Page 165 -
P. 165
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
156 บทที่ 7
ที่จุดเริ่มตน สมการ (7.20) จะเปลี่ยนเปน R 0 = k [A] 0 n (7.21)
ใสลอการิธึมในสมการ (7.21) จะได log R 0 = log k + n log[A] 0 (7.22)
ดังนั้นจะหาอันดับ n ของสาร A จากความชันของกราฟเสนตรงระหวาง log R 0 กับ log[A] ซึ่ง
0
เปนไปตามสมการ (7.22) และแสดงความสัมพันธของตัวแปรทั้งสองในรูปที่ 7.1
รูปที่ 7.1 แสดงความสัมพันธระหวางลอการิธึมของอัตราการเกิดปฏิกิริยาที่จุดเริ่มตน (logR ) และ
0
ลอการิธึมของความเขมขนที่จุดเริ่มตนของสารตั้งตน (log[A] ) ของปฏิกิริยาตอไปนี้
0
A ⎯ →⎯ P ที่มีอันดับ n = 1, 2, 3 และ 4
-0.8 -0.7 -0.6 -0.5 -0.4 -0.3 -0.2 -0.1 0.0
log ([A] 0 / M) -1.0
-2.0
n = 1 -3.0
n = 2
n = 3 -4.0
n = 4 -1
log (R 0/ Ms ) -5.0
7.2.3 วิธีครึ่งชีวิต (Half-life Method)
วิธีครึ่งชีวิตคือวิธีในการหาอันดับของสารตั้งตนเพียงชนิดเดียว โดยการเปลี่ยนความเขมขน
เริ่มตนของสารตั้งตน และวัดครึ่งชีวิตของปฏิกิริยา เพื่อหาความสัมพันธระหวางครึ่งชีวิตและความ
เขมขนของสารตั้งตนที่จุดเริ่มตน อยางไรก็ตามในกรณีที่ปฏิกิริยามีสารตั้งตนมากกวาหนึ่งชนิดจะ
ใชควบคูกับวิธีการแยกเอกเทศ ดังตัวอยางปฏิกิริยาในสมการ (7.19) และมีกฎอัตราในสมการ
(7.20) ซึ่งสามารถเปลี่ยนเปนกฎอัตราดิฟเฟอเรนเชียลดังนี้
] A [ d
– = k [A] n (7.23)
dt