Page 42 -

ไมสามารถนำมาใชประเมินมูลคาทางการเงินไดโดยตรง แตอาจตองใชวิธี
6) การเพิ่มคุณภาพสิ่งแวดลอม ผลประโยชนดานสิ่งแวดลอมเปน
ในการประเมินมูลคาทางออมแทนดังแสดงในภาพที่ 2-3
ผลประโยชนทั้งทางตรงและทางออมที่สามารถและไมสามารถวัดเปนมูลคา โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทางการเงินได
ลักษณะของผลงานวิจัยดังกลาวขางตน สามารถสรางผลกระทบ การพิจารณาคัดสรรงานวิจัย
ตอเศรษฐกิจและสังคมไดโดยผานการเปลี่ยนแปลงของอุปสงคและอุปทาน

ในระบบเศรษฐกิจ เปนผลใหผลประโยชนที่อยูในรูปของสวนเกินทางเศรษฐกิจ วิทยาศาสตร งานวิจัยพื้นฐาน งานวิจัยประยุกต วิทยาศาสตร

เปลี่ยนแปลงไปดวย ทั้งนี้ งานวิจัยทุกโครงการมีวัตถุประสงคเพื่อกอใหเกิด สังคมศาสตร สังคมศาสตร
ผลประโยชนสุทธิที่สามารถคำนวณเปนสวนเกินทางเศรษฐกิจที่มีมูลคา การลงทุนในงานวิจัย

เปนบวกทั้งสิ้น โดยทั่วไป ผลประโยชนจากงานวิจัยสามารถจำแนกออกเปน ลักษณะของผลงานวิจัย

3 กลุมหลักๆ ดวยกัน คือ ผลประโยชนที่มีตอ การผลิต การบริโภค และ
องคความรูพื้นฐาน การเพิ่มปริมาณผลผลิต การเพิ่มคุณภาพผลผลิต

สังคม/สิ่งแวดลอม ทั้งนี้ เมื่อนำหลักการทางเศรษฐศาสตรมาพิจารณา การลดตนทุนการผลิต การเพิ่มคุณภาพชีวิต/สังคม การเพิ่มคุณภาพสิ่งแวดลอม
ประเมินผลประโยชนที่เกิดขึ้นกับ 3 กลุม ดังกลาวแลว จะเห็นไดวา

ผลประโยชนที่เกิดขึ้นกับสองกลุมแรกนั้น ผลประโยชนสวนใหญสามารถ ผลประโยชนจากงานวิจัย

แสดงเปนมูลคาของเงินตราไดอยางชัดเจน เนื่องจากสินคาและบริการ ดานการผลิต ดานการบริโภค ดานสังคม/สิ่งแวดลอม
ในกลุมของการผลิตและการบริโภคนั้น มีระบบราคาที่ผานกลไกตลาดเปน

ตัวชี้วัดมูลคาทางการเงินอยางชัดเจน ดังนั้น ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตร มูลคาทางตรง มูลคาทางออม

จาการลงทุนในงานวิจัยตางๆ จึงสามารถประเมินไดจากสวนเกินของผูผลิต

สวนเกินของผูบริโภค หรือสวนเกิน ทางเศรษฐกิจไดโดยตรง นอกจากนี้ สวนเกินทางเศรษฐกิจ มูลคาจากการใชประโยชน
ผลประโยชนจากงานวิจัยที่เกิดขึ้น ในสองกลุมนี้ยังรวมถึงผลประโยชน สวนเกินของผูบริโภค มูลคาจากการไมไดใชประโยชน

ทางออม ซึ่งไมอาจวัดเปนมูลคาทางการเงินไดโดยตรง อยางไรก็ตาม สวนเกินของผูผลิต มูลคาจากการไมไดใชประโยชน

ผลประโยชนจากงานวิจัยที่เกิดขึ้นกับกลุมของสังคม/สิ่งแวดลอมนั้น
การประเมินผลประโยชนคอนขางมีลักษณะเฉพาะตัว กลาวคือ ผลประโยชน ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตรจากงานวิจัย

ที่เกิดขึ้นประกอบดวยผลประโยชน ทางตรงที่สามารถคำนวณใหอยูในรูป ภาพที่ 2-3 กรอบการประเมินผลประโยชน์ทางเศรษฐศาสตร์จากงานวิจัย
ที่มา: กัมปนาท วิจิตรศรีกมล (2553)
ของมูลคาทางการเงินไดหาก ผลประโยชนที่เกิดขึ้นมีระบบราคาตลาดเปน ภาพที่ 2-3 กรอบการประเมินผลประโยชนทางเศรษฐศาสตรจากงานวิจัย

ตัวชี้วัด และผลประโยชน ทางออมที่เกิดขึ้นในกรณีที่ระบบราคาตลาด ที่มา: กัมปนาท วิจิตรศรีกมล (2553)

20 21
22