Page 49 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

43
ราก

ขนาดความยาวมากกว่า 0.5 มิลลิเมตร และเมื่อตัดปลายรากตามแนวยาวและศึกษาลักษณะของ

โครงสร้างภายใน สามารถแบ่งปลายรากตามลักษณะของเนื้อเยื่อพืชที่ปรากฏได้เป็น (ภาพที่ 3.3)

1. หมวกราก (root cap) เป็นส่วนที่อยู่ปลายสุดของราก ท าหน้าที่ปกคลุมปลายรากและ
ป้องกันอันตรายให้กับเนื้อเยื่อส่วนปลายสุดของรากที่ก าลังแบ่งตัว ขณะเดียวกันก็ช่วยในการชอนไชของ

รากลงไปในดิน เซลล์หมวกรากเกิดมาจากการแบ่งตัวของเนื้อเยื่อเจริญปลายราก (root apical

meriatem) ซึ่งประกอบด้วยเซลล์พาเรนไคมาที่มีชีวิตเรียงตัวกันอย่างหลวมๆ และอาจมีเม็ดแป้งอยู่
ภายใน เซลล์เหล่านี้มีอายุสั้น และมีการเปลี่ยนแปลงไปท าหน้าที่อื่น เนื่องจากรากพืชมีการชอนไชลง

ไปในดิน จึงท าให้เซลล์ในบริเวณนี้ถูกท าลายได้ง่าย แต่จะมีการสร้างเซลล์ใหม่ขึ้นมาแทนที่จากการ
แบ่งตัวของเซลล์ที่อยู่ถัดเข้าไป โดยปกติ หมวกรากจะปกคลุมบริเวณเนื้อเยื่อเจริญปลายราก ท าให้

สามารถแยกความแตกต่างจากเนื้อเยื่อเจริญปลายยอดซึ่งไม่มีส่วนปกคลุมไว้ (ภาพที่ 3.4) โดยทั่วไปพืช

ทั่วไปเกือบทุกชนิดมีหมวกรากมากกว่าพืชน้ าซึ่งมีหมวกรากขนาดเล็กหรือไม่มีเลย แต่บางชนิด เช่น
ผักตบชวา และแหน จะสังเกตเห็นหมวกรากได้อย่างชัดเจน

Region of cell maturation

Region of cell elongation

Region of cell division

root cap

ภาพที่ 3.3 ปลายรากตัดตามยาวแสดงบริเวณต่าง ๆ ของปลายรากตามลักษณะเนื้อเยื่อภายใน

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