Page 134 -
P. 134
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รายงานฉบับสมบูรณ์ กันยายน
โครงการเตรียมรับมือและป้องกันผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
๒๕๕๗
ที่อาจมีต่อระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม โดยจัดท ามาตรฐานคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา
ประโยชน์ในการตัดสินใจในการด าเนินกิจกรรมต่างๆที่เหมาะสมส าหรับการตั้งรับ ปรับตัว และป้องกันผลกระทบ
ที่อาจเกิดขึ้นต่อแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขาได้ต่อไป
6.2 ความหมายและหลักการของการก าหนดเกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
เกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา หมายถึง ค่าเกณฑ์ที่แสดงถึงคุณภาพของ
สภาวะแวดล้อม ภายใต้แนวคิดที่ว่า การเปลี่ยนแปลงสภาวะแวดล้อมดังกล่าวต้องอยู่ภายใต้ระดับที่ยอมรับหรือ
ก าหนดขึ้น อันจะไม่ท าให้เกิดความเสื่อมโทรมของแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขานั้นๆ ค่าเกณฑ์ดังกล่าว
จัดแบ่งเป็นกลุ่มเพื่อแสดงถึงคุณภาพของสภาวะแวดล้อมด้านต่างๆ ดังนี้
- เกณฑ์ของแหล่งภูเขาด้านองค์ประกอบของระบบนิเวศ/สิ่งแวดล้อม
- เกณฑ์ของแหล่งภูเขาด้านองค์ประกอบภูมิสถาปัตยกรรมและสถาปัตยกรรม
- เกณฑ์ของแหล่งภูเขาด้านผลผลิตจากการบริการสิ่งแวดล้อมของแหล่งภูเขา
- เกณฑ์ของแหล่งภูเขาด้านการบริหารจัดการ
6.3 หลักการเปลี่ยนแปลงที่ยอมรับได้ (Limits of Acceptable Change, LAC)
หลักการเปลี่ยนแปลงที่ยอมรับได้ หรือ “The Limits of Acceptable Change (LAC)” พัฒนาโดย
หน่วยงาน USDA Forest Service (Stankey, 1985) หมายถึง ค่าสูงสุดของการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็น
ที่ยอมรับร่วมกันของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย โดยมีเป้าหมายในการรักษาสภาพสิ่งแวดล้อมให้มีการใช้ประโยชน์อย่าง
ยั่งยืนและอยู่ในสภาพที่ไม่เสื่อมโทรม (ระดับของผลกระทบที่ไม่เป็นอันตรายต่อระบบนิเวศ) การศึกษาปัจจัยชี้วัด
คุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา ใช้หลักการและแนวคิดจาก “The Limits of Acceptable Change
(LAC)” อันเป็นแนวคิดที่สามารถประยุกต์ใช้ในการจัดการเพื่อรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ธรรมชาติต่างๆ
แนวคิดนี้ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการตัดสินใจว่าการเปลี่ยนแปลงจากสภาพธรรมชาติ และ/หรือ ผลกระทบที่เกิดขึ้น
จากการกระท าของมนุษย์ที่วัดหรือสังเกตได้นั้นยังอยู่ในระดับที่ยอมรับได้หรือไม่ ถ้าหากระดับของ
การเปลี่ยนแปลงหรือผลกระทบที่เกิดขึ้นเกินกว่าที่ก าหนดไว้เป็นเกณฑ์ ก็หมายถึงแหล่งธรรมชาตินั้นมีการใช้
ประโยชน์ที่เกินค่าเกณฑ์คุณภาพของสิ่งแวดล้อมธรรมชาติไปแล้ว จ าเป็นต้องมีมาตรการในการจัดการ
เพื่อควบคุมหรือลดผลกระทบดังกล่าวให้อยู่ภายใต้เกณฑ์ที่ก าหนด
การประยุกต์หลักการนี้ในการก าหนดเกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาตินั้น ผู้ศึกษาจะต้อง
เริ่มต้นจากการก าหนดเป้าหมายที่ต้องการส าหรับแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขาเสียก่อน แล้วจึงก าหนดปัจจัยชี้วัด
คุณภาพสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นการวัดระดับของผลกระทบที่มีผลต่อคุณภาพของสิ่งแวดล้อมและคุณค่าความส าคัญ
ทางวิชาการ แล้วจึงก าหนดเกณฑ์เพื่อใช้ในการตัดสินใจว่าผลกระทบที่เกิดขึ้นตามปัจจัยชี้วัดนั้นยังอยู่ในระดับที่
ยอมรับได้หรือไม่
6-2