Page 83 -
P. 83
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
74 บทที่ 3
โดยทั่วไปขั้นเริ่มตนของปฏิกิริยาพอลิเมอไรเซชันแบบลูกโซประกอบดวย 2 ขั้นตอน และมีขั้น
กําหนดอัตราคือปฏิกิริยาในการเปลี่ยนจากตัวเริ่มตน I เปนอนุมูลของตัวเริ่มตน .R ตามสมการ
(3.22)
d [I] 1 ] R [ d ⋅
จากสมการ (3.22); rate = – = = k [I] (3.24)
i
i
dt 2 dt
] R [ d ⋅
ดังนั้น = 2 k [I] (3.25)
i
dt
] R [ d ⋅ [ d ] M ⋅
จากสมการ (3.23) และ (3.25); – = = 2 φ k [I] (3.26)
i
dt dt
ในที่นี้เพิ่มเทอม φ ในสมการ (3.26) เพื่อเปนตัวกําหนดประสิทธิภาพของขั้นเริ่มตน
เมื่อ φ = เศษสวนโมล (mole fraction) ของ .R ที่ทําใหเกิดสายโซไดสําเร็จ และมีคาตั้งแต 0 ถึง 1
k
p
ขั้นแพรขยาย M + .M ⎯ →⎯ .M 2 (3.27)
M + .M 2 ⎯ →⎯ .M 3
......................................................
......................................................
M + .Mn-1 ⎯ →⎯ .Mn
โดยถือวาอัตราการเกิดปฏิกิริยาของขั้นแพรขยายไมขึ้นกับความยาวของสายโซ ดังนั้นอัตราการ
เกิดปฏิกิริยาของขั้นตอนตางๆ ในขั้นแพรขยายอาจเสมือนคิดจากขั้นตอนแรกของขั้นแพรขยายตาม
สมการ (3.27) คือ
[ d ] M ⋅
rate p = – = k [M][.M] (3.28)
p
dt
k
ขั้นสิ้นสุด .Mn + .Mo ⎯ →⎯ t Mn+o (3.29)
ในทํานองเดียวกันอัตราการเกิดปฏิกิริยาของขั้นสิ้นสุดไมขึ้นกับความยาวของสายโซ ดังนั้นอาจ
แสดงปฏิกิริยาของขั้นสิ้นสุดไดดังนี้
k
t
2 .M ⎯ →⎯ M 2 (3.30)