Page 38 -
P. 38
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ผู้บริโภครายนี้จ่ายไปมีมูลค่าทั้งหมดเท่ากับ P xQ บาท หรือคิดเป็นพื้นที่
1 1
0P BQ ดังนั้น พื้นที่ส่วนที่อยู่เหนือค่าใช้จ่ายของผู้บริโภคและอยู่ภายใต้เส้น 2-10
1 1
2-10
อุปสงค์หรือพื้นที่ P AB นั้น คือ ผลประโยชน์ส่วนเกินที่ผู้บริโภคได้รับจาก
1
ñĎšïøĉēõÙĕéšøĆïÝćÖÖćøïøĉēõÙÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø ĀøČĂ đøĊ÷ÖüŠć ÿŠüîđÖĉî×ĂÜ
การบริโภคสินค้าหรือบริการ หรือ เรียกว่า ส่วนเกินของผู้บริโภค นั่นเอง
ñĎšïøĉēõÙ îĆęîđĂÜ ÖúŠćüēé÷ÿøčð ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ÖĘÙČĂ öĎúÙŠćÙüćö÷ĉîéĊìĊęÝą
ñĎšïøĉēõÙĕéšøĆïÝćÖÖćøïøĉēõÙÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø ĀøČĂ đøĊ÷ÖüŠć ÿŠüîđÖĉî×ĂÜ
กล่าวโดยสรุป ส่วนเกินของผู้บริโภค ก็คือ มูลค่าความยินดีที่จะจ่ายของผู้
2-10
ÝŠć÷×ĂÜñĎšïøĉēõÙĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÖüŠćöĎúÙŠćÙŠćĔߚ݊ć÷ìĊęñĎšïøĉēõÙÝŠć÷ÝøĉÜĔîÖćøïøĉēõÙ
ñĎšïøĉēõÙ îĆęîđĂÜ ÖúŠćüēé÷ÿøčð ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ÖĘÙČĂ öĎúÙŠćÙüćö÷ĉîéĊìĊęÝą
บริโภคในส่วนที่เกินกว่ามูลค่าค่าใช้จ่ายที่ผู้บริโภคจ่ายจริงในการบริโภค
ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø
ÝŠć÷×ĂÜñĎšïøĉēõÙĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÖüŠćöĎúÙŠćÙŠćĔߚ݊ć÷ìĊęñĎšïøĉēõÙÝŠć÷ÝøĉÜĔîÖćøïøĉēõÙ
ñĎšïøĉēõÙĕéšøĆïÝćÖÖćøïøĉēõÙÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø ĀøČĂ đøĊ÷ÖüŠć ÿŠüîđÖĉî×ĂÜ
สินค้าหรือบริการ
ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø
ñĎšïøĉēõÙ îĆęîđĂÜ ÖúŠćüēé÷ÿøčð ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ÖĘÙČĂ öĎúÙŠćÙüćö÷ĉîéĊìĊęÝą îĂÖÝćÖîĊĚ óČĚîìĊęìĊęĔßšĒÿéÜÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ĔîìćÜ
นอกจากนี้ พื้นที่ที่ใช้แสดงส่วนเกินของผู้บริโภค ในทางคณิต
îĂÖÝćÖîĊĚ óČĚîìĊęìĊęĔßšĒÿéÜÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ĔîìćÜ
ÝŠć÷×ĂÜñĎšïøĉēõÙĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÖüŠćöĎúÙŠćÙŠćĔߚ݊ć÷ìĊęñĎšïøĉēõÙÝŠć÷ÝøĉÜĔîÖćøïøĉēõÙ ÙèĉêýćÿêøŤÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖÖćøĂĉîìĉđÖøêóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðÿÜÙŤ
