Page 20 -
P. 20
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทที่ 2 ห้าทศวรรษ: การพัฒนาพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทย 11
แบบวงจรจึงสามารถทำาต่อไปได้ การดำาเนินงานอาจแตกต่างกันไปในแต่ละช่วงโดยในระยะ
้
แรก (ช่วงปี พ.ศ. 2518-2522) ได้เน้นการต้านทานโรครานำาค้างเป็นหลัก หลังจากนั้นจึงได้
เน้นลักษณะผลผลิตสูงและลักษณะดีอื่นๆ มากขึ้นก่อนการคัดเลือกสายพันธุ์เพื่อผสมรวมเป็น
สายพันธุ์ปรับปรุงใหม่ในรอบคัดเลือกต่อไป โดยพบว่า ในปี พ.ศ. 2523 พันธุ์ปรับปรุงรอบคัด
เลือกที่ 6 ได้ให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์พื้นฐานร้อยละ 30 และในปี พ.ศ. 2528 หลังการปรับปรุง
พันธุ์ครบ 9 รอบ พันธุ์ปรับปรุงให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์พื้นฐานประมาณร้อยละ 15 (สถาบันอินทรี
จันทรสถิตย์ เพื่อการค้นคว้าและพัฒนาด้านพืชศาสตร์, 2536: 18-20)
2.2.2 ก�รใช้ประโยชน์จ�กพันธุ์สุวรรณ 1 ในประเทศไทย
หลังจากข้าวโพดพันธุ์สุวรรณ 1 ได้รับการรับรองพันธุ์อย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2517
ซึ่งเป็นสายพันธุ์แนะนำาแล้วก็ตาม แต่ยังมีการปรับปรุงผลผลิตของพันธุ์ทุกปีจากการคัดเลือกรุ่น
(generation) ล่าสุด ซึ่งผลผลิตดีขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี อย่างไรก็ตาม ในช่วงแรกของการผลิตเมล็ด
พันธุ์ข้าวโพดสุวรรณ 1 เป็นไปอย่างจำากัด และไม่พอจำาหน่ายแก่เกษตรกร หน่วยงานราชการ
ที่ผลิตเมล็ดพันธุ์สุวรรณ 1 มีอยู่ 3 หน่วยงาน คือ
1. ศูนย์วิจัยข้าวโพดข้าวฟ่างแห่งชาติ ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ตั้งอยู่ที่ ตำาบล
ปางโศก อำาเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์สุวรรณ 1 ได้
ประมาณปีละ 300 ตัน
2. กรมวิชาการเกษตร ใช้สถานีทดลองต่างๆ ผลิตได้ประมาณปีละ 100 ตัน
3. กรมส่งเสริมการเกษตร มีศูนย์เมล็ดอยู่ 4 ศูนย์ คือ
3.1 ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 1 จังหวัดพิษณุโลก ตั้งอยู่ที่ทางหลวงพิษณุโลก-หล่มสัก
ตำาบลวังทอง จังหวัดพิษณุโลก
3.2 ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 2 จังหวัดนครราชสีมา ตั้งอยู่ที่ทางหลวงสายโคราช-โชคชัย
3.3 ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 4 จังหวัดชัยนาท ตั้งอยู่ที่กิโลเมตรที่ 190 บนทางสายเอเชีย
3.4 ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 5 จังหวัดลพบุรี ตั้งอยู่ที่ตำาบลโคกตูม
การผลิตเมล็ดพันธุ์สุวรรณ 1 ของกรมส่งเสริมการเกษตรเป็นการดำาเนินการโดยให้
เกษตรกรที่คัดเลือกไว้เป็นผู้ผลิตภายใต้การดูแลของเจ้าหน้าที่ และรับซื้อคืนกลับมาดำาเนินวิธี
คัดฝัก กะเทาะ อบคลุกยา และบรรจุกระสอบ เพื่อขายให้แก่เกษตรกรอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งกำาลัง
การผลิตของกรมส่งเสริมการเกษตรผลิตพันธุ์ข้าวโพดออกมาได้ประมาณ 1,850 ตัน ในปี พ.ศ.
2524 (ตารางที่ 2.2)
ต�ร�งที่ 2.2 ก�รผลิตเมล็ดข้�วโพดพันธุ์ดีของกรมส่งเสริมก�รเกษตร
พ.ศ. เมล็ดข้�วโพดที่ผลิตได้ (ล้�นตัน)
2519 2.68
2520 1.68
2521 2.88
2522 2.86
2523 2.99
2524 3.45
ที่มา : เอมอร อังสุรัตน์ และคณะ (2555)