Page 116 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

การเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุ 107

รูปที่ 5.4 แสดงความสัมพันธระหวางอัตราการเกิดปฏิกิริยาที่มีเอนไซมเปนตัวเรงและความเขมขน
ของสารตั้งตน เมื่อ R คืออัตราการเกิดปฏิกิริยาสูงสุด
max
d[P]

R =

dt
R
max
R max

2

[S] = K [S]
M

เนื่องจากอัตราการเกิดปฏิกิริยาที่มีเอนไซมเปนตัวเรงตามสมการ (5.66) และ (5.70) ขึ้นกับ
ความเขมขนของสารตั้งตนในรูปซับซอน และการศึกษาขอมูลจากการทดลองเพื่อหาความสัมพันธ

ดังกลาวจะทําไดยาก ดังนั้นอาจทําโดยจัดรูปแบบสมการ (5.70) ใหม ใหเปนสมการเสนตรงไดซึ่ง

จะนําเสนอเปน 2 รูปแบบ คือ

รูปแบบที่ 1 สมการไลนวีเวอรและเบอรก (Lineweaver and Burk) โดยกลับเศษเปนสวนของ

สมการ (5.70) คือ
1 1 K + [S]
M
= =
R d[P] dt / R max [S]

K M 1
= + (5.73)
R max [S] R max

ความสัมพันธระหวางสวนกลับของอัตราการเกิดปฏิกิริยา (1/R) และ สวนกลับของความเขมขน
ของสารตั้งตน (1/[S]) เปนกราฟเสนตรงดังรูปที่ 5.5 และจะคํานวณอัตราการเกิดปฏิกิริยาสูงสุด

(R ) ไดจากจุดตัดแกน y หรือแกน 1/R และหาคาคงที่ไมเคิลลิส (K ) ไดจากความชันเมื่อทราบ
M
max
คา R max แลว