Page 160 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

วิธีของการศึกษาจลนพลศาสตรเคมี 151

และทําอนุพันธสมการ (7.3) เทียบกับคุณสมบัติทางกายภาพ จะได
d[A]
= a (7.4)
λ d
แทนคาสมการ (7.4) ในสมการ (7.2) จะได
d[A] dλ
– = – a (7.5)
dt dt
ดังนั้นสมการ (7.5) แสดงใหเห็นวากราฟแสดงความสัมพันธระหวาง [A] และ t คลายกับกราฟ

แสดงความสัมพันธระหวาง λ และ t และจะหาอันดับของปฏิกิริยาจากกราฟทั้งสองโดยไม
dλ d[A]
จําเปนตองเปลี่ยนจาก เปน อยางไรก็ตามในการหาคาคงที่อัตรา k จําเปนตองเปลี่ยนจาก
dt dt
dλ เปน d[A]

dt dt
การหาคา a ในสมการ (7.4) จะหาไดจากอัตราสวนระหวางการเปลี่ยนแปลงความเขมขน

ของสาร A และการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางกายภาพคือ
[A] − [A] 0
∞
a = (7.6)
λ ∞ − λ 0

เมื่อ [A] , [A] = ความเขมขนของสาร A ณ จุดเริ่มตนและจุดสุดทายของปฏิกิริยา ตามลําดับ
0
∞
และ λ , λ = คุณสมบัติทางกายภาพ ณ จุดเริ่มตนและจุดสุดทายของปฏิกิริยา ตามลําดับ
0
∞
แทนคาสมการ (7.6) ในสมการ (7.5) จะได

d[A] dλ ⎛ [A] ∞ − [A] 0 ⎞
– = – ⎜ ⎟ (7.7)
dt dt ⎜ λ ∞ − λ 0 ⎟
⎝
⎠
ดังนั้นความสัมพันธระหวางคุณสมบัติทางกายภาพและความเขมขนในเชิงเสนตรงจะหาคาคงที่ a

จากสมการ (7.6) แตถาความสัมพันธของตัวแปรทั้งสองนั้นไมเปนเสนตรง อาจจะใชกราฟเทียบ
มาตรฐาน (calibration graph) ระหวางตัวแปรทั้งสอง เพื่อใชในการเปลี่ยนคาคุณสมบัติที่วัดไดเปน

ความเขมขน

ขอดีของวิธีทางกายภาพเมื่อเทียบกับวิธีทางเคมีคือ วิเคราะหไดเร็วกวา วิเคราะหไดโดยไม
ตองเก็บสารหรือดึงสารออกจากระบบ และระบบจะถูกรบกวนนอยกวา แตขอเสียของวิธีทาง

กายภาพคือ ไมใหผลทางความเขมขนโดยตรง และปฏิกิริยาขางเคียงอาจทําใหเกิดความผิดพลาดได