Page 26 -
P. 26
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
copy right copy right copy right copy right copy right
copy right copy right copy right copy right copy right copy right
copy right copy right copy right copy right
14
อนุมูลซัลเฟอรใน Cooking liquor จะทําปฏิกิริยากับลิกนินและคารโบไฮเดรต เรียกปฏิกิริยานี้วา
Sulfonation ไดสารประกอบเชิงซอนขนาดใหญซึ่งจะถูกไฮโดรไลสตอไปเปนลิกนินซัลโฟเนต
(Lignin sulfonate) และคารโบไฮเดรตที่ละลายงาย โมเลกุลขนาดเล็กลงจนสามารถละลายใน Liquor
copy right copy right copy right copy right copy right copy right
ได ทําใหสกัดเยื่อออกมาไดงาย กระบวนการนี้กําจัดลิกนินออกไดเกือบหมด แตกําจัดเฮมิเซลลูโลส
ไดนอย ผลไดประมาณรอยละ 60-75 ขอดีของกระบวนการ NSSP ไดแก
(1) สามารถใชกับไมนานาชนิด รวมถึงไมที่สกัดเยื่อยากๆ เชน โอค ยาง เปนตน
(2) สิ้นเปลืองสารเคมีต่ํา
(3) ผลไดคอนขางสูง
copy right copy right copy right copy right copy right copy right
(4) เยื่อจะสีออนกวาเยื่อกึ่งเคมีวิธีอื่นๆ
เยื่อที่ไดมีความแข็งแรง สามารถควบคุมปริมาณลิกนินในเยื่อไดตามการใชงาน เชน เยื่อมีลิกนินสูง
จะมีความกระดาง (Stiffness) สูง เหมาะสําหรับผลิตกระดาษที่ตองการความคงรูป และกระดาษลอน
ลูกฟูก เยื่อที่มีลิกนินปานกลางถึงต่ํา สามารถดูดซับน้ําไดเร็ว เหมาะสําหรับผลิตกระดาษกันไข
(Greaseproof paper) กระดาษสําหรับทําความสะอาด เปนตน
5.3 การสกัดเยื่อกระดาษดวยวิธีทางเคมี (Chemical pulping)
หลักการสกัดเยื่อกระดาษดวยวิธีทางเคมีคือ ใชการตมวัตถุดิบกับสารละลายเคมี หรือ Cooking
liquor จนกระทั่งลิกนินออนตัวและถูกกําจัดออกไปกับ Liquor โดยเซลลูโลสถูกทําลายนอยที่สุด เสน
ใยเซลลูโลสจะแยกออกมาไดโดยไมตองใชการบดเขามาชวย ดังนั้นสภาวะการตมและระยะเวลาจะ
นานกวาวิธีกึ่งเคมี เฮมิเซลลูโลสและลิกนินสวนใหญจะละลายออกมาอยูใน Cooking liquor ทําให
ผลไดต่ําประมาณรอยละ 40-80 เยื่อที่ไดจะมีความแข็งแรงสูงกวาเยื่อสกัดดวยวิธีทางกลและกึ่งเคมี
แตตนทุนการผลิตสูง เยื่อนี้จึงเหมาะสําหรับผลิตกระดาษคุณภาพดีและแข็งแรง สารเคมีที่ใชสกัดเยื่อ
มีหลายชนิดและมักเรียกชื่อกระบวนการนั้นๆ ตามชื่อสารเคมีหลักที่ใช ในที่นี้จะนํามากลาว 3 วิธี
ดังตอไปนี้
5.3.1 กระบวนการซัลไฟต (Sulfite process)
ในอดีตการสกัดเยื่อกระดาษดวยวิธีทางเคมีนิยมใชวิธีซัลไฟตมากที่สุด ตอมาวิธีซัลเฟตเขามาแทนที่
มากขึ้น กระบวนการซัลไฟตนิยมใชกับไมเนื้อออนจําพวกตนสน การกําจัดลิกนินขึ้นกับชนิดสารเคมี
ใน Liquor และอัตราการซึมเขาเนื้อไมของสารละลาย บางโรงงานจะใชไอน้ําความดันสูงในขณะตม
ไมเพื่อเรงใหสารละลายซึมเขาเนื้อไมเร็วขึ้น สารเคมีที่ใชในกระบวนการซัลไฟตคลายกระบวนการ
กึ่งเคมีที่กลาวขางตนและแบงเปน ซัลไฟตสภาพกรด ไบซัลไฟต และซัลไฟตสภาพดาง เชนเดียวกัน
สารเคมีสําคัญประกอบดวยเกลือไบซัลไฟต กรดซัลฟวรัส และเบส สมการเคมีสําคัญใน Liquor มี
ดังนี้
copy right copy right copy right copy right
copy right copy right copy right copy right