) )
( P
(Q
f
ÙèĉêýćÿêøŤÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖÖćøĂĉîìĉđÖøêóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðÿÜÙŤ
ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø ศาสตร์สามารคำนวณได้จากการอินทิเกรตพื้นที่ใต้เส้นอุปสงค์ ( ) ĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖÙŠćĔߚ݊ć÷ÝøĉÜ×ĂÜñĎšïøĉēõÙ àċęÜĒÿéÜéšü÷ÿöÖćø
éĆÜêŠĂĕðîĊĚ
) ) ĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖÙŠćĔߚ݊ć÷ÝøĉÜ×ĂÜñĎšïøĉēõÙ àċęÜĒÿéÜéšü÷ÿöÖćø
( P
ในส่วนที่เกินจากค่าใช้จ่ายจริงของผู้บริโภค ซึ่งแสดงด้วยสมการดังต่อไปนี้
(Q
f
îĂÖÝćÖîĊĚ óČĚîìĊęìĊęĔßšĒÿéÜÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ ĔîìćÜ Q 1
éĆÜêŠĂĕðîĊĚ
ÙèĉêýćÿêøŤÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖÖćøĂĉîìĉđÖøêóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðÿÜÙŤ ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ = óČĚîìĊę ABP 1 ³ 0 f (Q ) dQ P Q
1
1
ส่วนเกินของผู้บริโภค = พื้นที่
Q
³
1
( P f (Q ) ) ĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖÙŠćĔߚ݊ć÷ÝøĉÜ×ĂÜñĎšïøĉēõÙ àċęÜĒÿ 1éÜéšü÷ÿöÖćø (Q ) dQ P Q
ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ = óČĚîìĊę ABP
f
1
1
0
éĆÜêŠĂĕðîĊĚ 2.2.1.2 ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉê (Producer’s Surplus: P.S.)
2.2.1.2 ส่วนเกินของผู้ผลิต (Producer’s Surplus: P.S.) ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖöĎúÙŠćĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖêšîìčî
2.2.1.2 ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉê (Producer’s Surplus: P.S.)
Q
ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšïøĉēõÙ = óČĚîìĊę ABP 1 ³ 1 f (Q ) dQ P Q
1
1
ÖćøñúĉêÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø×ĂÜñĎšñúĉê ĀøČĂÖúŠćüĂĊÖîĆ÷ĀîċęÜÖĘÙČĂ “ÖĞćĕø” ×ĂÜ
ส่วนเกินของผู้ผลิตสามารถคำนวณได้จากมูลค่าในส่วนที่เกินจาก
0
ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖöĎúÙŠćĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖêšîìčî
ต้นทุนการผลิตสินค้าหรือบริการของผู้ผลิต หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ
ÖćøñúĉêÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø×ĂÜñĎšñúĉê ĀøČĂÖúŠćüĂĊÖîĆ÷ĀîċęÜÖĘÙČĂ “ÖĞćĕø” ×ĂÜ
2.2.1.2 ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉê (Producer’s Surplus: P.S.) ñĎšñúĉêîĆęîđĂÜ ĔîìĞćîĂÜđéĊ÷üÖĆîÖĆïĀúĆÖÖćø×ĂÜĂčðÿÜÙŤ ìčÖÝčéìĊęđßČęĂöêŠĂÖĆîđðŨî
đÿšîĂčðìćî (Supply Curve) ĒÿéÜëċÜ Ùüćö÷ĉîéĊìĊęÝąÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø
ñĎšñúĉêîĆęîđĂÜ ĔîìĞćîĂÜđéĊ÷üÖĆîÖĆïĀúĆÖÖćø×ĂÜĂčðÿÜÙŤ ìčÖÝčéìĊęđßČęĂöêŠĂÖĆîđðŨî
“กำไร” ของผู้ผลิตนั่นเอง ในทำนองเดียวกันกับหลักการของอุปสงค์ ทุกจุด
ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèĕéšÝćÖöĎúÙŠćĔîÿŠüîìĊęđÖĉîÝćÖêšîìčî ×ĂÜñĎšñúĉêìĊęðøĉöćèĒúąøćÙćĔîøąéĆïêŠćÜė ĀøČĂëšćóĉÝćøèćĔîĂĊÖöĉêĉĀîċęÜ đÿšî
đÿšîĂčðìćî (Supply Curve) ĒÿéÜëċÜ Ùüćö÷ĉîéĊìĊęÝąÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø
ที่เชื่อมต่อกันเป็นเส้นอุปทาน (Supply Curve) แสดงถึง ความยินดีที่จะ
ÖćøñúĉêÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø×ĂÜñĎšñúĉê ĀøČĂÖúŠćüĂĊÖîĆ÷ĀîċęÜÖĘÙČĂ “ÖĞćĕø” ×ĂÜ ĂčðìćîÖĘ ÙČĂ êšîìčîÿŠüîđóĉęö (Marginal Cost: MC) ×ĂÜñĎšñúĉêĔîÿŠüîìĊęĂ÷ĎŠđĀîČĂ
×ĂÜñĎšñúĉêìĊęðøĉöćèĒúąøćÙćĔîøąéĆïêŠćÜė ĀøČĂëšćóĉÝćøèćĔîĂĊÖöĉêĉĀîċęÜ đÿšî
ñĎšñúĉêîĆęîđĂÜ ĔîìĞćîĂÜđéĊ÷üÖĆîÖĆïĀúĆÖÖćø×ĂÜĂčðÿÜÙŤ ìčÖÝčéìĊęđßČęĂöêŠĂÖĆîđðŨî ÝćÖêšîìčîđÞúĊę÷ ÖúŠćüÙČĂ đðŨîêšîìčîìĊęñĎšñúĉêêšĂÜÝŠć÷đóĉęö×ċĚîÝćÖÖćøêĆéÿĉîĔÝ
จำหน่ายสินค้าหรือบริการของผู้ผลิตที่ปริมาณและราคาในระดับต่างๆ หรือ
ĂčðìćîÖĘ ÙČĂ êšîìčîÿŠüîđóĉęö (Marginal Cost: MC) ×ĂÜñĎšñúĉêĔîÿŠüîìĊęĂ÷ĎŠđĀîČĂ
đÿšîĂčðìćî (Supply Curve) ĒÿéÜëċÜ Ùüćö÷ĉîéĊìĊęÝąÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšćĀøČĂïøĉÖćø ñúĉêĀøČĂÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć/ïøĉÖćøđóĉęö×ċĚî 1 ĀîŠü÷ (ĀøČĂ MC P f (Q ) )
ถ้าพิจารณาในอีกมิติหนึ่ง เส้นอุปทานก็ คือ ต้นทุนส่วนเพิ่ม (Marginal
ÝćÖêšîìčîđÞúĊę÷ ÖúŠćüÙČĂ đðŨîêšîìčîìĊęñĎšñúĉêêšĂÜÝŠć÷đóĉęö×ċĚîÝćÖÖćøêĆéÿĉîĔÝ
×ĂÜñĎšñúĉêìĊęðøĉöćèĒúąøćÙćĔîøąéĆïêŠćÜė ĀøČĂëšćóĉÝćøèćĔîĂĊÖöĉêĉĀîċęÜ đÿšî P ) )
ñúĉêĀøČĂÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć/ïøĉÖćøđóĉęö×ċĚî 1 ĀîŠü÷ (ĀøČĂ MC
Cost: MC) ของผู้ผลิตในส่วนที่อยู่เหนือจากต้นทุนเฉลี่ย กล่าวคือ เป็นต้น ÝćÖõćóìĊę 2.2 ĒÿéÜĔĀšđĀĘîüŠć đöČęĂñĎšñúĉêêĆéÿĉîĔÝÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć
