Page 65 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

56 บทที่ 2

แทนคา [P] ที่ไดจากสมการ (2.87) ในสมการ (2.92) จะได
e
k
[A] = [A] + 1 [A] e
e
0
k 1 -
⎛ k ⎞
หรือ [A] = [A] ⎜ 1 - ⎟ (2.93)
⎟
e
⎜
0
k
⎝ 1 + k 1 - ⎠
แทนคา [A] จากสมการ (2.93) ในสมการ (2.91) จะได
e
⎛ k
⎟ (1 – e
[A] = [A] e (k - 1 + k 1 - )t + [A] ⎜ 1 - ⎞ (k - 1 + k 1 - )t )
⎟
⎜
0
0
k
⎝ 1 + k 1 - ⎠
[A] (k -
= 0 {k + k e 1 + k 1 - )t } (2.94)
-1
1
k + k 1 -
1

ขอสังเกต
1. สมการ (2.91) และ (2.94) แสดงการเปลี่ยนแปลงความเขมขนของสาร A ที่เวลาตางๆ กอน
สมดุลเชนเดียวกับสมการ (2.75) ของวิธีที่ 1 และสมการ (2.82) ของวิธีที่ 2 แตสมการ (2.91)
ตางจากสมการอื่นคือ มีเทอมของความเขมขนสมดุลของสาร A ดวย

2. ความเขมขนของสารตั้งตน A ของปฏิกิริยาที่ยอนกลับไดมีคาต่ําสุดเทากับความเขมขนสมดุล

ของสาร A แตความเขมขนของสาร A ของปฏิกิริยาที่ยอนกลับไมไดมีคาเปนศูนยหรือเขาใกล

ศูนย และหลักการนี้ใชไดกับสารที่เปนตัวกําหนดปริมาณของปฏิกิริยาที่มีสารตั้งตนมากกวา 1
ชนิด

2.6.4 ปฏิกิริยาที่มีสมดุลกอน (Pre-equilibrium)

ปฏิกิริยาที่มีสมดุลกอนเปนปฏิกิริยาเชิงซอนจากการรวมระหวางปฏิกิริยาเชิงซอน 2

ประเภท คือ ปฏิกิริยาอนุกรมที่เริ่มดวยปฏิกิริยาที่ยอนกลับไดหรือปฏิกิริยาที่มีสมดุล และตามดวย

ปฏิกิริยาการสลายตัวของสารมัธยันตรตางๆ จนกลายเปนผลิตภัณฑ เชน

k
2
A k 1 B ⎯ →⎯ P (2.95)
k -1