Page 25 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ Faculty of Agriculture, Kasetsart University

ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์พันธุ์สุวรรณ 1

ศ.ดร. สุจินต์ จินายน *, ศ.(พิเศษ) ดร.สุทัศน์ ศรีวัฒนพงศ์ *, Dr. Charles L. Moore **, Dr. Surinder K. Vasal ***, รศ.อุดม ภู่พิพัฒน์ ****,
Dr. Ernest W. Sprague **, Dr. Bobby L. Renfro **, Dr. Edwin J. Wellhausen **, อ.วีระศักดิ์ ดวงจันทร์ *****, อ.ธวัชชัย ประศาสน์ศรี
สุภาพ *, อ.บรรพต ทัศนสุวรรณ *, ดร.สรรเสริญ จ�าปาทอง *****, ศ.ดร.ช�านาญ ฉัตรแก้ว *, ดร.โชคชัย เอกทัศนาวรรณ*****

รายละเอียดผลงาน
เมื่อเริ่มโครงการข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ มูลนิธิร๊อกกี้เฟลเลอร์ได้ส่ง Dr. Charles L. Moore

มาประจ�าร่วมงานอยู่กับทีมงานปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งมี ดร.สุจินต์ จินายน
เป็นหัวหน้าโครงการ การปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดได้เริ่มขึ้นอย่างจริงจังที่สถานีฝึกนิสิตสุวรรณวาจกกสิกิจ
ปี พ.ศ. 2509 - 2510 พันธุ์ข้าวโพดเป็นจ�านวนมากจากทั่วโลกได้รับการทดสอบเพื่อใช้ในโครงการปรับปรุงพันธุ์
พันธุ์ผสมรวม (composites) หลายพันธุ์ และพันธุ์สุวรรณ 1 เป็นผลจากการใช้ประโยชน์เชื้อกรรมพันธุ์จาก

ข้าวโพดพันธุ์ต่างๆ เหล่านี้
การสร้างพันธุ์สุวรรณ 1 เริ่มจากการผสมรวมข้าวโพด 36 พันธุ์เข้าเป็นพันธุ์ผสมรวมไทยคอมพอสิตเบอร์ 1
ในปี พ.ศ. 2512 - 2513 ข้าวโพดทั้ง 36 พันธุ์ดังกล่าวเป็นพันธุ์ดีที่ได้รับมาจากแหล่งต่างๆ ส่วนใหญ่มาจาก
หมู่เกาะแคริบเบียน 16 พันธุ์ จากประเทศเม็กซิโกและอเมริกากลาง 6 พันธุ์ อเมริกาใต้ 5 พันธุ์ อินเดีย 5 พันธุ์

และจากแหล่งอื่นๆ รวมทั้งสหรัฐอเมริกาอีก 4 พันธุ์ พันธุ์ข้าวโพดทั้ง 36 พันธุ์นั้นประกอบกันขึ้นเป็นพันธุ์ผสม
รวม “ไทยคอมพอสิตเบอร์ 1” ซึ่งมีฐานทางพันธุกรรมกว้าง และการปรับปรุงพันธุ์นี้ได้เริ่มขึ้นในปีถัดมา โดยใช้
วิธีการคัดเลือกหมุนเวียนแบบผสมตัวเองหนึ่งครั้ง (S family selection) ในระหว่างการด�าเนินงานปรับปรุง
1
พันธุ์ในปี พ.ศ. 2514 ได้เกิดโรคราน�้าค้าง (downy mildew) ระบาดท�าความเสียหายให้แก่ข้าวโพดของ

เกษตรกรอย่างรุนแรง โครงการปรับปรุงพันธุ์จึงได้ผสมพันธุ์ไทยคอมพอสิตเบอร์ 1 ซึ่งได้รับการปรับปรุงแล้ว
1 รอบ กับพันธุ์ต้านทานโรคราน�้าค้างจากฟิลิปปินส์ 2 พันธุ์ คือ Philippine DMR 1 และ Philippine DMR 5
แล้วผสมกับไปยังพันธุ์ไทยคอมพอสิตเบอร์ 1 ที่ได้รับการปรับปรุงในรอบคัดเลือกหลังๆ ในที่สุดได้พันธุ์ไทย
คอมพอสิตเบอร์ 1 ที่ต้านทานโรคราน�้าค้างในระดับดีเมื่อปี พ.ศ. 2515 การปรับปรุงพันธุ์โดยวิธี S family
1
selection ได้ด�าเนินต่อไป ได้พันธุ์ไทยคอมพอสิตเบอร์ 1 ดีเอ็มอาร์ รอบคัดเลือกที่ 2 และได้รับการรับรองพันธุ์
จากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในปี พ.ศ. 2517 ให้เป็นพันธุ์มาตรฐานของประเทศในนาม “พันธุ์สุวรรณ 1”

* ภาคพืชไร่นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900
** Inter-Asian Corn Program, Rockefeller Foundation
*** ศูนย์ปรับปรุงข้าวโพด และข้าวสาลีนานาชาติ (CIMMYT) Mexico
**** ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900
***** ศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ต.กลางดง อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา 30320

ครบรอบ 72 ปี คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 21