ĂčðìćîÖĘ ÙČĂ êšîìčîÿŠüîđóĉęö (Marginal Cost: MC) ×ĂÜñĎšñúĉêĔîÿŠüîìĊęĂ÷ĎŠđĀîČĂ f (Q
ทุนที่ผู้ผลิตต้องจ่ายเพิ่มขึ้นจากการตัดสินใจผลิตหรือจำหน่ายสินค้า/บริการ
ÝćÖõćóìĊę 2.2 ĒÿéÜĔĀšđĀĘîüŠć đöČęĂñĎšñúĉêêĆéÿĉîĔÝÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć
ÝćÖêšîìčîđÞúĊę÷ ÖúŠćüÙČĂ đðŨîêšîìčîìĊęñĎšñúĉêêšĂÜÝŠć÷đóĉęö×ċĚîÝćÖÖćøêĆéÿĉîĔÝ ĀøČĂïøĉÖćøìĊęøąéĆïøćÙć P 1 ïćìêŠĂĀîŠü÷ Ĕîðøĉöćè Q 1 ĀîŠü÷ øć÷øĆïøüöìĊę
เพิ่มขึ้น 1 หน่วย (หรือ ) Ĕîðøĉöćè Q 1 ĀîŠü÷ øć÷øĆïøüöìĊę
ĀøČĂïøĉÖćøìĊęøąéĆïøćÙć P 1 ïćìêŠĂĀîŠü÷ )
ñúĉêĀøČĂÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć/ïøĉÖćøđóĉęö×ċĚî 1 ĀîŠü÷ (ĀøČĂ MC P f (Q ) ñĎšñúĉêøć÷îĊĚĕéšøĆïÙĉéđðŨîöĎúÙŠć P 1xQ 1 ïćì ēé÷ñĎšñúĉêöĊêšîìčîÖćøñúĉêĂ÷ĎŠìĊęøąéĆï
M ïćìêŠĂĀîŠü÷ éĆÜîĆĚî êšîìčîÖćøñúĉêøüöìĆĚÜĀöéÝċÜđìŠćÖĆïóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðìćî
ñĎšñúĉêøć÷îĊĚĕéšøĆïÙĉéđðŨîöĎúÙŠć P 1xQ 1 ïćì ēé÷ñĎšñúĉêöĊêšîìčîÖćøñúĉêĂ÷ĎŠìĊęøąéĆï
จากภาพที่ 2.2 แสดงให้เห็นว่า เมื่อผู้ผลิตตัดสินใจจำหน่าย
ÝćÖõćóìĊę 2.2 ĒÿéÜĔĀšđĀĘîüŠć đöČęĂñĎšñúĉêêĆéÿĉîĔÝÝĞćĀîŠć÷ÿĉîÙšć ĀøČĂÙĉéđðŨîóČĚîìĊęđìŠćÖĆï 0MBQ 1 éĆÜîĆĚî ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèđðŨî
M ïćìêŠĂĀîŠü÷ éĆÜîĆĚî êšîìčîÖćøñúĉêøüöìĆĚÜĀöéÝċÜđìŠćÖĆïóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðìćî
สินค้าหรือบริการที่ระดับราคา P บาทต่อหน่วย ในปริมาณ Q หน่วย
ĀøČĂïøĉÖćøìĊęøąéĆïøćÙć P 1 ïćìêŠĂĀîŠü÷ Ĕîðøĉöćè Q 1 ĀîŠü÷ øć÷øĆïøüöìĊę öĎúÙŠćĕéšđìŠćÖĆïóČĚîìĊę MP 1B ĒúąÿćöćøëĒÿéÜĔĀšĂ÷ĎŠĔîøĎðĒïïÿöÖćøìćÜ
ĀøČĂÙĉéđðŨîóČĚîìĊęđìŠćÖĆï 0MBQ 1 éĆÜîĆĚî ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèđðŨî
1
1
ñĎšñúĉêøć÷îĊĚĕéšøĆïÙĉéđðŨîöĎúÙŠć P 1xQ 1 ïćì ēé÷ñĎšñúĉêöĊêšîìčîÖćøñúĉêĂ÷ĎŠìĊęøąéĆï ÙèĉêýćÿêøŤĕéšéĆÜîĊĚ
öĎúÙŠćĕéšđìŠćÖĆïóČĚîìĊę MP 1B ĒúąÿćöćøëĒÿéÜĔĀšĂ÷ĎŠĔîøĎðĒïïÿöÖćøìćÜ
M ïćìêŠĂĀîŠü÷ éĆÜîĆĚî êšîìčîÖćøñúĉêøüöìĆĚÜĀöéÝċÜđìŠćÖĆïóČĚîìĊęĔêšđÿšîĂčðìćî
ÙèĉêýćÿêøŤĕéšéĆÜîĊĚ
ĀøČĂÙĉéđðŨîóČĚîìĊęđìŠćÖĆï 0MBQ 1 éĆÜîĆĚî ÿŠüîđÖĉî×ĂÜñĎšñúĉêÿćöćøëÙĞćîüèđðŨî
18
öĎúÙŠćĕéšđìŠćÖĆïóČĚîìĊę MP 1B ĒúąÿćöćøëĒÿéÜĔĀšĂ÷ĎŠĔîøĎðĒïïÿöÖćøìćÜ
ÙèĉêýćÿêøŤĕéšéĆÜîĊĚ