานในพื้นที่ภาค

กลางของประเทศเมื่อ พ.ศ. 2505 และเพื่อกอสรางเขื่อนอีกหลายแหง เชน เขื่อนปากมูล ในป 2534 รวมทั้ง
การกูเงินจากธนาคารพัฒนาเอเชีย ในการปรับโครงสรางการเกษตรในป 2542 การออกพระราชกําหนดใช
อํานาจกระทรวงการคลังกูเงินเพื่อวางระบบบริหารจัดการน้ําและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 ซึ่งไดจัดทํา
โครงสรางไวในวงเงิน 350,000 ลานบาท ของรัฐบาลคณะที่ 60 ตอมาในชวงรัฐบาลคณะที่ 61 เมื่อวันที่ 17
มีนาคม 2558 คณะรัฐมนตรีไดมีมติอนุมัติโครงการและเงินกูสําหรับโครงการเงินกูเพื่อพัฒนาระบบบริหาร

จัดการน้ําและระบบขนสงทางถนน ระยะเรงดวน: มาตรการกระตุนเศรษฐกิจระยะที่ 2 ภายในกรอบวงเงิน
78,294.85 ลานบาท ปญหาดานงบประมาณอีกประการหนึ่งคือ การมีหนวยงานที่เกี่ยวของจํานวนมากตางก็
ไดรับงบประมาณในการดําเนินการ มีความซ้ําซอนในการปฏิบัติงาน มีมาตรฐานงานที่แตกตางกัน ทําให

สิ้นเปลืองงบประมาณในการจัดหาอุปกรณและการบํารุงรักษา

(2.4 สถาบัน (Bureaucracy)
สืบเนื่องจากการมีหนวยงานที่เกี่ยวของกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ําจํานวน

มากถึง 29 หนวยงาน ใน 10 กระทรวงและองคกรปกครองสวนทองถิ่น ซึ่งตางก็มีที่มาของอํานาจในการ
บริหารจัดการตามภารกิจที่รับผิดชอบ ทําใหขาดการประสานงานในลักษณะ “หนึ่งนโยบาย หลายปฏิบัติ
(Centralized Policy, Decentralized Operation)” ไมสามารถประสานทั้งนโยบายและประสานแผนได ยิ่ง
กรณีในชวงที่มีรัฐบาลผสมหลายพรรค แตละพรรคมีนโยบายของตนเอง การซ้ําซอนในการปฏิบัติงานจึงไม
สามารถแกไขได ตัวอยางที่ชัดเจนในปจจุบัน คือกรณีการเสนอรางพระราชบัญญัติทรัพยากรน้ํา พ.ศ. …. โดย

กรมทรัพยากรน้ํา และคณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 20 มกราคม 2558 แตมีการขอแกไขเพิ่มเติมจากสวน
ราชการอื่นๆ ในเวลาตอมา ทั้งๆ ที่ควรจะไดมีขอยุติกอนเสนอคณะรัฐมนตรี อีกกรณีหนึ่งที่มีการเปลี่ยนแปลง
ในเรื่องสถาบันตลอดมา คือองคประกอบคณะกรรมการนโยบายน้ําระดับชาติ เชนคณะกรรมการแหลงน้ํา

แหงชาติ คณะกรรมการทรัพยากรน้ําแหงชาติ มีการเปลี่ยนตัวบุคคลที่ทําหนาที่เลขานุการคณะกรรมการ และ
สํานักงานเลขานุการคณะกรรมการมาอยางตอเนื่อง จนเปนกรมทรัพยากรน้ําในปจจุบัน