Page 138 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รายงานฉบับสมบูรณ์ กันยายน
โครงการเตรียมรับมือและป้องกันผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
๒๕๕๗
ที่อาจมีต่อระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม โดยจัดท ามาตรฐานคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา

6.5 ปัจจัยชี้วัดคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา

ปัจจัยชี้วัดที่น ามาใช้ในการก าหนดเกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขา

สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ด้าน คือ องค์ประกอบของระบบนิเวศ / สิ่งแวดล้อม ด้านองค์ประกอบ
ภูมิสถาปัตยกรรมและสถาปัตยกรรม ด้านผลผลิตจากการบริการสิ่งแวดล้อมของแหล่งภูเขา และด้านการ

บริหารจัดการ รวม 32 ปัจจัย ซึ่งรายละเอียดพร้อมเหตุผลแสดงในตารางที่ 6-2 และ 6-3 ทั้งนี้ ในแต่ละแหล่ง

ธรรมชาติประเภทภูเขาแต่ละแห่ง อาจก าหนดตัวชี้วัดที่แตกต่างกันไป ไม่จ าเป็นต้องมีการประเมินครบทุกปัจจัย
ชี้วัดที่เสนอมานี้ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะทางธรรมชาติและลักษณะการใช้ประโยชน์ของแหล่ง

ส่วนเกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมนั้น ได้ก าหนดไว้เป็น 3 ระดับดังกล่าวข้างต้นแล้ว คือ

(1) ระดับการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับดี คือ ไม่มีผลกระทบหรือผลกระทบน้อย (2) ระดับการรักษา
คุณภาพสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับปานกลาง กล่าวคือ มีระดับผลกระทบปานกลาง และ (3) ระดับการรักษา

คุณภาพสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับต่ า คือ มีผลกระทบโดยรวมสูงหรือรุนแรง ซึ่งหมายถึงมีผลกระทบเกินค่าเกณฑ์ที่
ได้ก าหนดไว้ ซึ่งการตรวจวัดและติดตามผลกระทบด้านต่างๆ เป็นประจ า จะท าให้มีข้อมูลทราบถึงสถานภาพของ
แหล่งธรรมชาติประเภทภูเขาว่ามีคุณภาพของสิ่งแวดล้อมและองค์ประกอบต่างๆ เป็นอย่างไร มีปัญหาหรือ

ผลกระทบมากน้อยเพียงใด ในด้านใด และสามารถติดตามสาเหตุของผลกระทบเพื่อน ามาพิจารณาหาทางแก้ไข
ได้ทันเวลา

6.6 ขั้นตอนการประเมินเกณฑ์การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมของแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขา

โดยทั่วไปแล้วการประเมินคุณภาพของสิ่งแวดล้อมของแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขา จะด าเนินการ
ไปพร้อมกับการเก็บข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับแหล่งธรรมชาติประเภทภูเขา โดยมีรายละเอียดดังนี้

1) เก็บรวบรวมข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับแหล่งธรรมชาติ ดังนี้

 ชื่อแหล่ง ที่ตั้งตามเขตการปกครองท้องถิ่น

 ที่ตั้งพิกัด UTM ส ารวจโดยเครื่องมือ GPS
 ลักษณะการประโยชน์แหล่งภูเขา

 ประเภทของการใช้ที่ดิน
 การเข้าถึง โดยการส ารวจประเภทและระยะทางของเส้นทางที่เข้าสู่แหล่งโดยให้

เริ่มต้นจากตัวอ าเภอเมืองของจังหวัดที่แหล่งนั้นตั้งอยู่
 หน่วยงานรับผิดชอบ

 ชุมชน ผู้ประกอบการ และหน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องหรือมีส่วนได้ส่วนเสีย
 แหล่งธรรมชาติประเภทอื่นๆในพื้นที่ภูเขา ได้แก่ น้ าตก ถ้ า ธรณีสัณฐาน
ภูมิลักษณวรรณา ล าน้ า ทะเลสาบ/หนอง/บึงตามธรรมชาติ อ่างเก็บน้ า

6-6