Page 89 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

83
ล าต้น

ความแตกต่างระหว่างรากและล าต้น

ราก ล าต้น
1. ไม่มีข้อ ไม่มีปล้อง 1. มีข้อ และปล้อง
2. apical meristem มีหมวกราก (root cap) 2. apical meristem ไม่มีส่วนใดปกคลุม
ปกคลุม
3. โครงสร้างภายในจะเห็น cortex และ stele 3. ส่วนของ cortex และ stele แยกออกจาก
แยกออกจากกันชัดเจน กันไม่ชัดเจน
4. การเจริญขั้นแรก ส่วนของ cortex มักจะ 4. การเจริญขั้นแรก ส่วนของ cortex มักจะ
กว้าง และ stele แคบ แคบ และ stele กว้าง
5. รากแขนง (lateral root) ไม่ได้เกิดมาจาก 5. กิ่ง และใบ เกิดจากเนื้อเยื่อเจริญ และเกิด
เนื้อเยื่อเจริญ แต่เกิดจากเนื้อเยื่อชั้น จากภายนอก เป็นการเจริญแบบ
pericycle ที่อยู่ภายใน เป็นการเจริญแบบ exogenous growth
endogenous growth
6. ไม่มี leaf gap และบางชนิดไม่มี pith 6. พืชที่มีท่อล าเลียงและมีดอก จะมี leaf
gap และตรงกลางล าต้นมี pith
7. phloem และ xylem ของการเจริญขั้นแรก 7. phloem และ xylem เกิดเป็นวง
เกิดสลับกันเป็นรูปแฉก
8. primary xylem มีลักษณะเป็น exarch 8. primary xylem มีลักษณะเป็น endarch
9. periderm จะเกิดจาก pericycle ท าให้ไม่มี 9. periderm เกิดจากเนื้อเยื่อ cortex ด้าน
ส่วนของ cortex เหลืออยู่ หรืออาจเกิดใกล้ นอก ท าให้เห็นเปลือกไม้ที่มี cortex
กับ endodermis และ cortex จะเหลืออยู่ เหลืออยู่
น้อย

สรุป

1. ล าต้นเป็นส่วนที่ให้ก าเนิดใบ ดอก ผล และเมล็ด ช่วยพยุงต้นพืช และเป็นตัวกลางส าหรับการ

ล าเลียง (conduction) ของน้ า เกลือแร่ และอาหาร เพื่อส่งผ่านไปยังส่วนต่างๆ ของต้นพืช

2. ล าต้นประกอบด้วย ข้อ (node) ปล้อง (internode) และตา (bud)

3. ล าต้นของพืชบางชนิดท าหน้าที่พิเศษเฉพาะ มีทั้งที่เป็นล าต้นเหนือดินและล าต้นใต้ดิน เช่น

สะสมอาหาร ขยายพันธุ์ และ การสังเคราะห์แสง

4. การเจริญเติบโตของล าต้นมีทั้งการเจริญขั้นแรก (primary growth) ซึ่งเป็นการเติบโตด้านความ

สูง เกิดจากการแบ่งเซลล์ของ apical meristem และการเจริญขั้นที่สอง (secondary growth)

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