Page 120 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

การเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุ 111

การวัดคาคงที่สมดุลของการแตกตัวของสาร EI หรือ K ในปฏิกิริยาที่มีเอนไซมเปนตัวเรงและมีตัว
I
ยับยั้งเอนไซมนั้นทําไดโดยใชความสัมพันธระหวางอัตราการเกิดปฏิกิริยา (R) และความเขมขน

ของสารตั้งตน ([S]) เมื่อกําหนดใหความเขมขนของตัวยับยั้งเอนไซม ([I]) คงที่ และจัดรูปสมการ

(5.83) โดยกลับเศษเปนสวน จะไดสมการเสนตรงในรูปแบบของสมการไลนวีเวอรและเบอรก
(Lineweaver and Burk) คือ

1 [S] + K (1+ [I]/K )
= M I
R R max [S]

1 K ⎧ [I] ⎫
= + M ⎨ + 1 ⎬ (5.84)
R max R max [S] ⎩ K I ⎭

รูปที่ 5.7 แสดงความสัมพันธระหวางสวนกลับของอัตราการเกิดปฏิกิริยาของปฏิกิริยาที่มีเอนไซม

เปนตัวเรง (1/R) และ สวนกลับของความเขมขนของสารตั้งตน (1/[S]) ใน 2 กรณีคือ

(ก) ไมมีตัวยับยั้งเอนไซม (ข) มีตัวยับยั้งเอนไซม

-1
1/(R/M s )
45 (ก)
35 (ข)
25
15
5 1/([S]/M)
-5
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0

สมการ (5.84) เปนสมการเสนตรงที่แสดงความสัมพันธระหวางสวนกลับของอัตราการเกิดปฏิกิริยา

(1/R) และสวนกลับของความเขมขนของสารตั้งตน (1/[S]) ในรูปที่ 5.7